Lübnanlılar, İsrail’in Çekilmemesi Nedeniyle Evlerine Dönemiyor

İsrail ile Lübnan ortasında yapılan ateşkesin üzerinden bir aydan uzun bir müddet geçmesine karşın İsrail ordusunun işgal ettiği beldelerden çekilmemesi nedeniyle Lübnan’ın güneyinde yaşayan aileler konutlarına dönemiyor.

İsrail ordusunun sık sık ihlal ettiği ateşkes mutabakatı, 27 Kasım 2024’te yürürlüğe girdi.

Anlaşmaya nazaran, İsrail ordusunun 60 gün içinde Lübnan’ın güneyinde işgal ettiği bölgelerden çekilmesi ve Lübnan ordusunun Birleşmiş Milletler (BM) Lübnan Süreksiz Barış Gücü (UNIFIL) uyumunda bu beldelere konuşlanması gerekiyor.

İsrail ordusu, geçen bir ayı aşkın müddet içinde Lübnan’ın güneyindeki El-Hıyam, Şema ve Nakura beldelerinden çekilmesine karşın, Lübnanlılara “sınır sınırındaki öteki beldelerle birlikte bu beldelere de yaklaşılmaması” daveti yapıyor.

“Artık konutlarımıza dönmek için ümidimiz yok. Neye döneceğiz ki hiçbir şeyimiz kalmadı”

AA muhabirine konuşan Lübnanlı Hulud, Lübnan’ın güneyinde İsrail hududundaki Dıhayra beldesinden olduğunu ve 1 yıl 4 aydır Sur kentindeki bir okulda kaldığını söyledi.

Hulud, İsrail hücumlarına ait, “Toprağımıza ziyan verdiler, altını üstüne getirdiler. Konutlar yok oldu, işimiz her şeyimiz gitti. Biz toprağımızdan geçinirdik. Savaştan evvel hayatımız çok yeterliydi, refah içinde yaşıyorduk.” dedi.

İsrail’in her şeyi yıktığını vurgulayan Hulud, “Hislerimiz yok oldu. Artık konutlarımıza dönmek için ümidimiz yok. Neye döneceğiz ki hiçbir şeyimiz kalmadı. 20-30 yılda çalıştığımız geleceğimiz için yaptıklarımız gitti. Artık sıfırdan başlamak gerekiyor.” diye konuştu.

Lübnanlı bayan, “Yaşları 20’yi geçmiş 2 oğlum ve 2 kızım var. Artık hem kendim için hem de onlar için sıfırdan başlamam ve bir sistem kurmam gerekiyor. O yüzden her şey çok sıkıntı olacak, daha evvel yaşadıklarımızdan da sıkıntı olacak.” biçiminde konuştu.

Maddi-manevi her manada meşakkat çektiklerini vurgulayan Hulud, şu sözleri kullandı:

“Evlerimiz, topraklarımız, zeytin ağaçlarımız hiçbir şeyimiz kalmadı. Ancak bu yaşadıklarımız bizi güçlendirdi. Yaşadığımız yıkıma ve aldığımız ziyana karşın güçlüyüz yalnızca geleceğimizden kaygılıyız.”

Çocuklarının geleceğinden tasa eden Hulud, “Ben 2006 savaşını yaşadım, hatırlıyorum. Artık de 2023-2024 savaşına şahidim. Savaş bizim çocuklarımızı alamadı lakin yerinden edilme bizim çocuklarımızı alacak.” diye serzenişte bulundu.

Hulud, yerinden edilme nedeniyle çocuklarından farklı yaşadığına dikkati çekerek, bu durumun çocuklarını makûs etkilediğini ve küçük kızının problemler yaşadığını aktardı.

“Zeytinlerimizi bile alıp götürdüler, toprağımızı yaktılar”

Lübnanlı bayan, memleketi Dıhayra’nın yerle bir olduğuna dikkati çekerek “Dıhayra’da yıkım oranı yüzde 100 değil, yüzde 1000. Yani zeytinlerimizi bile alıp götürdüler, toprağımızı yaktılar. Meskenleri yıktılar ve sonra da her şeyi yaktılar. Bunlar olağan şeyler değil, bunların ne düşündüğünü anlamıyorum.” dedi.

Yaşadıklarının adeta bir “korku filmi” olduğunu söyleyen Hulud, görecekleri yıkım nedeniyle yaşadıkları yere dönmekten korktuğunu lisana getirdi.

