Atilla Dorsay: Sinema, Yaşamımın Temel Uğraşı
Sinema eleştirmeni Atilla Dorsay, “O kadar çok seviyorum ki yapıştı, ruhuma girdi sinema. Sinema benim hayat aracım, eğlencem ve hobim. Aklınıza hangi sözcük gelirse o oldu. Bu yaşa geldim bırakamıyorum sinemayı.” sözlerini kullandı.
AA Akademi uyumunda, Anadolu Ajansının (AA) Sinema Atölyesi serisinin “Sinema Eleştirmenliği” temasıyla düzenlenen on ikinci aktifliğine, sinema eleştirmeni ve sinema muharriri Atilla Dorsay konuk oldu.
AA Dış ve İktisat Haberleri Yayın Müdürü Barışkan Ünal’ın moderatörlüğünde, AA’nın İstanbul’daki Milletlerarası Haber Merkezi’nde düzenlenen söyleşide Dorsay, sinemayla nasıl tanıştığını ve eleştirmenliğe geçiş kıssasını anlattı.
1930’da İzmir’de doğduğunu belirten Dorsay, “Savaş yıllarını İzmir’de geçirdik. O yıllarda anne ve babamın yapacağı tek şey sinemaya gitmekti. Beni çocukken sinemaya götürdüler. Savaş, aşk ve o yaşta görmemem gereken sinemalar gördüm. Bu sinemalar beni yoğurdu ve kişiliğimi biçimlendirdi.” dedi.
“Türk sineması çok değerli şeyler yapıyor”
Dorsay, ilerleyen yıllarda eğitim hayatı için İstanbul’a geldiğini aktararak, şunlar kaydetti:
“İstanbul’a geldikten sonra da sinema tutkum devam etti. Beyoğlu’nda yatılı okuyordum. Orada sinema saatleri vardı ve eski sinemalar gösteriliyordu. Hatta okuldan çıkar çıkmaz karşımda bir sürü sinema görürdüm. Bu formda sinema, benim hayatımın baş cümbüşü ve peşinden gitmem gereken bir ülkü oldu. Askerliğe gidip geldikten sonra İstanbul Belediyesine müracaat ettim ve mimar olarak başladım. Daha o sıralarda anladım ki benim hayatım sinemayla döner.”
Dorsay, Türk sinemasının bilet fiyat artışına karşın geliştiğini vurgulayarak, “İstisnai olarak 60’ların sonlarında birkaç sinema üzerine yazmışımdır lakin Türk sineması hakkında önemli biçimde tenkit olarak yazmaya başlamam 1970’te ‘Umut’ sinemasıyla başlar. O günden sonra Türk sineması üzerine yazmayı bir misyon saydım. Hollywood’u övmek kolay, Türk sineması da çok kıymetli şeyler yapıyor.” sözlerini kullandı.
“Bu yıl birinci kez Oscar mükafatları verilmeyebilir”
Sinemayı birinci yıllarda hobi olarak gördüğünü belirten Dorsay, “Cumhuriyet gazetesinde belirli bir para karşılığı yazarlığa başlayınca hobim, hayatımın temel uğraşı oldu. Bundan da hiç şikayet etmedim. O kadar çok seviyorum ki yapıştı, ruhuma girdi sinema. Sinema benim hayat aracım, eğlencem ve hobim. Aklınıza hangi sözcük gelirse o oldu. Bu yaşa geldim bırakamıyorum sinemayı.” diye konuştu.
Türkiye’nin “Oscar” adayı “Hayat” sinemasını çok sevdiğini lisana getiren Atilla Dorsay, “Şu anda Oscar’ın yapılıp yapılmayacağı bile meçhul. O denli bir yangın yaşıyorlar ki bu yıl birinci sefer mükafatlar verilmeyebilir. Bu da çok büyük bir eksik. Dünya çapında en çok kıymet verilen, merakla beklenen sinema mükafatları.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kahrolsun yapay zeka”
İzleyicilerden gelen soruları cevaplayan Dorsay, sinemanın yedinci sanat olduğunu söyleyerek, “Bu isim koyuldu zira daha evvel altı sanat vardı. Bunlardan en eskisinin hangisi olduğu hala tartışılır. İnsanlık tarihi içinde bu altı sanat yavaş yavaş kendilerini ortaya koymuşlardır. Sinema yedinci sanat ilan edildi ve öbür altı sanatın hepsinden yararlanabiliyor. Bu o kadar büyük bir avantaj ki sinema bu avantajı kullanarak bu türlü tanınan oldu. Farklı sanat kısımlarıyla ilgilenenler var lakin sinemanın çok daha fazla seyircisi var.” diye konuştu.
Dorsay, yapay zeka ile sinema yapılmasına ait “Bu yapay zeka problemi öylesine yapay bir biçimde hayatımıza çöktü ki herkes bunu soruyor. Benim yaşıma gelmiş bir insan yapay zeka olayını ciddiye alamaz. Gençler istediği kadar alsın, beni hiç ilgilendirmiyor. Kahrolsun yapay zeka.” dedi.
Etkinliğin akabinde Dorsay’ın en kıymetli kült sinemalar listesindeki Michael Curtiz imzalı 1942 üretimi “Kazablanka” sineması gösterildi.
