Albayrak Grubu’ndan Ramazan Takvimi
Albayrak Kümesi tarafından 10 yıldır ramazan aylarında hazırlanan 12 hüsnühat sanat yapıtı, takvim haline getiriliyor.
Eserler, Tunus’tan Berlin’e, Van’dan Bursa’ya 3 kıtada, onlarca farklı kentte sanatseverlerin beğenisine sunulacak.
“Kelime-i Tevhid”, “İman Ayetleri”, “Selam Ayetleri” ve “Besmele-i Şerif” teması altında yapıtları sanatseverle buluşturan Albayrak Kümesi, 2025 temasını ise başta Filistin olmak üzere tüm Müslüman aleminin uğradığı zulme dikkati çekmek maksadıyla “Adalet” kavramı üzerinden kurguladı.
Her biri, ramazan ayında yazılan yazılardan oluşan eserler, 9 Ocak’tan itibaren İstanbul’da, akabinde Türkiye’nin farklı vilayetlerinde ve farklı ülkelerde sergilenmek üzere yola çıkacak.
“Son derece yetenekli gençler yetişiyor”
Hattat Savaş Çevik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Albayrak Kümesi’nin 11 yıllık süreçte ele aldığı mevzular ve bu hususların her sene farklı bir formda gerçekleşmesinin değerine değinerek, sanatın daima gelişim ve değişim halinde olduğunu vurguladı.
Takvim projesiyle haberi olmayan şahısların de yapıtları daha yakından görme imkanı bulduğuna işaret eden Çevik, “Bu stantlar, sınır sanatının geniş kitlelere yayılmasında son derece değerli bir hizmet. Bu açıdan çok pahalı buluyorum.” diye konuştu.
Çevik, hüsnühat sanatına yeni bir yaklaşım ve form getirdiğini, üç boyutlu dizaynlar yaptığını aktararak, “1972 yılında şimdiki Mimar Sinan Üniversitesi o zamanki ismiyle Devlet Hoş Sanatlar Akademisi grafik kısmında öğrenciydim. Yazı, tipografi hocamız, merhum, meşhur hattat ve sanatçı Prof. Emin Barın dersimize geliyordu. Bu halde çizgi sanatına ilgim başladı.” dedi.
Grafikle hüsnühat sanatının çok kıymetli bir noktada özdeşleştiğine şahit olduğunu söyleyen Çevik, “Bu noktada çalışmalarımı ilerlettim. Hatta sınır sanatına kazandırdığım birkaç kompozisyon oldu. Burada kendimi övmek için değil lakin sanatımız ismine bir gelişme kat etmek için söylüyorum. Çapraz müsenna diye bir kompozisyon biçimi üzerinde çalıştım. Daha sonra çağdaş anlayışta, 90 derecelik dik açılarla yazılan ‘makili’ yazının son derece grafik bedelleri olduğunu hissettim ve bu yazı üzerinde çalışmalarımı sürdürdüm.” sözlerini kullandı.
Savaş Çevik, makili yazıda yeni bir kompozisyon biçimi üzerinde 2 yıldır çalıştığını anlatarak, şöyle devam etti:
“Onun ismine da ‘muttasıl makili’ dedim. Yani harflerin birbirine bitişmesiyle elde edilen bir kompozisyon biçimi. Hiç yapılmamış daha evvel. Bunu yaptığım vakit harf formları kayboluyor. Çizgi kaybolunca, esasen 2 boyutlu olan sınır sanatını göstermek gerekiyor. Üç boyutluluğa yöneldim. Bir bakıma fotoğraf sanatındaki kübizm tesiri bende oldu. Piramidal bir yapıyla üç boyutlu hale getirerek bu muttasıl makiliyi okunur hale getirdim. Burada renk ve renklerin tonları kelam konusu. Bu standımda, bir rengi dört tonuyla birlikte uyguladığım vakit ortaya çıkan formları göreceksiniz. Hem airbrush hem de direkt leke çalışmalarıyla tek renkli olarak 3 boyutluluğu ortaya koymuş oldum. Bu benim için çok değerliydi ve çok heyecanlandım.”
Gençlerin 20-30 yıl öncesine kıyasla hüsnühat sanatına ilgisinin arttığını lisana getiren Çevik, “Son derece yetenekli gençler yetişiyor. O bakımdan memnunuz. Çok karamsar halde, ‘Hat sanatı sanki kayıp mı olacak ?’ üzere bir his içerisine girdiğimiz vakitleri hatırlıyorum. Artık bugün o denli bir his kelam konusu değil.” dedi.