“İsrail sonuna yakın olduğu için köyümüze geri dönemeyiz”

Lübnan’ın güneyindeki Ayterun beldesinden yerinden edilen Lübnanlı Zeynep, 15 aydır okulda kaldıklarını ve durumlarının çok makûs olduğunu söyledi.

Zeynep, “Köyümüzün yüzde 80’i yıkıldı, büyük bir köydü. İsrail sonuna yakın olduğu için köyümüze geri dönemeyiz. Tütün ve zeytin işi yapılırdı. Hayat koşullarımız güzeldi.” dedi.

Yaşadığı yeri terk ettiği için kendini makus hissettiğini belirten Lübnanlı yaşlı bayan, “Burada kendimizi yabancı hissediyoruz, hayat kaideleri da güç. Bilhassa okulda yaşamak sıkıntı. Keşke savaşlar, yıkım dursa ve herkes konutuna dönebilse.” diye konuştu.

“Bir okulun sınıfında kalmak o kadar sıkıntı ki; hayal bile edemezsin”

Lübnanlı yaşlı bayan, okulda mahremiyetin bile bulunmadığına işaret ederek, “Bir okulun sınıfında kalmak o kadar güç ki; hayal bile edemezsin. Tuvalet bile ortak kullanım, yemek de uygun değil.” formunda konuştu.

Bazı yardım kuruluşlarının çalışmalarda bulunduğunu lisana getiren Zeynep, kronik rahatsızlıklarının olduğunu söyledi.

Zeynep, içinde bulundukları durum için kalıcı tahlil bulunması daveti yaparak, yerinden edilen herkesin konutuna dönebilmesi temennisinde bulundu.

“Hasatlarımızı, konutlarımızı her şeyimizi kaybettik”

Maruz kaldıkları savaşın kazananının olmayacağını belirten Zeynep, “Toprağımızı, meskenlerimizi kaybettik, hasatlarımızı, meskenlerimizi her şeyimizi kaybettik.” diye konuştu.

2006’daki savaşta da konutunun yıkıldığını söyleyen Lübnanlı bayan, yeniden birebir şeyi yaşadıklarını tabir etti.

“Yalnızca Sur’da 20 bin kişi yerinden edildi”

Sur Belediyesi Afet Risk İdaresi Ünitesi Müdürü Murtaza Muhenne, Sur kentinde İsrail’in hücumlarını şiddetlendirdiği 23 Eylül 2024’ten ateşkesin ilan edildiği 27 Kasım 2024’e kadar yaklaşık 20 bin kişinin yerinden edildiğini söyledi.

Bazılarının ateşkesin akabinde yaşadıkları yerlere döndüğünü aktaran Muhenne, hudut çizgisindeki beldelere dönemeyenler için yardımların yapıldığını belirtti.

“İsrail sonundaki köylerde mesken kalmadı, İsrail çekilse bile yaşanacak yer yok”

Muhenne, 8 Ekim 2023’te yerinden edilip hala konutlarına dönemeyenlerin olduğunu, İsrail ordusunun birtakım köyleri büsbütün yerle bir ettiğini vurguladı.

İsrail hududundaki köylere ait Muhenne, “Sur’un İsrail sonundaki köylerinde mesken kalmadı. İsrail ateşkes uyarınca buralardan çekilse bile yerinden edilenlerin yaşayacak yeri yok. Kimi köyler büsbütün yıkılmış durumda. Meskenlerinin yerini bile bulamazlar.” sözlerini kullandı.

İsrail ordusu, Lübnan’da daha fazla kalma planları peşinde

Haaretz’in haberine nazaran, İsrail ordusu, Lübnan topraklarındaki işgalini uzatma muhtemelliğine karşı hazırlık yapıyor.

İsrail ordu kaynakları, ordunun işgal ettiği bölgelerden çekilmeme ihtimalinin, Lübnan ordusunun ateşkes mutabakatında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi ve Lübnan’ın güneyinde tam denetimi sağlayamaması halinde gerçekleşeceğini belirtti.

Ayrıca, İsrail ordusu, ülkenin kuzey sonu boyunca karakol inşası çalışmalarına başlarken, kelam konusu karakollardan kimileri hududun Lübnan tarafındaki İsrail işgalindeki yerleşimlerde bulunacak.