İklim Değişikliği: Deniz Seviyesi Yükseliyor

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Kısım Lideri Prof. Dr. Ali Uzun, iklim değişikliği nedeniyle deniz düzeyinin olağan senaryoya nazaran 100 yıl sonra 1 metre kadar artmasını beklediklerini aktararak, “Kötümser senaryolarda bunun 3 metreye kadar gelebileceği öngörülüyor ancak önlem alınırsa yarım metrenin altında tutmak mümkün görünmektedir.” dedi.

Uzun, AA muhabirine, iklim değişikliğinin tesirlerinin günün en büyük sıkıntılarından biri olduğunu söyledi.

İklim değişikliğinde farklı senaryolar değerlendirildiğine işaret eden Uzun, optimist, olağan ve karamsar senaryolar bulunduğunu anlattı.

Son yıllarda meteorolojik afetlerin sayısal olarak artması ve çöllerde kar yağışı görülmesinin iklim değişikliğinin göstergesi olarak kabul edildiğini lisana getiren Uzun, “İklim değişikliği tek başına bir sorun olduğu üzere bununla birlikte düşünmemiz gereken öteki problemler da var. Taşkınların, çok yağışların meydana gelmesi, bunların heyelanları tetiklemesi iklim değişikliğiyle alakalıdır.” diye konuştu.

İklim değişikliğinin geçmişte de olduğunu, buzul ve buzul ortası devirler yaşandığını belirten Uzun, şöyle devam etti:

“Yaşadığımız periyotlardan daha sıcak periyotlar 5-6 bin yıl öncesinde de yaşanmıştır. İklim değişince global sıcaklık artıyor. Atmosferin nem tutma kapasitesi artıyor. Denizlerin genişlemesi kelam konusu oluyor. Sıcaklık artınca buzullar eriyor, deniz düzeyi yükselmiş oluyor. Deniz düzeyinin olağan senaryoya nazaran 100 yıl sonra 1 metre kadar artmasını bekliyoruz. Karamsar senaryolarda bunun 3 metreye kadar gelebileceği öngörülüyor ancak önlem alınırsa yarım metrenin altında tutmak muhtemel görünmektedir.”

“Önlem alınmazsa karamsar senaryolar devreye girer”

Uzun, iklim değişikliğinin insan kaynaklı tarafına baktıklarına dikkati çekerek, “Normal iklim değişmesi doğal bir olaydır lakin insanların çok tüketimi, fosil yakıt tüketimi sera gazı oluşumunu artırıyor. Sera gazı oluştuğu vakit da global sıcaklık, olağan artışı ek olarak artmaya başlıyor. İşte sorun burada başlıyor. Şayet tüketimimizi kısmazsak, kişisel karbon izimizi küçültmezsek diğerinin önlem almasını dilemek üzere bir talihimiz yok. Münasebetiyle iklim değişimi öbür olayları da tetiklemiş oluyor.” tabirlerini kullandı.

Uzun, iklim değişikliğinin fırsatlar da doğurabileceğini lisana getirerek, “Mesela Karadeniz kıyı jenerasyonu deniz turizmi açısından daha elverişli duruma gelebilecektir. Bu cins avantajı varken, dağlardaki kar yağışı azalacak, bu sefer kış turizmimiz olumsuz etkilenecek. Tek başına bakmamak ve bütün bunları birlikte kıymetlendirmek sorunu çözecektir.” değerlendirmesinde bulundu.

İklim değişikliğinde düzgün ve makûs senaryonun işlediğini aktaran Uzun, şunları kaydetti:

“İnsanların çok tüketimi devam ediyor lakin bir taraftan da hem milletler ortası toplum hem bireyler, özel kuruluşlar, kamu kuruluşları karbon ayak izini küçültmek için efor sarf ediyor. Bu eforlar artarak devam edecek diye ümit ediyorum. Şu anda olağan senaryo olarak beklenti devam ediyor. Şayet çok önemli önlemler alabilirsek optimist senaryoya giriyor. Tedbirleri önemsemezsek, o vakit karamsar senaryolar sıraya girmiş olacak.”