2025’ten İtibaren Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar Zorunlu Olacak
ETRAF, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yayımladığı ‘Neredeyse Sıfır Güçlü Binalar’ (NSEB) konsepti, 2025 yılında zarurî hale geldi. Akdeniz Üniversitesi’nden (AÜ) Prof. Dr. İbrahim Atmaca, “2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını geçen her bina, Neredeyse Sıfır Güçlü Bina olarak tasarlanmak zorunda. Bu binaların güç etiketi B sınıfı olacak. Güçte yüzde 25 daha tasarruflu bina manasına geliyor” dedi.
Normal binalara nazaran güç verimliliği daha fazla olan ve kullandığı gücün makul kısmını yenilenebilir güç kaynaklarından temin eden ‘Neredeyse Sıfır Güçlü Binalar’ konseptine 2025 yılı prestijiyle geçildi. Binalarda yenilenebilir güç kullanımındaki yüzde 5’lik oran, 2025 yılı prestijiyle yüzde 10’a çıkarıldı.
30 BİN BİNA NEREDEYSE SIFIR GÜÇLÜ OLARAK TASARLANACAK
Enerjiden büyük ölüde tasarruf edileceğini belirten Makina Mühendisleri Odası Şube Başkanı ve AÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Atmaca, “Neredeyse Sıfır Güçlü Bina kavramı, 2023 prestijiyle gündemimize girdi. Ancak bir pilot uygulamaydı. Artık içinde bulunduğumuz 2025 yılında 2 bin metrekare inşaat ruhsat alanını geçen her bina, Neredeyse Sıfır Güçlü Bina olarak tasarlanmak zorunda. Bu binaların güç etiketi B sınıfı olacak. Güçte yüzde 25 daha tasarruflu bina manasına geliyor. Kullanılacak yenilenebilir güç oranı yüzde 10’a çıkmak zorunda. Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı; 2023 yılından 2025 yılına kadar düzenlenen pilot uygulamada, yaklaşık 2 bin 200 binanın olağan binaya nazaran yüzde 25 daha verimli olacak formda sıfır güçlü bina olarak tasarlandığını ve yıllık yaklaşık 281 gigawatt saatlik (GWh) tasarruf öngörüldüğünü belirtti. Önümüzdeki süreçte yılda 30 bin binanın Neredeyse Sıfır Güçlü Bina olarak tasarlanacağı da tabir edildi” dedi.
ISITMADA DOĞALGAZIN HİSSESİ YÜZDE 56
Enerji kullanımında ısıtmanın büyük ölçüde elektrik maliyetini artırdığını belirten Atmaca, “Enerjinin yüzde 24’ünü yeniden çevrim dalında elektrik üretmek için harcarken, yüzde 20’sini ulaşımda, yüzde 17’sini konutlarda, yüzde 8’ini ticaret ve hizmette kullanıyoruz. Hane halkının kullanımında yüzde 65 oranında ısıtma emelli kullanılıyor. Yüzde 12 sıhhi sıcak su gereksiniminde tüketirken, ısıtmada enerjiyi yüzde 56 oranında doğal gazla kullanıyoruz. Bu sayılara baktığımızda, önemli fosil yakıt kullanımımız kelam konusu. Soğutmada bilhassa elektrik tüketiyoruz. Elektrik tarifelerinde aşikâr kotalardan sonra fiyat artışları yaşanacak. Genel manada hem maliyetler hem tasarruflu kullanım hem de iklim krizine tahlil kapsamında Neredeyse Sıfır Güçlü Binalar yararlı olacak” diye konuştu.
‘KAVRAM YANLIŞ ANLAŞILIYOR’
Neredeyse Sıfır Güçlü Bina kavramının yanlış anlaşıldığını aktaran Prof. Dr. Atmaca, “‘Binanın üzerine güneş elektriği yapılır ve sıfır güçlü olur’ formunda tabir ediliyor. Ama durum bu türlü değil. Güneş gücü epey maliyetli bir süreç. Sıfır güçlü kavramı yüksek güç performansına sahip ve kullandığı gücün bir kısmını yenilenebilir güçten sağlayan bina manası taşıyor. Aslında yenilenebilir güçle güneş elektriği tedbiri almadan evvel tüm tasarruf odaklarının çalışması gerekiyor. Isıtma, soğutma havalandırma, sıcak su tüketimi ve aydınlatmada güç verimli aygıtlara geçilmeli. Isı pompası ya da yoğuşmalı kazan teknolojileri üzere teknolojiler kullanılmalı. Otomasyonla ölçüm ve denetleme denetimleri alınmalı. Bakım ve tamiratlar sıkı takip edilmeli. Binanın toplam güç sarfiyatları düşürülüp, yenilenebilir güç sağlanırsa yararlı bir model oluşacaktır” dedi.
DÜNYA GENELİNDE FOSİL YAKIT TÜKETİMİ 83
Fosil yakıt tüketiminde Türkiye’nin yüzde 82 düzeyinde olduğunu kaydeden Prof. Dr. Atmaca, “Karbonsuzlaşma yolunda değerli adımlar atmalıyız. Konut, ticaret, hizmette ısıtma ve soğutma, havalandırma, aydınlatma ile sıcak su üzere gereksinimlerde önemli ölçüde fosil yakıt tüketimleri kelam konusu. Yönetmelik gereği artık çok sayıda binamız tasarlanırken Neredeyse Sıfır Güçlü Bina olarak inşa edilecek. Dünya geneline baktığımızda, birincil güç arzında fosil yakıtların kullanımı yüzde 83 düzeyinde. 2050 yılına baktığımızda bunun yüzde 62’ye düşeceği öngörülse de kullanılan ölçünün mutlak olarak değişmeyeceği öngörülüyor. Yıllar içinde karbon salınımları devam edecek. Ülkemizde fosil yakıt kullanımı şu anda yüzde 82 seviyelerinde” diye konuştu.
