Denizcilikte Yeşil Dönüşüm
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, yeşil dönüşüm için denizcilik dalını destekleyeceklerini ve denizcilik filosunu yenileyeceklerini bildirdi.
Ünüvar, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un katılımıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde (TOBB) düzenlenen “TOBB Deniz Ticaret Odaları Kurul Toplantısı”nda konuştu.
Denizciliği geliştirecek yasal düzenlemeleri ve kontrolleri artırdıklarını tabir eden Ünüvar, “Yatırımların önünü açtık, limancılığımızı ve tersaneciliğimizi geliştirdik, kıyılarımızı deniz yapılarıyla donattık, deniz ulaşımını teşvik ettik, inançlı ve emniyetli deniz yolu nakliyatını tesis etmek için kıyılarımızda seyir, can, mal ve etraf emniyetinin gayesiyle gemi takip ve denetim sistemleri kurduk.” dedi.
Ünüvar, Türk bayrağının dünyanın en itibarlı bayrakları ortasında yer aldığına dikkati çekerek, Türk sahipli filonun dünyada 11’inci sıraya yükseldiğini belirtti.
Geçen yıl kruvaziyerle taşınan yolcu sayısının 1,9 milyon olduğunu söz eden Ünüvar, bu yıl 2 milyonun üzerinde yolcuyu ağırlayacaklarını lisana getirdi.
“Denizcilik filomuzu yenileyeceğiz”
Denizcilerin üzerindeki yükü paylaşmak için 2024’te ÖTV’siz yakıt uygulamasını hayata geçirdiklerini anımsatan Ünüvar, şu tabirleri kullandı:
“Sektörümüze yaklaşık 3,9 milyar liralık ÖTV’si sıfıra indirilmiş yakıt takviyesi verdik. Yeşil dönüşüm için denizcilik bölümümüzü destekleyecek, denizcilik filomuzu yenileyeceğiz. Denizcilikte yeşil dönüşüm için yürürlüğe koyduğumuz ve martta yenilediğimiz hurdaya ayrılan Türk bayraklı gemilerin yerlerine yeni gemi inşa edilmesi teşvikine dair yönetmelik kapsamında takviye düzeneğini oluşturduk. Bu kapsamda bugüne kadar 4 gemi için 14 milyon dolarlık teşvik sağladık. Bu yıl da teşvik kapsamını geliştirerek daha fazla geminin yenilenmesini ve çevreci teknolojilere uyum sağlamasını hedefliyoruz.”
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da Deniz Ticaret Odaları Kurulu’nun hükümetle yaptığı istişarelerin olumlu sonuç verdiğini söyledi.
Tersanelerin, yat limanı sayısı ve tekne bağlama kapasitesinin değerli ölçüde artırıldığını, tersanelerin kira müddetinin uzatıldığını belirten Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
“Gemi inşa endüstrisinde, dünyada tanınan marka haline geldik. Her türlü gemiyi, anahtar teslim yapacak kapasiteye ulaştık. Kendimize kâfi olmanın ötesinde, bütün dünyaya her çeşit gemi ihraç etmeye başladık. Türk denizciliği, yeterli bir ivme yakaladı, ülkemizin yıldız kesimlerinden biri haline geldi.”
“Deniz yolu nakliyeciliği, global ticaret için hayati önemde”
Hisarcıklıoğlu, Türk sahipli gemi filosunun yaklaşık 52 milyon tonla dünyada 11. sıraya yükseldiğini anlatarak, “Ülke ihracatının yüzde 56’sı yani 145 milyar dolarlık tarım ve sanayi eseri deniz yoluyla gönderildi.” dedi.
Ekonominin neredeyse 14 yıldır kesintisiz büyümesinde, denizcilik dalındaki gelişmelerin büyük hissesi olduğunu lisana getiren Hisarcıklıoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
“Zira ulaşım olmadan ne fabrika çalışır, ne de eserler pazara ulaşır. Gayemiz, yakaladığımız bu performansı devam ettirmek ve artırmak olmalı. 2024’te global ticaret hacmi, evvelki seneye nazaran 1 trilyon dolar arttı ve 33 trilyon dolara ulaşarak tarihi tepesini gördü, 2025’te de artmaya devam edecek. Bunun da büyük kısmı deniz yollarından geçiyor. Münasebetiyle deniz yolu nakliyeciliği global ticaret açısından hayati değerde. Biz de bundan hissemizi almalıyız.”
“Gemi inşa sanayimizi desteklemeliyiz”
Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin dünyadaki birinci 10 iktisat ortasına girme gayesi doğrultusunda, kamu ve özel bölümün birlikte çalışmasını sürdürmesi gerektiğini işaret ederek, global ticarette en stratejik dal pozisyonundaki denizciliğin ulusal varlık ve servet olarak görülmesi gerektiğini lisana getirdi.
Denizcilik bölümünün canlılığını ve işlerliğini korunmasının kıymetine işaret eden Hisarcıklıoğlu, “Yoksa artan ticaret hacmi, yabancı taşıma şirketlerine yarayacak. İhracat amaçlarımıza uygun gemi inşa sanayimizi, deniz nakliyatını, limanlarımızı, daha fazla büyütmeli desteklemeliyiz. Deniz filomuzu ve gemi sanayimizi güçlendirmeliyiz, koster filomuzu yenilemeliyiz.” diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, gemi filosunu geliştirmenin yolunun da tersaneleri güçlendirmekten geçtiğine dikkati çekerek, gemi ve yat inşa endüstrisini yenilikçi teknolojilerle donatarak rekabet gücünün artırılması gerektiğini belirtti.
Ülke limanlarına ve tersanelere gelen gemilerin en büyük meselelerinden olan etraf cezalarının milletlerarası uygulamalarla benzeri olması gerektiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şu sözleri kullandı:
“Kruvaziyer gemilerin başka limanlarımıza da uğramalarını sağlayacak teşviklerle çeşitliliği artırmalıyız. Bölümümüzün büyümesinin önündeki en büyük kahır, hala finansman temininde yaşanmakta. Ticari kredilerle ilgili çeşitli kısıtlamalarda rakiplerimiz karşısında zayıf kalıyoruz. Denizcilik bölümünün geleceği açısından kıymetli bir konu da yeşil dönüşüm. Bunun maliyetini karşılayabilmek için ek yatırım ve finansman muhtaçlığı doğmakta. Deniz ticaret filomuzu büyütmek ve limanlarımızın kapasitesini geliştirmek için atacağımız adımlarla denizcilik bölümümüzü daha güçlü ve rekabetçi hale getireceğimize inanıyoruz. Dalımıza yeni ve daha kapsamlı hizmetler sunabilmek üzere çalışmaya hazırız.”
