Madencilik Sektöründe Kayıtlı İstihdam Artıyor
ÇALIŞMA ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran; madencilik ve taş ocakçılığı kesiminde sigortalı çalışanların, toplam mecburî sigortalılar içindeki hissesi 2022 yılında yüzde 0,94 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 0,88 olarak kayıtlara geçmiştir. Bölümün kayıt dışı istihdam oranının, 2014 yılından itibaren daima bir düşüş eğiliminde olduğu ve 2023 yılı prestijiyle asgarî düzeye ulaştığı görülmektedir” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Ankara’da ‘Sektör Buluşmaları’ programları kapsamında düzenlenen ‘Madencilik Bölümü Buluşması’na katıldı. Programda, madencilik bölümündeki sıkıntılar ve tahlil teklifleri masaya yatırılıp, bölüm temsilcilerinin görüşleri alındı. Bakan Işıkhan, madencilik sektörünün makro amaçlarını ortaya koyan 2 temel siyaset metni olduğunu aktararak, “Birincisi 12’nci Kalkınma Planı (2024-2028), başkası ise Orta Vadeli Program (2025-2027). Madencilik bölümüne ait 12’nci Kalkınma Planı kapsamında ortaya konan temel maksatlardan biri, dalın katma pahasının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2028 yılına kadar yüzde 2’ye ulaştırılmasıdır. Başka bir temel amacımız ise madencilik ihracatının 2023 yılında yaklaşık 5,7 milyar dolar olan kıymetinin, 2028 yılına kadar yaklaşık 2 kat artırılarak 10 milyar dolara ulaştırılmasıdır. 12’nci Kalkınma Planımızda, doğal gaz ve ham petrol üretiminde de çok kıymetli amaçlar konulmuş durumdadır. Bu maksatlar, kesimin hem ulusal iktisada katkısını artırmayı hem de memleketler arası rekabetteki tesirini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Orta Vadeli Program’da ise ülkemizin ithalat bağımlılığının azaltılmasına ve dış ticaret istikrarı ile cari süreçler açığının güzelleştirilmesine vurgu yapılmakta ve maden arama faaliyetlerinin mevzuatta, kamu faydasına faaliyet olarak tanımlanmasına gönderme yapılmaktadır. Her iki siyaset metninde de madenlerin arama ve işletilmesinin çeşitlerine, niteliklerine ve sürdürülebilirlik unsurlarına nazaran ayrıntılı olarak ele alındığına ve yatırım teminatını artıracak yeni bir temel düzenlemenin yapılmasının gerektiğine ehemmiyetle işaret edilmektedir” tabirlerini kullandı.
‘SEKTÖR, MEVZUATA TAM AHENK SAĞLADI’
‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonunun madencilik kesiminin de geleceğine taraf verirken, sürdürülebilir kalkınma gayelerinin gerçekleştirilmesinde yol gösterici olduğunu belirten Bakan Işıkhan, “Ülkemiz, zengin doğal kaynakları ve stratejik pozisyonu ile dünya madencilik dalında değerli bir aktör olmakla birlikte, maden yataklarının coğrafik dağılımı sayesinde ekonomik büyüme ve bölgesel kalkınmada da değerli bir rol üstlenmektedir. Güç ve maden arz güvenliğini sağlama maksadı doğrultusunda ortaya konulan Ulusal Güç ve Maden Siyaseti çerçevesinde; güç ham unsurlarında dışa bağımlılığın azaltılması, madencilik ve yer bilimleri alanında bilimsel gelişmelerin yakından takip edilmesi, başta stratejik ve kritik ham hususlar olmak üzere doğal kaynaklarımızın idaresi ve planlaması öncelikli konular ortasında yer almaktadır. Kesim, istihdam boyutuyla incelendiğinde, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran; madencilik ve taş ocakçılığı bölümünde sigortalı çalışanların, toplam zarurî sigortalılar içindeki hissesi 2022 yılında yüzde 0,94 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 0,88 olarak kayıtlara geçmiştir. Bölümün kayıt dışı istihdam oranının, 2014 yılından itibaren daima bir düşüş eğiliminde olduğu ve 2023 yılı prestijiyle en az düzeye ulaştığı görülmektedir. Bu eğilim, bölümde kayıtlı istihdamın artırılması tarafında atılan adımların başarılı sonuçlar verdiğini açıkça göstermektedir. İstihdam açısından öteki bir kıymetli husus, sürdürülebilir kalkınma prensipleri çerçevesinde madencilik kesiminin etraf ve iş güvenliği mevzuatına tam ahenk sağlamasıdır. Bu doğrultuda, etraf ve iş güvenliği şuurunun artırılması, eğitim ve sertifikasyon çalışmalarının yaygınlaştırılması ve iş sıhhati ve güvenliğinin aktif idaresi gayesiyle madenciliğe mahsus kurumsal altyapının daha da güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu gayretlerimizi destekleyen ve yakın vakitte kamuoyuyla paylaşılacak olan Ulusal İstihdam Stratejisi, sürdürülebilir istihdamın sağlanması için değerli bir rehber niteliğindedir. Stratejimiz, yeşil ve dijital dönüşüm süreçlerine ahenk sağlanmasını hedeflerken, tıpkı vakitte iş gücü piyasalarındaki yapısal problemlere tahlil üretmeyi ve istihdamı artırmayı hedeflemektedir” diye konuştu.
