Bursa’da Kalaycılık Tehlikede
Bursa’da babasından öğrendiği kalaycılık mesleğini 45 yıldır devam ettiren 55 yaşındaki Yılmaz Erişen, mesleğin artık bitme noktasına geldiğini ve artık kimsenin bu işi yapmak istemediğini belirtti.
Zamana yenik düşen mesleklerden olan kalaycılık, teknolojinin gelişmesiyle son demlerini yaşıyor. Vaktinde büyüklerin konutlarında eksik olmayan bakır tavalar, tencereler tozlu raflara kalkmaya devam ediyor. Bursa’da yaşayan 55 yaşındaki Yılmaz Erişen, babasından öğrendiği mesleğini 45 yıldır özveriyle sürdürüyor. Unutulmaya yüz tutmuş mesleğin son temsilcilerinden birisi olan Erişen, sabahın erken saatlerinde dükkanını açarak güne başlıyor. Müşterilerin getirdiği bakır kaplara itinayla ilgilenen Erişen’in kalayladığı gereçler, müşterilerinden takdir topluyor.
Mesleğini 45 yıldır devam ettirdiğini söyleyen Erişen, “Ben bu işe ilkokul 3. sınıfa giderken okuldan sonra dükkana gelerek başladım, 8 yaşından beri bu işin içerisindeyim. Baba mesleğim, okulda dersimizi bitirip buraya çalışmaya geliyordum. Çalışmaya gelmeyince kızarlardı, ‘dükkanda iş var, siz burada oturuyorsunuz’ derlerdi” halinde konuştu.
“Meslek bitme noktasına geldi”
Yeni kuşağın bu tıp el sanatlarına merakı olmadığını ve bu yüzden eleman yetişmediğini söyleyen Erişen, “Gençlerin bu çeşit işlerde merakı yok. Bizim vaktimizde ve bizden sonraki kuşakta merak vardı lakin şimdiki yeni kuşakta bu türlü bir merak ya da ilgi yok. Şimdiki gençler masa başı iş istiyorlar. Evvelden okullar bittiği vakit çocuklar gelirdi buraya ve ‘çırak lazım mı’ diye sorarlardı. Artık ise ne gelen oluyor ne de giden. Kimse gelmiyor. Bu meslek bitme noktasına geldi, bizlerden öteki yapan yok” dedi.
“Bu mesleği öldürmek istemiyoruz”
Elinden geldiğince mesleği yaşatmaya çalışacaklarını söyleyen Erişen, “Yeni bakır eserler üretiliyor, onlar sayesinde bizler de ayakta kalabiliyoruz. Bakır çaydanlıkların evvelce öbür modeli vardı, şu an ise daha farklı. Vatandaş özenip alıyor ve kalaya gereksinimi olduğu vakit getirip kalaylatıyor. Biz de bunlar sayesinde kendimizi döndürebiliyoruz. Kahvaltı yerleri, çay bahçeleri bakır tava ve çaydanlık getiriyor, bunlar sayesinde ayakta durmaya devam ediyoruz. Kolay değil, 45 yıldır yapıyoruz bu mesleği. İş olduğu sürece yapmaya çalışacağız. 70 yıllık dükkan burası. Bu mesleği öldürmek istemiyoruz ancak elimizden pek bir şey gelmiyor. Gözümüzün önünde erimeye devam ediyor” biçiminde konuştu.
“Kalay yanlışsız bir formda yapılmalı”
Bakırın yanlışsız kalaycılarda kalaylatılması gerektiğini söyleyen Erişen, “Bakırda pişen yemeği yedikten sonra kalan yemeği öteki bir kaba boşaltılması gerekiyor. İçerisinde durmamalı, zehirlemesinden değil, kalayın güçlü durması için yapılması lazım. Vatandaşlar, eserlerini sokakta geçen seyyar kalaycılara kalaylatıyorlar. Onlar kurşun ile kalayladığı için zehirlenme yapabiliyor. Bakır insanı zehirlemez, yalnızca kurşun ile yapılmayan yanlışsız bir halde kalay yapılması gerekiyor” diye konuştu. – BURSA