Cemal Süreya 35. Yılında Anıldı
Usta şair Cemal Süreya, vefatının 35. yıl dönümünde Beyoğlu Belediyesi tarafından düzenlenen aktiflikle Kulaksız Mezarlığı’ndaki kabri başında anıldı.
Anma programında Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney adına kabristana bırakılan çelengin akabinde dualar okundu.
Törende konuşan Güney, Cemal Süreya’nın hem Türk edebiyatının hem de İkinci Yeni şiirinin kıymetli bir şairi olduğunu belirterek, usta kalemin şiirleriyle herkesin beğenesini kazandığını söyledi.
Güney, Süreya’nın mezarını usta şaire yakışır bir biçimde düzenlemeye çalıştıklarını tabir ederek, “Cemal Süreya, bir tren vagonunda başlayan hayatını, çocuk yaşta yaşadığı annesizliği, çaresizliği, garibanlığı, yoksulluğu dizelerine taşımış bir şairdir. Bir röportajında, ‘Ne vakit bir çocuk görsem ağlarım.’ diyor. Bu elbette onun annesine, babasına, ailesine duyduğu hasretle ilgili bir durumdur. Bu yüzden, ‘Böyle birisini görünce çabucak şiirimle onun fotoğrafını çekerim.’ der. Büyük şairimiz Cemal Süreya’yı hürmetle, sevgiyle, minnetle yad ediyorum.” dedi.
“Biz kardeşliğin ne olduğunu onlardan öğrendik”
Cemal Süreya’nın yeğeni Güzin Tanyeri, şairin çok sevecen ve hoşgörülü biri olduğunu vurgulayarak, “Dayım, aile ortasında son derece esprili ve sıcak bir insandı. Çok hoş bir kardeşlikleri vardı. Biz kardeşliğin ne olduğunu onlardan öğrendik. Cemal Dayım, çok dürüst bir insandı. Son yıllarını zorluklar içinde geçirdi. Onu, hüzünlü ve sorunlu bir haldeyken kaybettik. Ortamızdan ayrılışının üzerinden 35 yıl geçti ve onu yokluğunda çok özledik.” tabirlerini kullandı.
Şair Engin Turgut, Süreya’nın 1990’da vefat ettiğin söyleyerek, “O gün hüngür hüngür ağladığımı biliyorum. Cemal Süreya’yla 1984 yılında tanıştım. Cemal Ağabey’in gittiği yerlere, yalnızca onu görmek için arkadaşları, dostları da giderdi. Ona büyük bir hürmet duyardım ve o müsaade vermeden masasına oturmazdım. O da bunu bilirdi ve beni her keresinde masasına buyur ederdi. Cemal Süreya, Türkçenin saadetiydi. O konuşurken hepimiz büyük bir iştahla, sevgiyle ve hürmetle onu dinlerdik.” diye konuştu.
“Cemal Süreya, açısı ve sevinci tıpkı anda yaşadı, bundan da hiç yüksünmedi”
Şair Orhan Alkaya ise Cemal Süreya’yı haftada iki kere görmeye gittiğini ve bu buluşmaların kendisi için çok değerli olduğunu lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Onun kederli hoşnutluğunu, harika hoş bakışını ve bir jest insanı olarak ‘anı’ değerlendirişini hayranlıkla seyrederdim. Onu dinlemekten muazzam bir hoşnutluk duyardım. Kitapları çok değerliye satılırdı. O bir maliye müfettişiydi ve ucu ucuna yaşardı. Bu kadar sıkıntı kurallarda yaşayan birisinin kitaplarının değerliye satılmasını daima garipsemişimdir. Ucu ucuna giden bir hayat hoştur ancak öldükten sonra pahaya binmek ise hiç hoş değildir. Cemal Süreya üzere bir şaire, hak ettiği bedelin ondan esirgenmemesi gerekirdi. Cemal Süreya, sıkıntısı ve sevinci birebir anda yaşadı. Bundan da hiç yüksünmedi. O, şiirini bize emanet bıraktı ve gitti.”
Usta şairin sevenlerinin de katıldığı merasim, Süreya’nın mezarına selvi ağacının dikilmesi ve lokma dağıtılmasının akabinde sona erdi.
Cemal Süreya hakkında
Gerçek ismi “Cemalettin Seber” olan usta edebiyatçı, 1931’de Erzincan’da dünyaya geldi.??????? 1947’de parasız yatılı olarak girdiği Haydarpaşa Lisesi’nin akabinde, 1950’de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Kısmı’nda eğitim gördü.
Şiire çocuk yaşlarda ilgi duyan Süreya’nın birinci şiiri “Şarkısı Beyaz”, 1953’te “Mülkiye” isimli okul mecmuasında çıktı. Cemal Süreya, “İkinci Yeni” şiir hareketinin öncülerinden biri kabul edildi.
Şiirin yanı sıra deneme, çocuk kitabı, günce, tenkit yazısı, şiir ve düz yazı çevirisi ve derleme de yazan Süreya, ilk kitabı “Üvercinka” ile 1958’de Yeditepe Şiir Ödülü’nü, Arif Damar’la paylaştı. Usta edebiyatçı ikinci kitabı “Göçebe”yle 1966’da Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülü’ne, “Sıcak Nal” ve “Güz Bitiği” kitaplarıyla 1988’de Behçet Necatigil Şiir Ödülü’ne değer görüldü.
Yaklaşık 40 kitabı Fransızcadan Türkçeye çeviren Süreya, girdiği şeker koması sonucu 9 Ocak 1990’da hayatını kaybetti.
