Kadın Kameramanlar Meslekten Ön Yargıları Kırıyor

İstanbul’da misyon yapan bayan haber kameramanları, “bu mesleği erkekler yapar” algısını değiştirerek, omuzlarında taşıdığı kilolarca yüke aldırış etmeden haber peşinde koşuyor.

Haber kameramanlığı kelam konusu olduğunda akıllara çoklukla bu işi erkeklerin yapabileceği gelse de artık bayanlar da bu meslekte kendilerini gösteriyor.

İstanbul’da haber kameramanı olarak misyon yapan bayanlar, sırtlarında taşıdıkları kilolarca tartıyla Türkiye ve dünyayı ilgilendiren olaylara ait en hoş manzaraları çekmeye çalışıyor.

Bazen kar, fırtına, yangın, sarsıntı, savaş ve trafik kazası üzere zahmetle çekim yapılabilen işleri, bazen de kalabalık salonlardaki yetkililerin kıymetli açıklamalarının yapıldığı toplantıları takip eden kameramanlar, bayan gözüyle kaydettiklerini vizörden dünyaya izletiyor.

Erkek kameramanlara oranla sayıları az da olsa kamerası, tripodu, dronu ve canlı yayın aygıtıyla haber peşinde koşan bayan kameramanların bir günü, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü hasebiyle AA takımı tarafından görüntülendi.

“Bir afette insanların gözü, kulağı sen oluyorsun”

CNN Türk kameramanı İlayda Naz Yalçınkaya, AA muhabirine, aslında birinci vakitlerde bu türlü bir mesleğin ulaşılabilir olduğunu düşünmediğini, yapılan işin kolay olmadığını söyledi.

Haber kameramanlığının başkalarından çok daha farklı olduğunu belirten Yalçınkaya, bu işi “erkekler yapar” algısını kırmaya çalıştığını lisana getirdi.

Mesleğini yaparken, yakın etrafının ve çalıştığı takımın kendisini desteklediğini aktaran Yalçınkaya, yeni tanıştığı insanların kendisine, “muhabir ol” dediğini tabir etti.

Yalçınkaya, “İnsanların görmek istediği şeyleri sen kendi gözünle gösteriyorsun. Yani senin gözünle gördüklerini ve gösterdiklerini izliyorlar. Bunun verdiği memnunluk çok fazla. Mesela, büyük bir afette insanların gözü, kulağı sen oluyorsun. Senin gösterdiklerinle bir şeyleri anlayıp ona nazaran yardım edebiliyorlar ya da dayanak olabiliyorlar. Çok farklı bir şey bu.” dedi.

Küçüklüğünden bu yana masa başı, sabit bir işte çalışmak istemediğini söyleyen Yalçınkaya, her gün farklı bir şey öğrendiğini, beşerlerle tanıştığını, bunun da mesleğinin sevdiği yanı olduğunu bildirdi.

Yalçınkaya, sıkıntı ve sabır gerektiren haber kameramanlığının yapılabilecek en hoş meslek olduğunu kaydetti.

“Hata yaptığında daha çok göze batıyorsun, bayan sürücü olayı gibi”

Demirören Haber Ajansı kameramanı Şevval Cindir ise bir yıldır kameramanlık yaptığını belirterek, olayların içinde olmayı, farklı hayatlara tanıklık etmeyi ve çektiği imgeleri, olayları kendi gözünden insanlara aktarmayı sevdiğini söyledi.

Bazen ön yargıyla karşılaştığını fakat etrafındakilerin kameramanlık yapması için kendisine takviye olduğunu vurgulayan Cindir, “Bu işe başlarken kadın-erkek ayrımı olduğunu bilmiyordum. Bana da bu ayrım zati çok anlamsız geliyor. Gittiğim yerlerde ön yargı illa ki oluyor. Gözler genelde senin üstünde. Diken üstünde hissediyorsun. Yani bir kusur yaptığında daha çok göze batıyorsun bir erkeğe göre, bayan şoför olayı üzere.” sözlerini kullandı.

Cindir, ekipmanlarının ağır olması ve şiddetli hava şartlarında dışarıda çalışmasının mesleğinin kuvvetli yanlarından sayılabileceğini aktardı.

“İyi ki bu mesleği seçmişim.” diyen Cindir, şöyle konuştu:

“İşimden çok mutluyum. Her gün farklı bir olayla farklı beşerlerle karşılaşmak beni memnun ediyor, motive ediyor. Bence mesleklerde bayan erkek ayrımı yok, olmamalı da. Yani bir insan bir işi düzgün yapabiliyorsa o işte yetenekliyse her türlü sıyrılıyor, parlıyor esasen. Ben bayanların isterse her şeyi yapabileceğini düşünüyorum.”

Babası bile kameramanlık yaptığına alışamadı

AA kameramanı Rabia Aydoğdu da 6 yıldır kameramanlık yaptığını ve aslında küçüklükten beri elinde kamerayla dolaştığını söyledi.

