ABD Dışişleri Bakanı Blinken: “Gazze’de Ateşkesin Sağlanması İçin Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hamas Nüfuzlarını Kullanmalarını İstedik”
(ANKARA) – ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Gazze’de ateşkes mutabakatına nasıl varıldığına ait değerlendirmesinde, “Son haftalarda Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan üzere başka aktörlere de giderek Hamas’ı masaya geri getirmek ve bir muahede sağlamak için (Hamas üzerindeki) yüklerini ve nüfuzlarını kullanmalarını istedik” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken görev mühleti dolmadan evvel düzenlediği son basın toplantısına Gazze’de varılan ateşkese ait açıklamalarda bulundu. Blinken ateşkes muahedesine nasıl ulaşıldığına ve ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump ve grubunun eforlarının ateşkesin sağlanmasında belirleyici olup olmadığına ait soruyu şöyle yanıtladı:
“Daha evvel de söylediğim üzere, (Gazze’de) kabul edilen mutabakat, Lider Biden’ın mayıs ayında kamuoyuna sunduğu teklife dayanıyor. Başkan’ın ayrıntılı bir formda kamuoyuyla paylaştığı çerçeve, dünyanın dört bir yanından ülkelere kabul ettirildi ve BM Güvenlik Kurulu’nda onaylandı. Bu, Hamas’ı birinci etapta harekete geçirdi zira o vakte kadar Hamas, altı haftalık bir ateşkesin, rehinelerin özgür bırakılmasının, mahkumların salıverilmesinin, insani yardımın süratle sağlanmasının ve kalıcı bir ateşkesin şartlarını müzakere etmek için vakit kazanılmasının öngörüldüğü bu planı reddediyordu.
O vakitten beri çabucak hemen her gün (mayıs ayında sunulan önerinin) çerçevesini doldurmak ve uygulama ayrıntılarını müzakere etmek için çalışmalar yapıldı. Birkaç kere bu süreci tamamlamaya çok yaklaştık. Lakin dediğim üzere çeşitli olaylar çoklukla bu cins çalışmaların gecikmesine ya da denetimden çıkmasına neden olur. Fakat biz çalışmalarımıza devam ettik. Bu ortada az evvel açıkladığım üzere, Hamas’ın ve potansiyel destekçilerinin karşılaştığı zorlukları artırmak ismine aldığımız tedbirler, İsrail’in attığı adımlarla birlikte bu hesaplamayı dramatik bir halde değiştirdi.
Bence bizi bugüne getiren şey bu oldu. Diplomasi uğraşlarımız ve caydırıcılığımız, Hamas’ı izole ederek masaya dönmeye ve evet demeye zorladı. Son haftalarda, örnek olarak, Hamas sonbaharda müzakere etmeyi reddederken, Katar’daki dostlarımıza giderek Hamas’ın Katar’da bulunan siyasi operasyonunun artık güzel karşılanmadığını onlara bildirmelerinin vaktinin geldiğini söyledim. Katar bu bahiste gerekeni yaptı.
“Uzun bir süreçte birçok faktörün bir ortaya gelmesiyle bugüne ulaşıldı”
Ayrıca son haftalarda Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan üzere başka aktörlere de giderek, Hamas’ı masaya geri getirmek ve bir mutabakat sağlamak için (Hamas üzerindeki) yüklerini ve nüfuzlarını kullanmalarını istedik. O da gerekeni yaptı. Yani bu, uzun bir süreçte birçok faktörün bir ortaya gelmesiyle bugüne ulaşıldığını gösteriyor.
Bununla birlikte yalnızca yeni gelen idaresi tam olarak bilgilendirmekle kalmayıp, tıpkı vakitte onları bu sürecin son kısmına dahil etmenin de kıymetli olduğunu düşünüyorum. Bunun sebebi, muahede kapsamında uygulanması gereken çabucak hemen her şeyin (ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald) Trump yönetimi altında uygulanacak olmasıdır. Tarafların, Trump idaresinin müzakere ettiğimiz muahedeyi desteklediğini ve Lider Biden’ın sunduğu çerçeveyi uygulayacağını bilmeleri çok değerliydi.
(Trump’ın Orta Doğu Temsilcisi) Steve Witkoff’un bizimle, Brett McGurk ile yakın çalışarak bu sürecin tamamlanmasında gösterdiği çok bedelli çabayı hem takdir ediyor hem de övüyorum. Lakin, ilgililere yeni idarenin muahedeyi desteklediğini, onayladığını ve yükümlülüklerini yerine getireceğini açıkça belirtmenin değerli olduğunu düşünüyorum.”
