İzmir’de Zeytin ve İklim Değişikliği Çalıştayı

İzmir’de iklim değişikliğinin Türkiye’deki zeytin üretimindeki tesirleri, tahlil teklifleri ve uygulanan projeler kapsamında çalıştay gerçekleştirildi.

Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Kurulu (UZZK) ile Proje Konutu Kooperatifi iş birliğinde enstitünün konferans salonunda düzenlenen “İklim Değişikliği Çağında Türkiye’de Zeytinciliğin Mevcut Durumu Çalıştayı”da konuşan UZZK Lideri Mustafa Tan, Türkiye’nin imzaladığı Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat’ında sürdürebilir tarımın da amaçlandığını söyledi.

Tan, zeytinin Türkiye’nin kıymetli ziraî eserlerinden olduğunu tabir ederek, “Küresel iklim krizi ve değişikliğinin ortadan kaldırmak, mahallî çeşitlerin korunmasına temin etmek ve bunların kıymetini ortaya koymak manasında Yeşil Mutabakat bizim zeytincilik amaçlarımızla örtüşüyor. Son iki yılda iklim krizleri bilhassa batıdaki ülkeleri vurdu. En büyük zeytin üreticisi İspanya’yı perişan etti.” dedi.

İklim değişikliğinin üretim bakımından İspanya’nın 1 milyon 600 bin tonlardaki zeytin üretimini 700 bin tonlara, Tunus’un 300 bin tonlardan 200 bin tonlara düşürdüğünü anımsatarak, şunları kaydetti:

” İtalya, iklim değişikliğiyle ait hastalıkta 600 bin tonluk yıllık üretimini son yıllarda hayal bile edememeye başladı. Bu durum bizim için yeni yetişmekte olan ve zeytinin anavatanı Türkiye’de olumlu sonuçlar doğurdu ve fiyatlar tarihinde görülmemiş halde 10 avrolara kadar çıktı. Lakin bunu nazaran durum alan üreticiler maalesef bu yıl o ülkelerde eski üretim düzeyine gelmesi ve rekor kırmamız nedeniyle fiyatlar bizde ve dünyada düşmeye başladı.”

İç tüketimi arttırmak emeliyle çalışmaların çoğaltılmasını istediklerini anlatan Tan, şöyle devam etti:

“Sivil toplum kuruluşlarıyla birlikteyiz. Türkiye’de zeytin dikim suratı ve yeni zeytincileriyle yaşanan ivmenin geri gitmeyeceğini düşünüyorum. Türkiye zeytin ağacının gen merkezidir. Zeytin dünyaya Türkiye’den yayıldı. Bizim zeytin çeşitlerimiz son derece kaliteli eserler yetiştiriyor. Her türlü yetiştirme sistemine uygun olabilen zeytin çeşitlerimiz var. Bunlar içerisinde küçük çekirdekli, büyük çekirdekli, yağ randımanı yüksek, kuraklığa dayanaklısı var. Bunların içerisinde hedefe nazaran üretip, klasik ağaçlarımızı kaybetmemiz gerekiyor. Ülkemize yabancı çeşitler girdi ve bunların adaptasyon çalışmaları yapılmamıştır.”

Enstitü Müdürü Cemil Ernim ise Türkiye’nin tarımı açısından zeytinciliğin ön planda olduğunu ve kıymetli çalışmaların yürütüldüğünü belirtti.

Çalıştayda, uzman ve akademisyenler “İklim Değişikliği Bağlamında Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Tarafından Yapılan Çalışmalar”, “İklim Krizi ve Zeytincilik: Zeytincilik Kesiminde İklim Değişikliği Farkındalığı ve Sürdürülebilir Zeytincilik İçin Öneriler”, “Yeşil Mutabakat ve Zeytin Bölümü, Zeytin Alem: Sosyo-ekolojik Bir Peyzaj Olarak Klasik Zeytinlikler”, “Yaşayan Miras Ögesi Olarak Klasik Zeytincilik” başlıklı sunumlar gerçekleştirdi.

Proje Evi Koopetifi Yönetim Kurulu Lideri Ceren Üzel de geçen yıl başlatılan Anadolu’da Zeytin Üreticisi Toplulukların Güçlendirilmesi Projesi’nin sonlarına yaklaşıldığını anlattı.