Emekli Maaşları Yetersiz, Talep Artıyor
(TBMM) – TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda, en düşük emekli aylığının 14 bin 469 liraya yükseltilmesine ait düzenlemenin de yer aldığı torba kanun teklifinin görüşmelerinde konuşan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, emekliye zulüm edildiğini savunarak, emekli maaşının taban fiyat seviyesine çıkarılmasını istedi. Gürer, “Emekliye reva görülen aylık fiyat büyük kentlerin mesken kirasına yetmiyor. Verileceğe belirtilen teklifteki artış bir kilo pirzola parası kadar. Memur emekliler de değerli hak kayıpları oluşturuldu. Kesinlikle minimum fiyat seviyesinde bir emekli maaşının verilmesi ihtiyaç” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda iktisatla ilgili düzenlemeler içeren Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmeleri devam ediyor. Teklifle, en düşük emekli aylığının, Ocak 2025 ödeme devrinden geçerli olmak üzere 12 bin 500 liradan 14 bin 469 liraya yükseltilmesi, patrona, ocak-aralık periyodunda günlük 33,33 lira, aylık 1000 lira taban fiyat dayanağı verilmesi öngörülüyor.
“İktidarın getirdiği aylık bağlama oranı kat sayısı yüzde 70’ten yüzde 35’lere düştü”
Dördüncü husus üzerinden müzakereye başlanan komite toplantısında kelam alan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, şunları kaydetti:
“Adalet Kalkınma Partisi emekli haklarını gasp etme partisi üzere çalışıyor. 2000 öncesi 2002- 2008 ortası ve de 2008 sonrası üç aylık maaş uygulaması var. 2008 yılında AKP iktidarı, getirdiği aylık bağlama oranı kat sayısı yüzde 70’ten yüzde 35’lere düşürüp değerli bir maaş bağlama daraltması yarattı. Emeklilik maaşları bu yolla kırpılmaya başladı. Son yıllarda enflasyon karşısında emekli adeta yoksulluğa iteklendi ve son süreçte açlık sonu altında fiyata mahkum edildi. Emekliye tam manasıyla zulüm ediliyor. Emekliye reva görülen aylık fiyat büyük kentlerin mesken kirasına yetmiyor. Verileceğe belirtilen teklifteki artış bir kilo pirzola parası kadar. Taban fiyat farklı bir sıkıntıya dönüştü. Memur emeklilerde de değerli hak kayıpları oluşturuldu. İntibak düzenlemesi, ilaç katkı hissesi kaldırılması, konutu olmayan emekliye kira yardımı verilmesi beklerken emekli maaşı yetersiz bir düzeye çekildi. Kesinlikle minimum fiyat seviyesinde bir emekli maaşının verilmesi muhtaçlık.”
“Her şeye artırım geliyorken bahsedilen ölçüsü kabul etmemiz mümkün değil”
Komisyonda yapılan düzenlemenin 16 milyon civarında emekliyi ilgilendirdiğine değinen DEM Parti Milletvekili Gülcan Sayyiğit, emekli aylıklarının yoksulluk hududu gözetilerek, 35 bin liraya çıkarılmasını istedi. Sayyiğit şunları söyledi:
“TÜİK’in bağımsızlığıyla ilgili esasen her kezinde cümle kuruyoruz. Burada tekrar cümle kurmaya gerek yok. Ancak her gün her şeye artırım geliyorken, artırım yağmuru, artırım fırtınasına dönüşmüşken hakikaten şu an bahsedilen ölçüsü bizim kabul etmemiz mümkün değil. Artık emekliler aileleriyle birlikte enflasyon ve hayat pahalılığı altında ezilirken Cumhurbaşkanı 2024 yılını emekliler yılı olarak ilan etmişti. Biz aslında bunu emeklilerin canına okuma yılı olarak görüyoruz. Zira 2024 yılında tekrar emekliler sizin politikalarınızdan ötürü önemli bir yoksulluğa ve sefalete mahkum edildi. Milyonlarca emekliyi de siz şimdiden açlık sonunun çok altında bir maaşla yaşamaya mahkum ediyorsunuz. Bu sebeple emekliler mağduriyetinin bir an evvel gidilmesi gerekiyor. En düşük emekli aylığının insan onuruna karşıt olmayacak bir formda belirlenmesi hedefiyle sendikalar tarafından açıklanan en yüksek yoksulluk hududunun yarısına denk gelecek halde tekrar düzenlenerek bugün için 35 bin TL’ye çıkarılması ve sonrası içinde yılda dört defa güncellenmesi ve düzenlenmesi gerekmektedir” diye konuştu.
“TÜİK devam ettiği surece emekliler, emekçiler, memurlar kahır yaşar”
Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün ise emeklilik sisteminin değiştiğini belirterek şunları kaydetti:
“Sistem değiştiği için şu anda bugün minimum toplumun büyük bir kısmı taban fiyatla çalışıyor. Bundan ötürü evvelce 25 yıl çalışmış bir insan yüzde 75’le emekli olurken artık yüzde 35’lere düşmüş olacak. Kök maaş denilen bir şey ortaya çıkıyor. Biz yarın bu dünyada olmayacağız. Bu kök maaş sorunu ve inandırıcılığını yitirmiş, tespitlerinin asla doğruluğu olmayan Türkiye İstatistik Kurumu devam ettiği surece emekliler, emekçiler, memurlar her kesim dert yaşar. Açık söylüyorum hangi terazide ölçtüler, biçtiler de memur emeklisine yüzde 11,54 emekçi ve Bağkur emeklisine 15,77 buldular? Alandan bize aktarılan şu; emekçiyi, memuru, efendim esnaf emeklisini, Bağkur emeklisini lütfen ayırmayın. İmkan varsa lütfen mutlak surette emekliler bir seyyanen artırım beklemekte.”
“Kanun tekrar ele alınarak masaya yatırılıp çağdaş bir emeklilik sistemi kurulmalı”
Emeklilerin huzursuz olduğunu söyleyen Tüm Emekli Derneği Genel Başkanı Satılmış Çalışkan da çağdaş bir emeklilik sistemi kurulmasını talep etti. Çalışkan’ın sözleri şöyle:
“Yüzde 80’nimiz açlık sonunun altında maaş alıyor. 2008 öncesi emeklilerin hepsi açlık sonunun altında. Hizmetleri çok düşük olduğu için daima bunu konuşuyoruz. Burada 25 sene bir fiil çalışmış 9 bin günün üzerinde hizmet olan emeklerimiz, birinci dereceden tavandan prim ödemiş emeklerimiz aldığı maaş da 20 bin lira. Bu sistemde büyük bir adaletsizlik var. TÜFE sistemine geçtikten sonra emeklerimizin kaybı yüzde 200’dür. Yüzde 200 emeklerimizin maaşlarında kaybı var. Biz daha evvel de çeşitli toplantılarda ve ilgili makamlara da ilettik. Talebimiz emeklere seyyanen 10 bin lira artırım verilmesini istiyoruz. Yıllardır biz katkı hissesi almadık. Onun için bugün 7-8 bin olan kök maaşı 10 bin lira yaparsak minimum fiyata denk gelir. Biz artışlarımızı, haklarımızı TÜİK’ten değil TBMM’den istiyoruz. Onun için bir an evvel emeklilerimizin durumunu düzeltmek için 5510 sayılı kanunun tekrar ele alınarak masaya yatırılıp çağdaş bir emeklilik sistemi kurulmasını talep ediyoruz.”
