Genç Başlangıçlı Demansın Nedenleri Üzerine Kapsamlı Araştırma

DEMANS yaşlı yetişkinlerde çok daha yaygın olsa da her yıl yüz binlerce bireye genç başlangıçlı demans (YOD) tanısı konuluyor. Yayınlanan kapsamlı bir çalışma bunun nedenine ışık tutuyor.

Demans ile ilgili araştırmaların birçok kuşaklar boyunca aktarılan genetiğe baktı ama son çalışmada uzmanlar, YOD riskiyle alakalı 15 farklı ömür stili ve sıhhat faktörünü tanımladı. Sonuçlar Aralık 2023’te yayınlandığında, Birleşik Krallık’taki Exeter Üniversitesi’nden Epidemiyolog David Llewellyn, “Bu, şimdiye kadar yapılmış tipinin en büyük ve en sağlam çalışmasıdır” dedi.

Araştırma takımı, Birleşik Krallık’ta 65 yaş altı yaklaşık 360 bin bireyden toplanan dataları tahlil etti. Düşük sosyoekonomik durum, toplumsal izolasyon, işitme bozukluğu, felç, diyabet, kalp hastalığı ve depresyonun tümü daha yüksek YOD riski ile ilişkilendirildi. Daha yüksek seviyede eğitim ve daha düşük fizikî kırılganlık birebir vakitte daha düşük YOD riskiyle de ilişkilendirildi. Bunların hepsi YOD etrafındaki kimi bilgi boşluklarının doldurulmasına yardımcı oldu.

Hollanda’daki Maastricht Üniversitesi’nden Nöroepidemiyolog Sebastian Köhler, “İleri yaşlarda demans gelişen şahıslar üzerinde yapılan araştırmalardan, bir dizi değiştirilebilir risk faktörünün bulunduğunu aslında biliyorduk. Fizikî faktörlerin yanı sıra, kronik gerilim, yalnızlık ve depresyondan kaçınmak da dahil olmak üzere zihinsel sıhhat da değerli bir rol oynuyor” tabirlerini kullandı.

Maastricht Üniversitesi’nden Hudut Bilimci Stevie Hendrik ise “Genç başlangıçlı demansın çok önemli bir tesiri var, zira etkilenen insanların çoklukla hala bir işi, çocukları ve ağır bir ömrü var. Sebebin ekseriyetle genetik olduğu varsayılıyor lakin birçok insan için aslında sebebin tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz. Bu nedenle bu çalışmada başka risk faktörlerini de araştırmak istedik” diye konuştu.