Hasankeyf’te 800 Yıllık Anadolu Parsı Figürü Bulundu

İBRAHİM TOPRAK/FAHRETTİN TURĞUT – Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesindeki hafriyat çalışmalarında ortaya çıkarılan 800 yıllık kap kesiminin üzerindeki figürün Anadolu parsına ilişkin olduğu kestirim ediliyor.
Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesinde 2024 yılı hafriyat çalışmaları sona erdi.
Mardin Artuklu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal’ın başkanlığında uzman grup tarafından yürütülen hafriyatta, çok sayıda eser ortaya çıkarıldı.
Bulunan eserler ortasında Artuklular periyoduna ilişkin, üzerinde Türkiye’de jenerasyonunun tükendiği düşünülürken 2019’da birinci kere görüntülenen Anadolu parsının figürünün olduğu kestirim edilen kap modülü ile Geç Roma periyoduna ilişkin gözyaşı şişeleri dikkati çekti.
Kazı Lideri Doç. Dr. Zekai Erdal, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün müsaadesi ve dayanağıyla 2024 yılı hafriyat döneminin geçen yıl temmuz ayında başladığını, 31 Aralık’ta çalışmaların tamamlandığını söyledi.
Geçen yıl bilhassa Büyük Saray ve etrafında hafriyatlar gerçekleştirildiğini belirten Erdal, İslami periyoda ilişkin lüster tekniğinde (cam, porselen ve fayans bezeme ve renklendirme tekniği) kap seramik materyallerin ortaya çıktığını kaydetti.
“Kabın kenarında hayvan gayreti sahnesi tespit ettik”
Bulunan eserler ortasında en dikkati çeken kesimin Artuklular devrinde lüster tekniğinde yapılmış üzerinde hayvan uğraşını anlatan bir kap modülü olduğunu anlatan Erdal, şöyle konuştu:
“Kırık olan kesim üzerinde önde yırtıcı bir hayvan gövdesi var fakat baş kısmı yok. Gerisinde ise bir yaban keçisinin baş kısmı tespit edildi. Kabın kenarında hayvan çabası sahnesi tespit ettik. Bu figürün Anadolu parsı olabileceği istikametinde fikrimiz münasebetiyle Tabiat Müdafaa ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Daire Başkanlığı ile irtibata geçildi, fotoğraflar gönderildi. Yapılan görüşmeler sonrasında Yaban Hayatı Daire Başkanlığındaki ilgili arkadaşlar kaptaki hayvan figürünün büyük olasılıkla Anadolu parsına ilişkin olabileceğini belirtti.”
Kabın eksik kesiminin sonraki hafriyatlarda bulunması hedefleniyor
Erdal, kabın eksik kalan kısmını bir sonraki hafriyat döneminde bulmayı hedeflediklerini lisana getirerek, “Artuklular periyoduna ilişkin bu modülde 1200’lü yıllarda Anadolu parsının bölgede yaşadığını ve bölgede yaşayan insanların da bu hayvanı kullanım eşyalarında, sanat yapıtlarında resmettiğini gösteriyor. Bu kesim belgeleme özelliğindedir.” tabirlerini kullandı.
Geçen yıl hafriyatlarda ayrıyeten Büyük Saray’ın doğusundaki mezarlık alanında 4. yüzyılla ilişkin iki gözyaşı şişesi bulduklarını belirten Erdal, gözyaşı şişesinin Hristiyanlık öncesi periyotlara ilişkin inanışlarda var olduğunu kelamlarına ekledi.