Hukuk Kültürü Zayıf, Anayasa Tartışmaları Önemli
ESKİ Kamu Başdenetçisi Gurur Malkoç, “Anayasayı istemek, hukuku tartışmak, yeni anayasa yapılır yapılmaz kıymetli değil. Lakin hukuk tartışmak, adaleti konuşmak, hukukun üstünlüğünü lisana getirmek ve bu mevzuda toplumun sivil toplum olarak harekete geçmesi çok kıymetli. Zira Türkiye’de hala hukuk kültürümüz zayıf arkadaşlar. Bakın, 120 tane hukuk fakültemiz var. Tahminen binlerce mezunumuz oluyor. Lakin hukuk kültürümüz çok zayıf. Toplum olarak hakkaniyete olan inancımız çok zayıf” dedi.
‘Türkiye’nin Sivil Anayasa Seyahati Projesi’ çerçevesinde, Bursa’da ‘Anayasa Buluşmaları’ programı düzenlendi. Birlik Vakfı Bursa Şubesi’nde düzenlenen, eski Adalet Bakanı Yardımcısı Zekeriya Birkan’ın moderatörlüğünü yaptığı programa, eski Kamu Başdenetçisi Onur Malkoç, konuşmacı olarak katıldı. Bursa Cumhuriyet Başsavcısı Ramazan Solmaz’ın da katıldığı programda, Türkiye’nin anayasa tarihinden bahseden Onur Malkoç, “Tarihimiz boyunca daima anayasalardan daima harika hünerler beklemişiz. Harikulâde, sihirli değnek üzere, Hızır Aleyhisselam üzere görmüşüz anayasaları. Halbuki 1876’da Birinci Meşrutiyet ile birlikte anayasa yapılmış lakin akabinde fevkalâde bir felaket yaşanmıştır. 1877-1878 savaşı, tarihimize ‘Doksan Üç Harbi’ olarak geçen ve tarihimizin en acı hezimetini aldığımız devirdir. Maalesef anayasa yürürlükten kaldırılmış, muhakkak bir süreç devam etmiştir” dedi.
‘TÜRKİYE’DE HUKUK KÜLTÜRÜMÜZ HALA ZAYIF’
Malkoç, “1876’da anayasa yapılırken maksat neydi? Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti üzerindeki baskısının azaltılması, Osmanlı Devleti’nin yenilenmesi ve yaşatılması. Daima bunu bekledik ancak sonunda hüsrana uğradık. Akabinde 1908’de İkinci Meşrutiyet gelmiş. İkinci Meşrutiyet ile bir arada anayasa yürürlüğe girmiş. Pekala, bu anayasayı yürürlüğe koyarken ne umduk. Devleti yaşatmak, kurtarmak istedik. Anayasayı bunun için yaptık. Lakin maalesef bu anayasayı yürürlüğe koymamıza karşın, imparatorluk parçalandı, devletimiz elimizde kalmadı. Akabinde 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni toplamışız. Cumhuriyetle bir arada 1921 ve 1924 anayasalarını yapmışız. 1960 darbesiyle bu anayasalar yürürlükten kaldırılmış. Bugünkü anayasanın temelini oluşturan 1961 Anayasası da tekrar darbeyle kaldırılmış. Akabinde son anayasamızı yapmışız: 1982 Anayasası. Hukuku tartışmak, hukuku istemek, yenilemek, inanılmaz bir şey. Hasan Bey ve Necdet Bey bu toplantı için bana telefon açtılar, memnuniyetle kabul ettim. Zira anayasayı istemek, hukuku tartışmak, yeni anayasa yapılır yapılmaz değerli değil. Lakin hukuk tartışmak, adaleti konuşmak, hukukun üstünlüğünü lisana getirmek ve bu hususta toplumun sivil toplum olarak harekete geçmesi çok değerli. Zira Türkiye’de hala hukuk kültürümüz zayıf arkadaşlar. Bakın, 120 tane hukuk fakültemiz var. Tahminen binlerce mezunumuz oluyor. Lakin hukuk kültürümüz çok zayıf. Toplum olarak hakkaniyete olan inancımız çok zayıf” diye konuştu.
‘DEĞİŞİK MAZERETLERLE YAN ÇİZİLİYOR’
45 yıldır hukukla iç içe olduğunu belirten Erdem Malkoç, “Uzun müddet avukatlık yaptım, milletvekilliği yaptım, Kamu Başdenetçiliği’nde 8 sene vazife yaptım. Muhatap olduğum insanlardan bir tane haksız olana rastlamadım. Gidip birisini öldürüyor, geliyor haklı. Niçin? Sokakta gezerken yan bakmış ona. Haklı mı? Niçin yan bakıyor yahut omuz attı bana? ‘Belki yanlışı yok’ diyor. ‘Ben onu bilmez miyim?’. Kanunları ve anayasayı yapmak kadar, onları uygularken, hakkaniyete ve adalete titizlikle riayet etmek gerekiyor. 1982 Anayasası’nı kaldırıp yeni anayasa yapmak, toplumda her siyasi partinin, anayasa ismine konuşan çabucak hemen herkesin isteği. ‘Gelin yapalım’, dediğinde değişik mazeretlerle yan çiziliyor” dedi.
‘İKTİDAR PARTİSİ İÇİN BUNDAN DAHA ÜLKÜ BİR ANAYASA YOK’
Mevcut anayasanın değişmesi gerektiğini vurgulayan Malkoç, şunları söyledi: “Yine anayasa istiyoruz, anayasa değişsin. Bunu en çok kimin istemesi gerekir? Değerli arkadaşlar, iktidar partisi için bundan daha ülkü bir anayasa yok. Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenleme yapıyor, yargıda tasarruflarda bulunuyor. Bu anayasa, bir yönetici için, bir Cumhurbaşkanı için, bir iktidar için, uygulamada arayıp da bulunamayacak bir anayasa. Yalnızca Türkiye için değil, dünya için de öyledir. Pekala, Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin sonlandırılması yahut parlamentonun güçlendirilmesi için yeni anayasayı en çok kimin istemesi gerekir. Muhalefetin istemesi gerekmiyor mu? Hiç muhalefetten yeni anayasa ile ilgili bir şey duydunuz mu? ‘Gelin yeni anayasa yapalım’ diyorlar mı? Diyorlar ki, ‘Tamam, evvel sen bu anayasayı tam uygula, ondan sonra yenisini yap.’ Madem bu anayasayı beğenmiyorsun, evvel sen bunun taraftarlığını yapmalısın. Türkiye’nin temel sorunlarından biri de budur. En esaslı sistem değişikliğine giden yol, 2007’de açıldı. 2007’nin özelliği neydi? Cumhurbaşkanlığı seçimini ana muhalefet partisinin mitinglerle, şovlarla engellemeye kalkması.”
