Gazze’de 15 ay sonra ateşkes! Anlaşma 3 aşamalı olacak
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, başşehir Doha’da yaptığı dünkü basın toplantısında, Hamas ile İsrail ortasındaki ateşkes ve esir takası muahedesi müzakerelerine ait açıklama yaptı.
Al Sani, esir takası, sürdürülebilir bir sükunetin yine sağlanması ve Gazze’de kalıcı ateşkes sağlanması konusunda muahedeye varıldığını; muahedenin uygulanmasının ise önümüzdeki pazar günü başlayacağını söz etti. Mutabakatın birinci basamağının 42 gün süreceğini kaydeden Al Sani, Hamas’ın, birinci evrede 33 İsrailli esiri özgür bırakacağını ve karşılığında birtakım Filistinli esirlerin özgür bırakılacağını aktardı. İsrail’in, 7 Ekim 2023’te Gazze Şeridi’ne başlattığı hücumların akabinde, 156 binden fazla insan yaralanmış yahut ölmüştü.
ANLAŞMA 3 BASAMAKLI OLACAK
Öte yandan mutabakatın detayları da ortaya çıktı. Muahedeye nazaran, ateşkesin devam ettiği her gün 50’si yakıt taşıyan 600 kamyon insani yardım Gazze’ye girecek, kamyonların 300’ü ise şeridin kuzeyine gönderilecek. İsrail’in 7 Ekim taarruzlarından bu yana gözaltına aldığı 19 yaş altı tüm Filistinli bayan ve çocuklar, birinci kademenin sonuna kadar özgür bırakılacak. Hamas muahedenin birinci gününde 3 rehineyi hür bırakacak, toplam ise 33 İsrailli rehine hür bırakılacak. İsrail her sivil rehineye karşılık 30, her İsrailli bayan askere karşılık ise 50 Filistinli tutukluyu özgür bırakacak, toplamda 1000 Filistinli özgür kalacak. Birinci evrede İsrail güçleri Gazze’den kademeli olarak çekilecek ve yerinden edilmiş Filistinliler bölgeye geri dönecek. Ateşkesin 16’ncı gününde tüm İsrailli esirlerin özgür bırakılması ve İsrail ordusunun büsbütün çekilmesi hedefiyle muahedenin sonraki basamakları için görüşmelere başlanacak.
HAMAS: HALKIMIZ İÇİN BÜYÜK BİR KAZANIM
Hamas’tan ise ateşkes mutabakatı sonrası açıklama geldi. Yapılan yazılı açıklamada, “15 ayı aşkın müddettir devam eden direnişimizin bir sonucu. Muahede, Gazze’ye yönelik saldırıyı durdurma, halkımız, direnişimiz ve özgür dünya için bir kazanımdır. Gazze’de Filistin haklarını ve mazlumları destekleyerek onurlu tavır sergileyen Türkiye, Güney Afrika, Cezayir, Rusya, Çin ve tüm ülkelere teşekkürlerimizi sunuyoruz” denildi. İsrail ordu radyosunun haberine nazaran ise İsrail daraltılmış güvenlik kabinesinin, bugün sabah saatlerinde ateşkes ve esir takası mutabakatını oylamak üzere toplanacağı bildirildi. İsrail Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un taraflar ortasında esir takasını gerçekleştirecek Milletlerarası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric Egger ile görüştüğü aktarıldı.
ERDOĞAN: MUAHEDEYİ MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ
İsrail ile Filistin ortasındaki ateşkes muahedesinin akabinde peş peşe açıklamalarda geldi. X hesabından paylaşımda bulunan Cumhurbaşkanı Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Ateşkes görüşmelerinin mutabakatla sonuçlanmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Muahedenin, kalıcı barış ve istikrara kapı aralamasını temenni ediyoruz. İnşallah bundan sonra da Gazze halkının yanında olacak, yaralarını sarması ve tekrar ayağa kalkması için tüm imkânlarımızı seferber edeceğiz” dedi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bundan sonraki süreçte mutabakatın tüm etaplarının hayata geçirilmesi, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi ve Gazze’ye acil biçimde insani yardım ulaştırılması gerekmektedir” ifadelerini kullandı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da, Hamas yetkilileriyle yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye’nin Filistin’e takviyesinin süreceğini belirtti.
BIDEN İLE TRUMP “ATEŞKES” YARIŞINDA
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkes konusunda muahedenin sağlandığını açıkladı. Truth Social isimli toplumsal medya platformundaki hesabından açıklama yapan Trump, ” Orta Doğu’da esirler konusunda (Gazze’de ateşkes) mutabakat sağlandı. Kısa müddette hür kalacaklar. Teşekkürler.” tabirlerini kullandı. Ateşkeste hissesinin “büyük” olduğunu savunan Trump, “Daha Beyaz Saray’a gelmeden bu kadar çok şey başardık. Beyaz Saray’a geri döndüğümde olabilecek şahane şeyleri bir hayal edin” sözlerine yer verdi. Mutabakat sonrası kameralar karşına geçen ABD Başkanı Biden ise, “Ateşkesin sağlandığını ilan edebilirim. Filistin halkı adeta cehennemi yaşadı. Çok fazla pak insan hayatını kaybetti, çok fazla topluluk bu süreçte yok oldu. Bu mutabakatla nihayet Gazze halkı toparlanıp (kenti) tekrar inşa etmeye başlayabilir.” dedi. Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, Biden ve Trump ile görüşerek, Gazze’de rehinelerin hür bırakılması için bir muahede sağlanmasına yardımcı oldukları için teşekkür etti.
DÜNYADAN TAKVİYE YAĞDI
Avrupalı başkanlar, mutabakatın akabinde açıklamalarda bulundu. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres yaptığı açıklamda, “BM, binlerce Filistinli’ye insani yardım ulaştırılmasını arttırmaya hazırdır” tabirlerini kullanırken, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise mutabakattan memnuniyet duyduğunu lisana getirdi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz da toplumsal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Anlaşma dengeli bir biçimde uygulanmalıdır. Tüm rehineler özgür bırakılmalıdır” sözünü kullandı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise, “Bu ateşkes temiz Filistinliler ve hayatlarını kaybeden çok sayıda kişi için. dedi. İtalya Başbakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “İtalya, mutabakata varılmasını büyük memnuniyetle karşılamakta” sözü yer aldı. Hollanda Başbakanı Dick Schoof, mutabakatın memnuniyetle karşıladığını ve kıymetli bir gelişme olduğunu söyledi.
