Kriminal raporda duyguya yer yok; olayların ne hikayesini ne de taraflarını biliyorlar
BURSA Bölge Kriminal Polis Laboratuvarı’nda yapılan biyolojik ve kimyasal incelemeler, hataların aydınlatılmasına katkı sağlıyor. 7 vilayet, 86 ilçeden gelen kanıtlar, hata ögesine nazaran 5 farklı şube müdürlüğünde inceleniyor. Bu şubelerden en kritik raporlandırmaların yapıldığı yer ise Biyoloji İnceleme Şube Müdürlüğü. Beşere ilişkin kan, kıl, tüy, meni üzere sıvılardan DNA izole edilip, çoğaltılarak, gen bölgeleri üzerinde yapılan çalışmayla, her bireye ilişkin DNA profilleri oluşturulup, raporlanarak, cürüm olgusu ve gerçek hatalı ortaya çıkarılıyor. Duyguya yerin olmadığı bu şubede kanıt incelemesi yapan işçi, ne bulgusunu tahlil ettikleri olayın kıssasını ne de tarafların cinsiyetini ve yaşını bilmiyor. Yargı kararları öncesi son kademe olan bu şubedeki sonuçlar siyah ya da beyaz. Sonuçlarda duyguya da gri renge de yer olmadığını söyleyen Biyolojik İnceleme Uzmanı Fuat Yiğiter, “Biz burada bilimsel metotlarla, tarafsız bir biçimde sonucumuzu veriyoruz dedi.
İnsan, günlük hayatında kullandığı ve temas ettiği her şeyde bir iz bırakır. Tutulan toplu iğneden, giyilen kıyafete, su içilen bardaktan, basılan toprağa kadar her şey birer biyolojik kanıttır. Bursa Bölge Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren, Balistik, Doküman, Biyoloji, Kimya ve İz İnceleme Şube müdürlüklerinde yapılan kanıt incelemeleriyle, kanıt güvenliği sağlanarak, hata olgusu ve gerçek hatalı ortaya çıkarılıyor. 7 vilayet ve 86 ilçedeki kabahatlerin aydınlatılmasında kritik rol üstlendiklerini ve hedeflerinin suça hatalı bulmak değil, gerçek cürmü ortaya çıkarmak olduğunu vurgulayan Bursa Bölge Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürü İsmail Yalçın, “Bursa, Balıkesir, Bilecik, Çanakkale, Kocaeli, Kütahya ve Yalova’da işlenen cürümlerin aydınlatılmasına katkı sağlıyoruz. 7 vilayet ve bu vilayetlere bağlı 86 ilçeden gelen kanıtların incelendiği şubelerden biri olan Biyoloji İnceleme Şube Müdürlüğümüz de yargı kararları öncesinde, kritik rol oynuyor sözlerini kullandı.
ÇALIŞMA ALANINA GİREN HERKESİN DNA’SI, KAYIT ALTINA ALINIYOR
Bu kanıtlardan beşere ilişkin kan, kıl, tüy, meni üzere sıvılardan DNA izole edilip, çoğaltılarak, farklı gen bölgeleri üzerinde çalışmaların yapılıp, her şahsa ilişkin DNA profilleri oluşturularak, rapor çıkartan Biyoloji İnceleme Şube Müdürlüğü’nde, kanıt güvenliğinin sağlanması birinci sırada yer alıyor. Şube müdürlüğünde misyonlu işçi, önlük, bone ve maske takarak çalışmalarını sürdürürken, incelenen kanıtlar üzerinde karışıklık olmaması ve farklı bir DNA profili oluşmaması için, çalışma alanına giren herkesin DNA’sı, sürüntü örneği ile kayıt altına alınıyor.
‘2024 YILINDA 6 BİN BULGU İNCELENİP, TAHLİLİ YAPILDI’
Delillerin üzerine gelebilecek bir toz modülüne karşı, havalandırma sisteminin dahi çalıştırılmadığı şubede, 2024 yılı içerisinde 6 bin bulgunun incelendiğini söyleyen Biyolojik İnceleme Uzmanı Fuat Yiğiter, “2024 yılı içerisinde hırsızlık, yaralama, cinayet, tecavüz, babalık davaları üzere gelen ve inceleme talebi olan yaklaşık 6 bin tane bulgunun incelemesini ve tahlilini yapmış bulunmaktayız. Şubemizde son teknoloji aygıtlarla ve tahlil kitleriyle çalışmaktayız. Aygıtlarımız ve tahlil kitlerimiz bu hususta çok hassaslar. Nanogram düzeyinde yani gramın milyarda biri oranında bir DNA’yla biz tahlil yapabilmekteyiz. Gelen bulguların evvel üzerinde kıl ve görünen kan lekesi varsa onun tahlilini yapıyoruz. Şayet görünmüyorsa, ki beden sıvılarının birçoğu da gün ışığında zati görünmezler. UV ışık altında özel dalga uzunluklarında, özel gözlüklerle, biz bunların tespitini yapıyoruz. Ayrıyeten gözle görülemeyen bir kan örneği varsa da luminol ismini verdiğimiz bir kimyasal ile biz az ölçüde, eser ölçüde dediğimiz kan örneklerinin de tespitini yapabiliyoruz. Gelen bulgunun boyutu, büyüklüğü bizim için fark etmiyor. Aldığımız örnekler aslında bir mercimek tanesi kadar bile olmuyor. Çok az ölçüde DNA’dan olay yeri ahengini verebiliyoruz dedi.