“Yeni sanatkarların yanında yeni yazı çeşitleri de ortaya çıktı”
Hattat İbrahim Şengül de birinci merakının, çocukluk devrinde hoş kalem merakıyla başladığını söyleyerek, “Güzel kalemler alıp biriktirirdim. Sınır kalemlerine dönüştü. Bu süreçte sınır sanatı önüme çıktı. Hoş kalemi ararken yıllar evvel sınır sanatıyla ilgili basılan ‘Kalem Güzeli’ diye bir kitap önüme çıktı. Sınır sanatının bu formda de tanınmasına vesile oldu. Sonra sınır sanatını daha uygun araştırıp, öğrenerek hattatlarımızı, hocalarımızı tanıma fırsatı oldu. Meşk yöntemiyle derslere başladım.” değerlendirmesinde bulundu.
Her yıl düzenlenen takvim yazılarının farklı hattatlar tarafından ele alındığını kelamlarına ekleyen Şengül, bunların görülmesinin hattatlar ve sanatkarlar açısından çok kıymetli olduğunu, farklı sanat kısımlarında yapılacak bir sanat yapıtına de ilham kaynağı olabileceğini söyledi.
Modernite ve klasik çalışmanın ahenginin takvim yazılarında görüldüğüne değinen Şengül, “Harfin anatomik yapısı bozulmadan, klasik üslupta harfi yazarak çok çağdaş ve çağdaş bir eser üretebiliyormuş. Yeni yetişen hattatlar da o yapıtlara emsal kompozisyonlar yapmaya, üretmeye başladı.” formunda konuştu.
Hat sanatına ilginin son devirlerde arttığını lisana getiren Şengül, “İstanbul’un çabucak hemen her bölgesinde, ilçede kurslar açılmakta ve ağır bir talep de var. Sahiden yeni yetişen çizgi sanatkarı açısından sayımız hayli güzele gidiyor. Umarım liyakatli, yetenekli sanatkarlar da yetişecek ve sanatına daha hoş eserler kazandırmaya, yeni eserler üretmeye, yeni fikirler ortaya çıkmaya devam edecek. Nitekim çok bedelli üstatlarımız, yeni yazı çeşitleri, yeni fikirler, eserler ortaya çıkmaya başladı. Bunlar daha evvelce kayıtlı kopyalar, ortaya çıkan eserler değildi. Yeni sanatkarların yanında, aslında yeni yazı tipleri de ortaya çıktı.” tabirlerini kullandı.
Sergi Türkiye’den sonra Somali’den Berlin’e birçok ülkeyi gezecek
Albayrak Kümesi Kurumsal Bağlantı Koordinatörü Esad Sivri ise her sene farklı temalarda gerçekleştirilen standın bu yıl 11. yılı olduğunu belirterek, yapıtların 12 hattat tarafından ramazan ayında yazıldığını söyledi.
Ramazan ayı yazıları olarak yapıtların evvel bir takvime dönüştüğünü aktaran Sivri, şunları kaydetti:
“Binlerce insanın duvarında bu sanat yapıtları görücüye çıkıyor. Sergiyi Türkiye’de onlarca ile ve dünyanın üç farklı kıtasında Somali’den Berlin’e kadar ulaştırıyoruz. 2025 yılının teması Adil-i Mutlak. Dünyada başta Filistin olmak üzere birçok Müslüman coğrafyada adaletsizliği görüyoruz. Mutlak sahibi olan Allah’ın bu hakimiyetini, adaletini sanatla biraz daha duyurmak istediğimiz için bu yılki konseptimiz Adil-i Mutlak oldu. Sanatseverler, Kur’an-ı Kerim’de geçen adaletle ilgili ayetlerin, usta hattatlar nezdinde hazırlanmış yapıtlarını, 9-27 Ocak’ta Tophane-i Amire’de görebilecek.”
“Adil-i Mutlak” sınır standı hakkında
Küratörlüğünü Yasemin Karaca’nın yaptığı stant, her sene olduğu üzere Anadolu’yu karış karış dolaşma amacıyla yola çıkacak.
Koleksiyonun geçmiş yıllarına dair bir vakit geçidi sunan stant, bu yıl özel olarak tasarlanan 12 tezhip yapıtı ile dijital sanatkarların video-art çalışmalarını içeriyor.
Sergi kapsamında İslam sanatlarına dair alanında usta isimlerle söyleşiler gerçekleştirilecek. Usta hattatlar Ayten Tiryaki, Abdurrahman Depeler ve Seyit Ahmet Depeler üzere isimlerin yanı sıra Prof. Dr. Hüsrev Subaşı da söyleşilerdeki konuşmacılar ortasında olacak.
Geleneksel hüsnühat sanatının öncü nitelikli çalışmalarından olan üç boyutlu yapıtların sergileneceği ve tezhip sanatının dijital haliyle de izlenebileceği stant, dünyanın faklı ülkelerinde de görülebilecek.
Ocak ayı boyunca Tophane-i Amire’de açık kalacak standa ait ayrıntılı bilgiye “www.ketebe.org” internet sitesinden ulaşılabilecek.
