Franco’nun 50. Ölüm Yıl Dönümü Kutlama Etkinliği
İspanya’da azınlık sol koalisyon hükümeti, 1939-1975 yılları ortasında ülkeyi yöneten diktatör Francisco Franco’nun 50’nci vefat yıl dönümü hasebiyle “kutlama etkinliği” düzenledi.
Diktatör Franco’nun mevt yıl dönümünün kutlanması için birinci kere resmi bir aktiflik organize edilirken, aktifliğe katılan Başbakan Pedro Sanchez çok sağı maksat aldı.
Başkent Madrid’deki Reina Sofia Müzesi’nde gerçekleştirilen aktifliğe Sanchez’in yanı sıra bakanlar, Meclis ve Senato liderleri, birtakım sendika ve sivil toplum kuruluşu yöneticileri ve iş insanları katılırken, ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi (PP) ile aşırı sağcı Vox partisi temsilci göndermedi.
Kral 6. Felipe’nin ise Madrid’deki birtakım yeni büyükelçilerin itimat mektuplarını sunmasıyla ilişkili resmi programından ötürü aktifliğe katılamadığı duyuruldu.
Başbakan Sanchez, “İspanya özgürlükte” temasıyla düzenlenen aktiflikte yaptığı konuşmada, “dünya tarihinde yaşanmış otoriter rejimlerin günümüzde tekrardan meydana gelme riski” olduğunu savundu.
Diktatör Franco’nun 50’nci yıl dönümü münasebetiyle yıl boyunca yüze yakın aktiflikle İspanyol toplumun demokrasi ve özgürlüğe olan bağlılığının kutlanacağını söyleyen Sanchez, “Otoriterliğin çığlıklarını atanlar, İspanya’nın parçalanmış, dünyadan izole edilmiş ve özgürlüğe aç olduğu periyotları unutmamızı istiyor.” dedi.
Sanchez, İspanya’nın otoriter rejimin akabinde demokraside çok büyük bir yol katettiğini kaydederek, “Bu aktiflikleri, başardıklarımızı kutlamak, buna katkıda bulunanların gösterdiği eforları takdir etmek ve gençlerimize demokrasi içinde yaşamanın kıymetini aktarmak için düzenliyoruz.” formunda konuştu.
Sanchez’den çok sağın yükselişine karşı uyarı
“Franco rejiminin karanlık yıllarına hüzün ve dehşetle bakmak ve bu gerilemenin tekrarlanmasından korkmak için sağda yahut solda muhakkak bir ideolojiye sahip olmanıza gerek yok. Demokrat olmanız kâfi.” diyen Sanchez, her şeye karşın “otokratik rejimlerin dünyanın yarısında ilerlediğini ve faşizmin şimdiden Avrupa’da üçüncü siyasi güç olduğuna” dikkati çekti.
Sanchez, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ı destekleyen X’in sahibi Elon Musk’ı isim vermeden, “tüm dünyada ilerleyen milletlerarası çok sağa liderlik eden gezegendeki en varlıklı iş insanı” formunda tanımlarken, dünya genelindeki aşıra sağın yükselişine karşı dikkatli olunması gerektiği ihtarında bulundu.
“Günümüzde çok sağdan ötürü özgürlüklerin tehlikede olduğunu” tabir eden Sanchez, “Vatandaşlara tertip, güvenlik ve zenginlik vadedilerek, kendi bahtını seçme yetkisini ellerinden alıp, onları pasif olmaya, yalnızca seyirci haline dönüştürmeye çalışan, dayatmacı bir proje uygulamak istiyorlar. İspanyollardan yavuz davranarak, hak ve özgürlükleri geliştirerek, uydurma haberlerle uğraş ederek ve iyimserliği geliştirerek demokrasiyi savunmalarını ve güçlendirmelerini istiyorum.” dedi.
Muhalefet hükümeti “gündem değiştirmekle” suçladı
Öte yandan ana muhalefetteki sağ görüşlü Halk Partisi ile çok sağcı Vox partileri, diktatör Franco’nun 50. vefat yıl dönümü münasebetiyle bu yıl boyunca etkinlikler yapılacağını açıklayan hükümeti, “gündem değiştirmekle” suçladı.
PP yetkilileri, hükümetin hareketlerinin “İspanyolların birlikteliğine ziyan verdiği” tenkidinde bulunarak, “İspanya Anayasası, demokrasiye geçişi, İspanyollar ortasındaki sivil birlikteliği, karanlık periyotların geride bırakılmasını sağlayan siyasi hareketleri her vakit övülmesi gerektiğini vurguluyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Aşırı sağcı Vox da ” Hükümet, bakanlarındaki yolsuzlukları örtmek için Franco joker kartını kullanıyor.” suçlamasında bulundu.
Bu ortada, diktatör Franco’nun vefatının ardından ülkenin devlet başkanı olan eski Kral Juan Carlos’un, yıl boyunca düzenlenecek aktiflerden kimilerine katılabileceğinin açıklanması polemik yarattı.
Hakkındaki yolsuzluk argümanlarından ötürü Ağustos 2020’de İspanya’yı terk ederek Birleşik Arap Emirlikleri’ne yerleşen, 87 yaşındaki emerit Kral Juan Carlos şu ana kadar hiçbir kabahatten yargılanmasa da, vergi kaçırma suçlamaları ve özel hayatıyla ilgili skandallar basında sık sık gündeme geliyor.
İspanya’da muhalefetteki Podemos partisi ise Juan Carlos’un “demokrasiyle ilgili bir aktifliğe katılmasının yalnızca bir utanç olacağı” tenkidinde bulundu.
