Assos’ta Erken Osmanlı Dönemine Ait Hamam Bulundu
Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale köyü sonları içinde kalan Assos’ta, erken Osmanlı periyoduna ilişkin hamam bulundu.
Antik Çağ’da “Troas” olarak isimlendirilen bölgenin güney ucunda volkanik bir doruğun zirvesi ile yamaçlarını kapsayan alanda, Yunanistan’ın Midilli Adası’nın karşısında kurulan kent, asırlar boyunca kesintisiz birçok medeniyete mesken sahipliği yaptı.
Assos Antik Kenti’nde ABD’li arkeologların 1800’lü yıllarda birinci defa gerçekleştirdiği kazılara, uzun bir ortanın akabinde 1981’de yine başlandı. Bölgede Türk bilim insanlarınca 44 yıldır hafriyat yürütülüyor.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Assos Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Nurettin Arslan, AA muhabirine, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteği ve İÇDAŞ’ın ana sponsorluğunda hafriyata devam ettiklerini söyledi.
2024 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığının başlatmış olduğu Geleceğe Miras Projesi kapsamında Assos’ta en uzun hafriyat dönemini tamamladıklarını belirten Arslan, hafriyatları aralık ayının sonuna kadar devam ettirdiklerini tabir etti.
Bu süreçte Assos’taki hafriyat çalışmalarının kentin farklı noktalarında yürütüldüğüne ve kıymetli buluntulara ulaşıldığına işaret eden Prof. Dr. Arslan, “Bunların birincisi Athena tapınağında bulundu. Akropoliste bu alanın kullanımına ait araştırmalar yapıldı ve bu araştırmalar sırasında da caminin çabucak gerisinde erken Osmanlı periyoduna ilişkin küçük bir hamam bulundu. Bu hamamın özelliği, gerek ‘cehennem’ dediğimiz alttan ısıtma sistemleri, gerekse suyun kullanılması üzere bütün bu teknik hususların çok âlâ anlaşılmasına imkan veren bir örnek. Ortaya çıkarılan hamamın, bilhassa erken devir Osmanlı mimarisi örnekleri için küçük lakin epey âlâ korunmuş bir örnek olduğunu söyleyebiliriz.” diye konuştu.
Nurettin Arslan, hamamda bilhassa soyunma kısmı denilen kısımdaki yerde kullanılan bir mermer kesiminin bilim dünyası için farklı bir değer taşıdığına işaret etti.
Bu mimari kesimde bir yazıtın yer aldığını anlatan Prof. Dr. Arslan, şöyle devam etti:
“Bu yazıt milattan sonra 480 yılına tarihleniyor ve İmparator Zeno iktidarına denk geliyor. Yazıtta anlatılanlar ortasında vergilendirme ve mali idare, isimli uygulamalar, kentsel ve kırsal düzenlemeler, arazi mülkiyeti ve idaresi hususlarında çok fazla bilgi içeriyor ve bu yazıtın çözümleme süreci devam ediyor. Bittiği vakit da burada anlatılanlar bilim dünyasına tanıtılacaktır.”
Arslan, hamamdaki buluntuların da çok kıymetli olduğunu hatırlatarak, “Bunlar birkaç tane 1. Murat periyoduna ilişkin sikke ve birkaç seramik modülü. Birebir vakitte da bu hamamın imal tekniği planı tipik olarak erken Osmanlı devri hamamını yansıtıyor. Bu hamamın, iddiamıza nazaran cami ve köprüyle birlikte 1. Murat periyodu olduğu için 14’üncü yüzyıla ilişkin bir örnek olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