‘RAPORLARIMIZLA ‘UYUMLUDUR’ YA DA ‘FARKLIDIR’ ÜZERE KESİN TABİRLER KULLANIYORUZ’
Hata hissesini en aza indirgemek için DNA izolasyon aşamasında, Emniyet Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAK’ın ortak projesiyle üretilen yerli bir DNA izolasyon kiti kullanıldığını ve çok verimli sonuçlar aldıklarını belirten Yiğiter, “Burada izolasyondaki asıl gaye, DNA’yı bulunduğu yüzeyden ve başka hücresel gereçlerden ayırıp, saf bir halde tüpün içinde bırakmak. Biz raporlarımızla zati ‘uyumludur’ ya da ‘farklıdır’ üzere kesin tabirler kullanıyoruz. Tıpkı çıkma mümkünlüğü çok düşük olduğu için, biz gönül rahatlığıyla raporlarımızda bunu belirtebiliyoruz. Zira, çok düşük bir ihtimal olduğu için, şahsın da ‘Hayır bu benim DNA’m değil’ deme talihi yok diye konuştu.
‘BİYOLOJİK İNCELEME YA SİYAHTIR YA BEYAZDIR’
Biyoloji İnceleme Şube Müdürlüğü’ndeki sonuçların kesin olduğuna vurgu yapan Fuat Yiğiter, “Biyolojik inceleme ya siyahtır ya beyazdır. Bunun ortası yoktur. Yani gri de ‘Bu olabilir’ üzere bir sonuç vermemiz mümkün değil. Bizim işimiz sonuçta yalnızca şüpheliyi olay yerinde tespit etmek değil. Tıpkı vakitte uymuyorsa da uymadığını belirtmek. Yalnızca biz şüpheliyi vilayetle bulalım gayesiyle işimizi yapmıyoruz. Bizim için hatalıyı tespit etmek ne kadar kıymetliyse, temiz bir kişinin de aklandığını belirtmek birebir derecede değerli. Örneğin bir babalık davası düşünelim. Bunda, ‘Kişinin biyolojik babası budur’ demek bizim için çok kıymetli lakin ‘Bu kişi değildir’ demek de birebir derecede kıymetli. Zira o kişinin de bu ithamdan kurtulmasına vesile oluyorsunuzö tabirlerini kullandı.
‘DUYGULARIMIZIN BİZİ ETKİLEMESİNE MÜAADE ETMİYORUZ’
Delil incelemelerinde duyguya yer olmadığını vurgulayan ve tarafsız karar vermek ismine olayların öyküsünü ve taraflarını bilmediklerine dikkat çeken Yiğiter, şunları söyledi:
“Olayın öyküsünü ve isimlerini bilmiyoruz. İşin açıkçası merak da etmiyoruz. Biz de insanız ve his taşıyoruz. Etkilemesine müsaade etmiyoruz. Bizim kimsenin lisanıyla, diniyle, ırkıyla, cinsiyetiyle, yaşıyla ilgimiz yok. Olması da esasen mümkün değil. Biz burada bilimsel metotlarla, tarafsız bir biçimde sonucumuzu veriyoruz. Vilayetle biz şüpheliyle, olay yerine uyduracağız diye bir durum da kelam konusu değil. 17025 kalite standartlarında dünya hangi tahlilleri yapıyorsa biz de o tahlilleri yapıyoruz. Esasen burada inceleme yapıyorsanız, bütün sıkıntınızı, düşüncenizi kapının arkasında bırakmanız lazım. Çok az ölçülerde, yani zerre kadar diyebilirim. Zerre kadar bir bulgudan DNA tahlili yapıp, sonuç veriyorsunuz. Şayet siz bu sonucu veriyorsanız, insanların aklında da zerre kadar kuşku olmaması lazım. Tarafsızlığımızı yitirirsek, içimizi duygusal olarak yapmaya başlarsak, yaptığımız işin manası da kalmaz, kuruma ilerleyen vakitte inanç de kalmaz. Şayet bir çerçevemiz varsa, biz burada bilimsel bir tahlil yapıyorsak, bu standartları muhafazaya mecburuz.
Haber: Esra TÜRKER-Kamera: Mehmet İNAN/BURSA,
