Gazze’de ateşkes 09.30’da yürürlüğe giriyor
7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail’in Gazze Şeridi’ne havadan, karadan ve denizden düzenlediği ataklarda 46 bini aşkın günahsız hayatını yitirdi.
İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkes ve esir takası konusunda mutabakata varıldı. Ateşkes muahedesi İsrail hükümeti tarafından da onaylanarak yürürlüğe girdi. Plana nazaran Gazze’de ateşkesin bugün saat 08:30’da (TSİ 09:30) başlaması kararlaştırıldı.
SOYKIRIM SONA ERİYOR
Haaretz gazetesinin haberine nazaran ateşkesin devreye girmesiyle İsrail, Gazze’de hava kuvvetlerini müşahede faaliyetlerini askıya alarak bölgenin üzerindeki tüm uçuşları durduracak. Muahedenin 42 günlük birinci evresinde İsrail hava kuvvetleri esirlerin hür bırakıldığı günlerde 12 saat, başka günlerde ise 10 saat müddetle Gazze üzerindeki faaliyetlerini askıya alacak.
ANLAŞMANIN DETAYLARI
İsrail hükümetinin muahedenin ayrıntılarının da yer aldığı bakanlar kurulu kararına nazaran mutabakatın yürürlüğe girdiği birinci gün, esir takasının 16:00’dan (TSİ 17:00) sonra gerçekleşmesi bekleniyor.
Times of Israel’in haberinde hür bırakılacak 3 esirin Kızılhaç’a teslim edileceği, daha sonra İsrail’e nakledileceği, İsrail askeri sıhhat grubu tarafından karşılanacağı aktarıldı. Sıhhat Bakanlığı’nın 6 hastaneyi İsrailli esirleri kabul etmek için hazırladığı bildirildi.
İsrailli esirlerin teslim edilmesinin akabinde 90 kadar Filistinli esir de İsrail hapishanelerinden hür bırakılacak. Güvenlik makamlarının hür kalan esirler için Filistinlilerin kutlama yapmasını önlemek için hazırlandığı belirtildi.
Basında İsrail’in daha evvelki esir takası mutabakatlarında Filistinlilerin sevinç şovlarından rahatsız olduğu ve bunun önüne geçmek istediği aktarıldı. İsrail ordusu ve polisi Kasım 2023’teki esir takasının akabinde işgal altındaki Doğu Kudüs ve İsrail’deki bölgelerde ikamet eden Filistinli esirlerin konutlarına baskın düzenlemiş, karşılamak için bekleyenleri zorla dağıtmıştı.
ESİR TAKASI
İsrail hükümetinin bakanlar kurulu toplantısı sonrasında yayınladığı karara nazaran muahede kapsamında 33 İsrailli esire karşılık 1167’si 7 Ekim 2023’ten sonra tutuklanan Gazze sakini Filistinli olmak üzere 1900’den fazla Filistinlinin özgür kalması bekleniyor. Mutabakatta Filistinli birtakım esirlerin hudut dışı edilmesi koşulu bulunuyor.
Öte yandan İsrail, 7 Ekim’den bu yana gözaltında tutulan 19 yaşın altındaki tüm bayan ve çocukları da hür bırakacak. İsrail, bırakılan her bir İsrailli esir için 30 Filistinli esir, her bir asker ya da güvenlik gücü için ise 50 Filistinliyi hür bırakacak.
Anlaşmanın birinci gününde 3, 7. gününde 4, bundan sonraki her hafta üç İsrailli esirin özgür kalması son haftadaysa 14 İsrailli esirin bırakılması planlanıyor. Ateşkesin birinci etabının 16. gününde 2. basamak için müzakereler başlayacak. İsrail’de başta Başbakan Binyamin Netanyahu olmak üzere üst seviye isimlerden gelen açıklamalar 42 günlük birinci kademenin akabinde İsrail’in Gazze’ye yönelik ağır ataklarını sürdürebileceği telaşını doğuruyor.
SERBEST KALACAK FİLİSTİNLİLER
İsrail Adalet Bakanlığı, anlaşma kapsamında serbest bırakılacak Filistinli esirlerin 735’inin ismini paylaştı. Hür kalacak Filistinliler ortasında Aksa Şehitleri Tugayı’nın başkanlarından Zekeriya Zübeydi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi yöneticilerinden eski milletvekili Halide Cerrar üzere önde gelen isimler ve daha evvel müebbet mahpus cezasına çarptırılmış esirler de bulunuyor.
Bakanlık, esir takası kapsamında İsrail hapishanelerinden özgür bırakılacak 95 Filistinli esirin de isimlerini yayınlamıştı. Gazze Şeridi’ndeki Esirler Enformasyon Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamadaysa Hamas’ın özgür bırakılacak esirlerin isim listesinin, her esir takası gününden bir gün evvel yayınlanacağı bildirildi.
İSRAİL, NETZARİM’DEN 22 OCAK’TA ÇEKİLECEK
Anlaşmaya nazaran İsrail ordusu Gazze Şeridi’nin güneyi ile kuzeyi ortasındaki Netzarim Koridoru’ndaki denetim noktalarını 22 Ocak’ta sökecek ve koridordan çekilecek. Mutabakatın 7. gününde toplam 7 İsrailli esirin hür bırakılmasının akabinde İsrail ordusu Gazze’den çekilmeye başlayacak ve kuzey Gazze sakinleri konutlarına dönebilecek. İsrail’in Philadelphi Koridoru’ndan büsbütün çekilmesi ise muahede uygulamaya girdikten 50 gün sonra yani ikinci basamakta gerçekleşecek.
İNSANİ YARDIMLAR
Anlaşmaya nazaran Gazze Şeridi’nin kuzeyine ulaşacak 50 yakıt kamyonu da dahil olmak üzere günde 600 kamyon insani yardım girecek. Haaretz gazetesinin haberinde halkın Gazze’nin kuzeyine dönüşüne müsaade verilmesine rağmen bölgedeki meskenlerin neredeyse tamamının yıkılmış olması sebebiyle bu bölgede çadır ve karavan kentler kurulması için milletlerarası yardım kuruluşlarının çalışma yürüteceği belirtildi. Haberde yollar, okullar, hastaneler ve su, kanalizasyon ve elektrik altyapısının onarılacağı, bunun için Mısırlı şirketlerin girişine müsaade verileceği kaydedildi.
ANLAŞMA 3 ETAPTAN OLUŞUYOR
Arabulucu ülkelerden Katar, 15 Ocak’ta İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkes ve esir takası konusunda mutabakata varıldığını duyurmuştu. Muahede, 19 Ocak Pazar günü prestijiyle yürürlüğe girecek. 3 etaptan oluşacak ateşkes mutabakatının birinci 42 gününde İsrailli 33 esir özgür bırakılacak.
Anlaşma, Gazze Şeridi’ne insani yardımların kapsamlı halde ulaşmasının yanı sıra yerinden edilen Filistinlilerin bölgelerine geri dönebilmelerini içeriyor. İkinci ve üçüncü basamakların ayrıntıları, birinci kademenin tamamlanmasıyla açıklanacak.