Ağırlığı ve zorluğunu dikkate almadan işini yaptığını belirten Aydoğdu, “İstemeyen bir bayanı kameraman yapamazsınız. İstemeyen bir erkeği de yapamazsınız. Bayan kameramanlık yapmak istiyorsa, ‘kamerawoman’lık yapabilir.” diye konuştu.

Aydoğdu, mesleğiyle ilgili yaşadığı komik anları da şöyle anlattı:

“Mesela işe gidiyoruz, muhabir arıyor ‘Kameraman arkadaşla geldik, kapıdayız.’ diye. Açıyorlar kapıyı, iki bayan var ya da muhabir erkek, ben bayan. İçeri giriyoruz kamerayı ben kurmaya başlayınca soruyorlar, ‘Kameraman nerede, siz mi çekeceksiniz?’ diye. Şaşırıyorlar. Bir kezinde dışarıda çekim yapacağımı bilen babamla karşılaştık. Tam çekime başlamak üzereydik, ‘Tamam baba biz çekime başlıyoruz.’ dedim. Babam, ‘Kameraman nerede?’ dedi. Dedim, ‘Baba kaç yıldır bu işi yapıyorum sen bile alışamadın.’. İnsanların şaşırması çok olağan yani.”

Aydoğdu, kimi işlerde kendisine, “İşin, bayan gözüyle çekildiği muhakkak oluyor.” dendiğini, bayanın inceliğinin çektiği manzaralara ve montaja da yansıdığını kaydetti.

Yeni beşerlerle tanışma ve kıssalarını öğrenmenin kendisini bu mesleğe çektiğini lisana getiren Aydoğdu, şöyle konuştu:

“Çünkü bir insanı kıssasını duymadan tanıyamıyorsun ve ben insan tanımayı çok severim. Yeni yerler görüyorsunuz, yeni bireylerle tanışıyorsunuz. Masa başı bir iş yapmıyoruz, dışarıdayız. Soğuğuyla da sıcağıyla da karşılaşıyoruz. Zelzele bölgesine gidiyoruz, savaşa gidiyoruz. Zorlukları da var evet lakin yanında getirdiği hoşlukları ve deneyimleri de değişik.”

“Bu işe bayan bakış açısının girmesinin olumlu katkıları oldu”

AA kameramanı Azer Sude Akçay ise yaklaşık 10 aydır bu işi yaptığını anlatarak, daima imaj ve fotoğrafın içinde olmak istediğini, niyetlerini bu halde tabir etmeyi sevdiğini, bundan ötürü da mesleğe ilgi duyduğunu söyledi.

Gittiği işlerde daha çok şaşkınlıkla karşılaştığını belirten Akçay, “İnsanlar alanda bayan kameramanlarla karşılaştıklarında şaşırıyorlar. Buna kameramanlar da dahil. Zira kameramanların erkek olmasına alışmış herkes fakat gün geçtikçe sayımız artıyor ve bu işe bayan bakış açısının girmesinin olumlu katkıları olduğunu düşünüyorum estetik açıdan. Bundan ötürü çok memnunum.” dedi.

Akçay, ekipmanlarının tartısının mesleğin güçlü kurallarından biri olduğunu aktararak, bunun üstesinden sporla gelinebileceğine işaret etti.

Toplumu etkileyen olayları insanlara yansıtmanın, anlatmanın tatmin edici olduğunu bildiren Akçay, “Bu da aslında bütün yorgunluğumu, eksi tarafları ortadan kaldırıyor, diyebilirim. Evet, her işin bir zorluğu var. Bu işin de bir zorluğu var.” diye konuştu.

Akçay, bayan kameraman sayısının gün geçtikçe artığını belirterek, “Birbirimize dayanak olarak, bilgilerimizi paylaşarak bu mevzuda daha kâfi olabileceğimizi düşünüyorum. Yürek çok değerli nitekim. Burası bir uğraş alanı değil. Evet, herkes tıpkı maksatla geliyor, herkes haber toplamaya, imaj çekmeye çalışıyor. Birbirimize hürmet duyduğumuz sürece her şeyin üstesinden gelebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.

“İş arkadaşlarım bilgili ve yardımsever”

AA+ Yeni Mezun Meslek Programı’yla iki hafta evvel işe başlayan kameraman Şevval Vicir de daha evvelce anı yakalamak için görüntüler çektiğini belirtti.

Vicir, değerli olayları kalıcı hale getirmenin ve bunun Türkiye ve dünyada yayınlanmasının kendisine hoş geldiğini aktararak, “Kameramanlığa başlarken korktum ve daha çok erkeklerin çalıştığı bir alan olduğu için dayanak görüp göremeyeceğimi düşündüm. İş arkadaşlarım bilgili ve yardımsever. Her tanıştığım insan bana yeni bir şey öğretiyor.” dedi.

Mesleğin güç yanının olumsuz hava şartlarında çalışmak ve gereçlerin yükü olduğunu belirten Vicir, “Aslında mesleğinizi severseniz yük, sıcak, soğuk hava, üşümek, yağmur, kar, çamur… Bu çeşit şartlar size görünmez geliyor.” diye konuştu.

Vicir, isteyen bayanların bu mesleği yapabileceğini, korkulmaması gerektiğini kelamlarına ekledi.