Gazi Hüsrev Bey Medresesi’nin 488 Yılı
Bosna Hersek’in başşehri Saraybosna’da Osmanlı Padişahı II. Bayezid’in torunu Gazi Hüsrev Bey tarafından 8 Ocak 1537’de kurulan, dünyadaki en eski eğitim kurumlarından ve ülkenin en beğenilen liselerinden olan tarihi Gazi Hüsrev Bey Medresesi’nde, 488 yıldır kesintisiz eğitim veriliyor.
Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’daki imar ve inşa faaliyetlerinin en değerli yapıtlarından olan tarihi Başçarşı’daki Gazi Hüsrev Bey Medresesi, tanıklık ettiği savaşlar ve zorluklara karşın ülkenin en prestijli eğitim kurumu olarak öne çıkıyor.
Bosna Hersek’te 9 yıllık ilköğretimin akabinde yalnızca en güzel öğrencileri bünyesine katan medresede dini derslerle birlikte bilimsel eğitim de yapılıyor.
Hırvatistan’ın güneyindeki Dubrovnik kentinden getirilen taş ustalarının yaptığı medrese, bünyesinde yer aldığı Gazi Hüsrev Bey Külliyesi ile birlikte ülkeye gelen turistlerin de ziyaret noktalarından biri.
Komünist eski Yugoslavya devrinde de eğitime orta vermeden devam eden medrese, 1992-1995’teki savaşta kuşatma altında tutulan başkentte faaliyetlerini sürdürerek, Bosna Savaşı’nın sembollerinden biri oldu.
“Medresemizin öğrencileri burada kaliteli bir terbiye ve tüm dini alışkanlıkları edinmektedir”
Gazi Hüsrev Bey Medresesi Yöneticisi Cevad Pleh, AA muhabirine medresenin Boşnaklar için çok kıymetli olduğunu, bölgede yaşayan Müslümanların da medeniyet, kültür ve manevi gelişimine katkı sağladığını söyledi.
Pleh, medresenin Boşnakların bir topluluk ve millet olmasında kıymetli katkıları bulunduğunu belirterek, şunları söz etti:
“Medrese, 488 yıldır öğrencilerine İslam dini ve terbiyesi hakkında temel bilgiler vermekte tıpkı vakitte onların üniversitelerdeki başarılı eğitimlerine ve toplumsal hayata iştiraklerine yardımcı olacak öbür gerekli bilgileri de sunmaktadır. Öğrencilerimize tıp ve mühendislikten toplumsal bilimlere ve dini hayata kadar her alanda eğitimlerine devam etmeleri için gerekli olan öteki doğal ve toplumsal bilimler alanlarında da kaliteli bir eğitim sunmaktayız. Medresemizin öğrencileri burada kaliteli bir terbiye ve tüm dini alışkanlıkları edinmektedir.”
Kuruluş yıl dönümlerinde medresenin başarılı mezunlarını da ödüllendirdiklerini aktaran Pleh, asırlardır kimi kutsal kıymetleri koruma ederek ayakta kaldıklarını lisana getirdi.
Pleh, medresenin 488 yıl boyunca faaliyetlerini hiç durdurmadığını kaydederek, “Yatılı bir sistemle eğitim veriyoruz, şu anda kız ve erkek 450 öğrencimiz var. Medresenin kız kısmında yenileme çalışmaları yapılıyor. Medreseye sırf ilkokulların en başarılı öğrencileri kabul edilmektedir, sırf en düzgünleri alıyoruz.” dedi.
Bosna Hersek’in değerli din ve devlet adamlarının mezun olduğu okul
Bosna Hersek’te 16. yüzyılın birinci yarısında 20 yıl boyunca Osmanlı’nın sancak beyliğini yapan Gazi Hüsrev Bey, inşa ettirdiği cami, medrese, kütüphane, saat kulesi, çarşı, han ve dükkanlarla o devirde mütevazı bir kasaba olan Saraybosna’nın şehirleşmesinde en kıymetli adımları attı.
Gazi Hüsrev Bey Medresesi, İngilizce, Arapça ve Türkçe eğitim verdiği için Boşnak ailelerin öncelikli tercihleri ortasında bulunuyor. Gazi Hüsrev Bey Vakfının arşivindeki evraklarda de medresenin Gazi Hüsrev Bey tarafından annesi Selçuk Hatun anısına yaptırıldığı sözü bulunuyor.
Çatısının kurşun olması nedeniyle halk ortasında “Kurşumliya (Kurşunluca)” olarak da bilinen medrese, ülkenin önde gelen birçok değerli din ve devlet adamının yetiştiği yer olarak biliniyor.
Tarihi medresenin kapısındaki kitabede, “Bu bina bilimi ve Allah sevgisini dualarla arayanlar için yapıldı. Dinin savunucusu Gazi Hüsrev, âlâ niyetin kaynağı ve adaletin gururudur.” yazısı yer alıyor.
Osmanlı’nın Bosna’daki birinci sancak beyefendisi İshakoğlu İsa Bey, “Saraybosna’nın kurucusu” diye bilinirken, Gazi Hüsrev Bey de Saraybosna’nın kent ve ticaret merkezi haline gelmesini sağlayan isim olarak tarihi kayıtlarda yer alıyor.
Gazi Hüsrev Bey’in Saraybosna’ya bıraktığı en kıymetli yapıtlardan medrese, 488 yıllık geçmişiyle tarihe tanıklık etmeyi sürdürüyor.
