İklim Değişikliği: Akdeniz’de Aşırı Yağış ve Seller Tehdit Ediyor
(ANKARA) – Mevsim normallerinin üzerindeki tabiat olayları ABD’nin Los Angeles eyaletindeki yangınların denetim altına alınmasını daha güç hale getirirken iklim değişikliğinin global tesiri yine gündemde. Bilim insanları gelecek yıllarda Akdeniz’de de yağışların olağanın üzerinden seyredebileceği ve bunun büyük sel felaketlerine yol açabileceği konusunda uyarıyor.
ABD’nin Los Angeles eyaletinde şiddetli rüzgarlar nedeniyle uzun mühlet denetim altına alınamayan yangınlar tüm insanlığı etkileyen bir sorun haline gelen iklim değişikliğinin tekrar gündemin tanınan hususları ortasına girmesine yol açtı. ABD medyasına iklim değişikliğinin mümkün tesirleri üzerine yorumlarda bulunan uzmanlar son yıllarda Akdeniz havzasında artan sel felaketlerine dikkati çekiyor.
Geçen yıl ekim ayında Avrupa’ya bir haftada o ayın yağış ortalamasının beş katı kadar yağış düştü. Akdeniz havzasındaki İspanya’da ekim ayında yaşanan sel felaketi 223 kişinin vefatına açarken eş vakitli olarak Balkanlar’da oluşan sel 18 kişinin vefatına yol açmıştı. Son iki yılda İtalya, Fransa ve Slovenya’da da büyük seller binlerce kişiyi yerinden ederken 2023 yılında Libya’da Yunanistan’dan gelen fırtınaların yol açtığı sel felaketi sonucunda 13 bin 200 kişi hayatını kaybetmişti.
Kısa ve ağır yağmurlar, Akdeniz’de alışılagelen yağış çeşitlerinden olsa da son vakitlerde Akdeniz bölgesine düşen şiddetli yağışlar uzmanlara nazaran alışılmışın çok uzağında. Bilim insanları, Akdeniz’deki yıkıcı fırtınaların gücünü ve aynı vakitte sıklığını artırdığına işaret ederken, bu durumun daha da şiddetlenebileceğini konusunda uyarıyor.
ABD merkezli The New York Times’a konuşan Euro-Mediterane İklim Değişikliği Merkezi’nden bilim insanı Leone Cavicchia, denize yakın dağların bulunduğu Akdeniz Havzası’nın kıyı bölgelerindeki çok tabiat olaylarının Akdeniz bölgesinin global ortalamadan yüzde 20 daha süratli ısınıyor olmasından kaynaklandığını söz etti. İklim değişikliği modellemeleri, Akdeniz bölgesinde çok yağış olaylarının şiddeti artarken, ortalama yağış ölçüsünün vakitle azalacağını öngörüyor.
Akdeniz ülkelerinde yaklaşık 250 milyon insan, selin daha mümkün olduğu ırmak havzalarında yaşarken uzmanlar bu bölgelerde sel müdafaa yapıları ve erken ikaz sistemlerinde iyileştirmeler yapılarak felaketlerin daha az ölümcül hale gelmesinin sağlanabileceğini belirtiyor.
