Gazze’de Anlaşma Umutları Artıyor
(ANKARA) – ABD’li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular Gazze’de İsrail’in taarruzlarını durduracak ve Hamas’ın elindeki rehinelerin hür bırakılmasını sağlayacak bir mutabakat üzerinde Doha’daki görüşmelerine devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden dahil olmak üzere yetkililer bu kere bir muahedeye varılabileceğine dair iyimserliklerini lisana getirdi. Ateşkesin günler içerisinde ilan edilmesi beklenirken Batı medyasında mutabakatın ayrıntıları konuşuluyor.
ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın görev mühletinin başlamasına bir hafta kala, ABD’li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular Gazze’de İsrail’in ataklarını durduracak ve Hamas’ın elindeki rehinelerin hür bırakılmasını sağlayacak bir mutabakat üzerinde Doha’daki görüşmelerde ilerleme kaydedildiği iddia ediliyor.
ABD Başkanı Joe Biden İsrail ve Hamas ortasında bir mutabakatın yakın olduğunu söyledi. Biden “İsrail ve Hamas ortasındaki savaş konusunda, aylar evvel detaylı olarak ortaya koyduğum bir teklifin nihayet meyve vermesinin eşiğindeyiz” dedi.
ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan ise, Hamas ve İsrail’in bu hafta bir muahedeye varmasının büyük bir mümkünlük olduğunu söyledi. Sullivan Bloomberg’e verdiği bir mülakatta, “Şimdi asıl soru, kolektif bir formda anı yakalayıp bunu gerçekleştirebilir miyiz?” dedi.
Trump: Anladığım kadarıyla bir el sıkışma kelam konusu
ABD’nin gelecek hafta vazifeye başlayacak olan yeni başkanı Trump Pazartesi günü Newsmax’a verdiği röportajda, “Bu işi halletmeye çok yakınız ve onlar (Hamas) da halletmek zorundalar. Şayet bunu yapmazlarsa, orada çok fazla sorun olacak… Anladığım kadarıyla bir el sıkışma kelam konusu ve bu işi bitirmeye çalışıyorlar. Tahminen de hafta sonuna kadar” dedi.
Trump’ın Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff da Katar’ın başşehri Doha’da ypaılan müzakerelerde hazır bulunuyor.
Hamas ve İsrailli yetkililer: Muahede bugün bekleniyor
Batı medyasına dün değerlendirmelerde bulunan Hamas yetkilileri de ateşkes ve esir takası bahislerinde ilerleme kaydedildiğini, İsrail’in son anda tavrını değiştirmediği surece gelecek iki gün içinde bir mutabakatın mümkün olabileceğini söyledi.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, gazetecilere yaptığı açıklamada ateşkes müzakerelerinde ilerleme kaydedildiğini ve mutabakatın öbür taslaklardan “çok daha uygun göründüğünü” belirtti.
İsrail medyasının ateşkes görüşmelerini takip eden kaynaklara dayandırdığı bilgilere nazaran bir son dakika sürprizi olmazsa yetkililer bugün, ateşkese varıldığı ilan edebilir.
İsrailli bir yetkili bugün İsrail medyasına muahede taslağının Hamas’ın onayını beklediğini ve gelecek 24 saatin kritik olduğunu belirtti.
ABD merkezli Axios’a konuşan üç ABD’li yetkiliye göre ise Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın bugün, İsrail-Hamas savaşının akabinde Gazze’nin idaresi ve yine inşasına ait hazırladığı planı bugün sunması bekleniyor.
Habere nazaran Blinken, hazırladığı planın Trump’ın başkanlığı devri de dahil olmak üzere, Gazze’ye yönelik gelecek tüm planlar için bir referans noktası olmasını umuyor.
Ateşkes müzakereleri hakkında bilgi sahibi Filistinli bir kaynak, ateşkes taslağının ayrıntılanı paylaştı: 3 kademeli ateşkes
Müzakereler hakkında bilgi sahibi olduğu söz edilen ve ismi belirtilmeyen Filistinli bir yetkilinin dün geç saatlerde BBC’ye verdiği bilgilere nazaran Doha’da İsrail ve Hamas delegeleri doğrudan görüşmeseler de ilk kez aynı binada görüşmelere katıldı. Habere nazaran, Hamas’ın İsrail askerlerinin Gazze Şeridi’nden büsbütün çekilmesi talebini geri çekmesi ilerleme kaydedilmesini sağladı.
Filistinli yetkiliye nazaran ateşkes mutabakatı kapsamında birinci etapta üç İsrailli rehine Hamas tarafından birinci gün hür bırakılacak akabinde İsrail, Gazze’deki kalabalık alanlardan askerlerini çekmeye başlayacak. Yedi gün sonra, Hamas dört rehine daha hür bırakacak ve İsrail, güneyde bulunan yerinden edilmiş Gazzelilerin kuzeye geri dönmelerine müsaade verecek, lakin yalnızca kara yolu ile dönebilecekler ve belirli kontrol noktalarından geçmeleri gerekecek.
İsrail’in, 190’ı on yılı aşkın müddettir cezaevinde bulunan bin Filistinli mahkumu özgür bırakmayı kabul ettiği de ileri sürülüyor. Hamas bunun karşılığında İsrailli 34 rehineyi etaplı olarak özgür bırakacak. Mutabakatın birinci evresi 42 gün sürecek.
Ateşkesin başlamasının akabinde 16’ıncı günde Hamas ve İsrail ortasında, öteki rehinelerin de hür bırakılması ve İsrail’in Gazze’nin daha çok bölgesinden geri çekilmesi üzerine görüşmeler yürütülmesi için ateşkes planının ikinci etabı başlayacak. Üçüncü evrede ise kalan bütün rehinelerin özgür bırakılması ve İsrail’in Philadelphi koridoru ve Gazze’nin doğu ve kzuey hudutlarında 800 metrelik tampon bölgeleri hariç Gazze’den çekilmesi öngörülüyor.
