MÜSİAD’dan 2025 için Reform Vurgusu
Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Mahmut Asmalı, 2024’te bütün ülke ekonomilerinin olağan akışlarını tahrip eden gelişmelerin yaşandığını ve 2025’i gerçek bir ıslahat yılı haline getirebilmek için her türlü takviyesi vermeye hazır olduklarını söyledi.
MÜSİAD’ın her yıl başında icra ettiği “2024 Yılı Değerlendirmesi 2025 Yılı Beklentileri” programı Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in katılımıyla MÜSİAD Genel Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Programda konuşan Asmalı, 2024’ün dünya genelinde seçimlerin ve savaşların damga vurduğu bir yıl oluğunu lisana getirerek, “2024 bütün ülke ekonomilerinin olağan akışlarını tahrip eden gelişmelere sahne oldu.” dedi.
Asmalı, Suriye’nin savaş sonrası tekrar rehabilitasyonu sürecinin en değerli aktörü Türkiye’nin vazgeçilmez bir konumda olduğunu ve 2025 yılında bu durumun daha da perçinleşeceğini aktardı.
2024’ün gerçek bölüm için güç bir yıl olduğunu söz eden Asmalı, “Finansmana erişimin zorlaşması ve iç talepteki yavaşlama, yatırımları olumsuz etkiledi, gerçek bazda ciro sayıları geriledi. Şiddetli şartlara karşın 2024’te ihracatın ölçülü da olsa artış göstermesi ve istihdam artışının korunabilmesi, Türk iktisadının dayanıklılığını bir defa daha gözler önüne serdi.” diye konuştu.
Türkiye’nin 2024’te risk primi ve cari açığı aşağı indirirken bir yandan da Merkez Bankası rezervlerini güçlendirmeyi başardığını vurgulayan Asmalı, “Bu kazanımlar da enflasyonla çabada başarıyı yakalamada önemliydi” sözünü kullandı.
Asmalı, şimdi aylık enflasyondaki düşüşün istikrarlı olmadığını fakat yıllık enflasyondaki düşüşün 2025 için daha umut verici bir gelişme sergilediğini söyledi.
“2025’i ıslahat yılı haline getirmek için her türlü dayanağa hazırız”
Rekabet gücünü artıracak, atıl kapasitelerin daha faal kullanımını sağlayacak, yenilikçilik ekosistemi güçlendirecek ve gelir dağılımını düzenleyecek yapısal ıslahatları devreye alarak, bu şiddetli devrin fırsata çevrilmesi gerektiğini vurgulayan Asmalı, “Son 1,5 yılda verilen gayret ve özveriler, Türkiye iktisadını daha katma bedelli, bereketli ve kapsayıcı kılarak çok daha manalı hale getirebilir. Biz MÜSİAD ailesi olarak 2025’i gerçek bir ıslahat yılı haline getirebilmek için her türlü takviyesi vermeye hazırız.” biçiminde konuştu.
Asmalı, Merkez Bankasının faiz indirimine işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ekonomi idaremizin son periyotta gerçek bölümün rekabet gücünü korumak ismine, attığı reeskont kredi limit artışları ve İstihdamı Muhafaza Programı üzere adımlar epey pahalıdır. Merkez Bankasının enflasyondaki gelişmelere uyumlu biçimde yılın son toplantısında siyaset faizinde indirime gitmiş olması da 2025 için gerçek kesime umut veren bir öteki gelişme olmuştur. Global Rekabetçilik ve Kapasite Geliştirme dayanak programlarıyla, 2025 yılında KOBİ’lerimize 22 milyar lira takviye sağlanacak olması da KOBİ’lerimizin yenilikçi ve rekabetçi eserler geliştirmesine, inovasyon odaklı tahliller üretmesine önemli katkılar sağlayacaktır.”
“Reel dal de kendi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeli”
Asmalı, Türkiye iktisadının kronik meselelerinin tahlilinin elzem olduğunun altını çizerek, “Teknolojik dönüşümlere yatırım yaparak verimliliği artırma noktasında gerçek bölümün de kendi üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerektiğini hatırlatmakta yarar var. Verimlilik artışı, hem fiyatlar üzerindeki maliyet baskısını azaltarak enflasyonla uğraşa takviye vermek, hem de daha yüksek ve katma pahalı ihracat ile cari açık sorununu kalıcı biçimde çözebilmek için değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
Asmalı, “İhracatçılarımızın salgın periyodundan bu yana dış pazarlarda elde ettikleri kazanımları muhafazalarını ve kısa vadeli dalgalanmalardan taban oranda etkilenmelerini sağlamak için döviz kurlarındaki değişimin enflasyonla uyumlu biçimde gerçekleşmesi değer arz etmektedir.” dedi.
MÜSİAD üyelerinin yıl sonu siyaset faizi beklentisi yüzde 26-30 aralığında
Bu ortada, MÜSİAD’ın her yıl üyeleriyle yaptığı yıllık iktisat anketine dair bilgiler de açıklandı.
MÜSİAD tarafından anket ile ilgili yapılan açıklamada, klasik olarak her yılın son ayında üyelerin değerlendirmelerine sunulan iktisat anketine bu yıl 900’e yakın üyenin iştirak gösterdiği, bilhassa 2024’ün kıymetlendirilmesi konusunda anketin resmi sayılarla uyumlu bir sonuç verdiğinin görüldüğü söz edildi.
Açıklamada, ankete nazaran, dernek üyelerinin, Merkez Bankasının yıl sonu siyaset faizi beklentisinin yüzde 26 ile 30 ortasında ağırlaştığı, yüzde 53,6’sının ise 2024’te iç satışlarda azalış olacağını kestirim ettiği vurgulanarak, üyelerin yüzde 60,4’ünün evvelki yıla kıyasla ithalatta azalış olduğunu belirttiğinin altı çizildi.
Gayri Safi Yurt içi Hasılaya (GSYH) ait ise açıklamada şunlar kaydedildi:
“2024 yılının birinci çeyreğinde yatırımlar GSYH büyümesine 2,2 puan katkı vermiş, devam eden periyotta ise gözle görünür bir ivme kaybı yaşanmış ve yatırımların büyümeye katkısı 2’nci çeyrekte 0,2’ye düşmüş, 3’üncü çeyrekte ise eksi 0,2 puanla büyümeyi aşağıya çekmiştir.”
Açıklamada, üyelerin yüzde 23,4’ünün 2025’te ekonomiyi etkileyecek en tesirli faktörün enflasyon olacağını vurguladığı belirtilerek, “Döviz kuru ve finansmana erişim problemleri öteki önde gelen karşılıklar olarak dikkat çekmektedir. 2025 yılına dair genel ekonomik gidişat beklentisinin toplamda yüzde 67,3’ünün olumlu tarafta cevaplandığı anketimize nazaran üyelerimizin 2025 yılına ait GSYH büyüme iddiası yüzde 1 ile 3 aralığında ağırlaşmaktadır.” tabirleri yer aldı.
