Türkiye ve İran Arasındaki Tarımsal Ticaret Hacmi Yüzde 100 Artış Gösterdi
TARIM ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye ve İran ortasındaki ziraî ticarete ait, “2016 yılından günümüze ziraî ticaret hacmimizin neredeyse yüzde 100 düzeyde arttığını görmek bizi keyifli ediyor” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, İran Tarım Bakanı Gholamreza Nouri Ghezeljeh ile bir arada Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde (TOBB) düzenlenen Türkiye-İran Tarım Alanında İş Forumu’na katıldı. Programda, Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Faik Yavuz ve İran Büyükelçisi Mohammad Hassan Habibollah Zadeh de yer aldı.
‘YAPTIRIMLARIN TESİRLERİ SÜRMEKTE’
Bakan Yumaklı, İran’ın Türkiye’nin Asya’ya açılan kapısı olduğunu belirterek, “Türkiye de İran’ın Avrupa’ya açılan kapısı. Bugüne kadar ülkelerimizin bu potansiyellerinden çeşitli sebeplerle gereğince istifade edemedik. Fakat ticaret ve yatırımlar başta olmak üzere bağlantılarımızı halklarımızın refahını artıracak biçimde ileriye taşıma irademizi koruduk. 2012 yılında yaklaşık 22 milyar dolara ulaşan ikili ticaret hacmimiz, son yıllarda kayda bedel oranda gerilemiştir. Bunun temel nedeni, İran’a uygulanan yaptırımlar ve Covid-19 pandemisi olmuştur. Salgın geride bırakılmış olmakla birlikte, yaptırımların ticareti engelleyici tesirleri maalesef hala sürmekte. Türkiye olarak buradaki tavrımızı koruyoruz. Tek taraflı yaptırımları tasvip etmediğimizi, bu cins baskı araçlarına başvurulmasının hedefe hizmet etmediğini her vakit lisana getirdik. Sayın Cumhurbaşkanımızın da her vakit lisana getirdiği üzere yaptırımlar nedeniyle komşumuz İran’a ekonomik ve ticari münasebetlerimizi sonlandırmadık, bundan sonra da sonlandırmayacağız. Mevcut durumda yaptırımlar, İran’la iş bağlantılarımızda bilhassa bankacılık sisteminden kaynaklanan meselelere yol açıyor. Bu ve gibisi problemlerin kısa vakitte tahlile kavuşturulmasını ümit ediyoruz” diye konuştu.
‘YÜZDE 16,6’SI ZİRAÎ ESER TİCARETİ’
İran ve Türkiye’nin 2023 yılında ticaret hacminin 5,5 milyar dolar düzeylerinde gerçekleştiğini aktaran Yumaklı, “Bu hacmin yaklaşık yüzde 16,6’sı ziraî eser ticaretidir. 2024 yılı birinci 10 aylık ziraî ticaret hacmimiz bir evvelki yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 30 civarında artış göstererek 854 milyon dolar düzeylerine yükselmiştir. Bu durum bizlere, tarımın ülkelerimiz iş birliğinde ne kadar kıymetli bir hisseye sahip olduğunu gösteriyor. Ülkelerimiz ortasında imzalanmış olan ‘Tercihli Ticaret Anlaşması’, 1 Ocak 2015 tarihinden beri yürürlükte. Bugün geldiğimiz noktada ziraî ticaretin artırılması ve çeşitlendirilmesi için hem ticaret mutabakatlarını hem teknik seviyeli anlaşmalarımızı hem de bugün gerçekleştirdiğimiz üzere iş forumlarını faal halde kullanmalıyız. Bu forumun birinci yapıldığı 2016 yılından günümüze ziraî ticaret hacmimiz neredeyse yüzde 100 düzeyde arttığını görmek bizi keyifli ediyor. Bu da bizlere dalın birbirini tanımasının ve temas etmesinin ne kadar değerli olduğunu, ne kadar değerli bir olaya imza attığımızı bir sefer daha göstermiştir” dedi.
‘200 ÜLKEYE ZİRAÎ İHRACAT GERÇEKLEŞTİRİYORUZ’
Bakan Yumaklı, Türkiye’nin bir tarım ülkesi olduğunu kaydederek, “İş gücünün yüzde 16’sının tarımla geçimini kazandığı bir ülkedir. Türkiye olarak 700’ü aşkın eser kategorisinde 200 ülkeye ziraî ihracat gerçekleştirmekteyiz. Türkiye bilhassa meyve, zerzevat, değirmencilik eserleri ile kuru meyve ve kuru yemiş ihracatında dünyada kıymetli bir hisseye sahip. Bilhassa buğday unu, mısır nişastası, kiraz, limon, mandalina, şeftali, fındık, kuru üzüm, Antep fıstığı, incir, kestane, ayva ve kuru kayısı üzere eserlerde dünya ihracatında birinci 3 sıra içerisindeyiz. Emsal halde domates, biber, mercimek, bezelye, patlıcan ve fasulye ihracatında da dünyada değerli bir hisseye sahibiz. Türkiye, besin sürece teknolojilerini aktif ve verimli bir biçimde kullanabilen bir ülke. Bunun sonucu olarak; makarna, kanatlı mamulleri, elma suyu, yumurta eserleri, maya, sakkaroz, tütün üzere eser kümelerinde da dünyada birinci sıralarda yer almakta. Türkiye ve İran, yakın coğrafyalarda olmaları sebebi ile misal iklim ve toprak yapısına sahip olan iki ülke. Haliyle de emsal üretim potansiyeline sahipler. Ticarette karşı durmak, ülkelerimizin pazar hissesini ve rekabet gücünü azaltacaktır. Bunun yerine ortak olmak, eş güdüm halinde çalışmak ve 3’üncü ülke pazarlarına entegre olmak bizler için daha hakikat bir atılım olacaktır” diye konuştu.
