Kamuda İstihdam 10 Yılda Yüzde 53 Artarak 5 Milyonu Geçti

(ANKARA) – Türkiye Genel Hizmetler Emekçileri Sendikası’nın (GENEL-İŞ) “2014-2024 Yılları Ortasında Kamuda ve Genel İşler İşkolunda İstihdam Raporu”na nazaran, 2014 yılından 2024 yılına kadar kamu işçi sayısı 1 milyon 825 bin 769 kişi ile yüzde 53 artarak 5 milyon 265 bin 808 şahsa ulaştı. Raporda, 2024 yılı Eylül ayı prestijiyle kamuda toplam istihdamın yüzde 70’i memur, yüzde 23,6’sı daima personel, yüzde 7,5’i kontratlı işçi, yüzde 1,9’u öteki ve yüzde 0,9’u süreksiz emekçi olarak kayıtlı olduğu bildirildi.

DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi tarafından hazırlanan “2014-2024 Yılları Ortasında Kamuda ve Genel İşler İşkolunda İstihdam Raporu” kamuoyuyla paylaşıldı.

Türkiye’deki ekonomik krizin, ülke iktisadında önemli bir daralmaya, yüksek enflasyona, işsizlik oranlarında artışa, Türk Lirası’nın bedel kaybına ve gelir dağılımı eşitsizliğinin artmasına yol açtığı belirtilen raporda, “Hükümet tarafından 13 Mayıs 2024’te açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi,” kamuoyunda “kadife eldivende demir yumruk” olarak nitelendirilmekte ve kamu hizmetleri ile çalışanlarına yönelik bir baskı aracı olarak değerlendirilmektedir” tabirleri yer aldı.

Rapora nazaran, son 10 yılda kamu harcamaları içinde toplumsal harcalamaların oranı değişmedi. OECD ülkelerinde GSYH içinde toplumsal harcamaların oranı yüzde 21 olarak yer alırken, Türkiye’de bu oran yüzde 15,6 oldu. Türkiye’de her 100 çalışandan sadece 16 kişinin kamu bölümünde çalıştığı belirtilen raporda, “Son on yıllık süreçte, memur sayısı yüzde 22,9 artarken kamuda merkezi ve mahallî yönetimlerde çalışan personel sayısı yüzde 261,8 artmıştır” denildi.

Rapora nazaran, 2014 yılında GSYH içinde kamu toplumsal harcamalarının hissesi yüzde 15,6 iken 2024 yılı Eylül ayında bu oran 0,1 puanlık bir artışla yüzde 15,7 düzeyine çıktı. Raporda, GSYH’den kamu hizmetleri içerisinde eğitim, sıhhat ve toplumsal müdafaaya ayrılan hisseler ortasında en az “eğitim”in olduğu belirtilerek, GSYH içinde eğitime ayrılan hissenin yüzde 3,6 ve son on yılda eğitimin özelleştirilmesiyle birlikte bu oranın 0,3 puan azaldığı kaydedildi.

Raporda, son on yıllık süreçte kamu istihdamını etkileyen gelişmeler şöyle sıralandı:

• 2014 Yılı Düzenlemeleri
• Genel ve Lokal Seçimler
• 696 sayılı KHK Düzenlemeleri
• Olağanüstü Hal ve Darbelerin Etkisi
• Kamu Tasarruf Paketi (2024)

Kamuda toplam istihdam yüzde 53 arttı

Rapora nazaran, kamuda toplam istihdam, 2014 yılından 2024 yılına kadar kamu işçi sayısı 1 milyon 825 bin 769 kişi ile yüzde 53 artarak 5 milyon 265 bin 808 bireye ulaştı. 2024 yılı Eylül ayı prestijiyle kamuda toplam istihdamın yüzde 70’i memur, yüzde 23,6’sı daima emekçi, yüzde 7,5’i kontratlı işçi, yüzde 1,9’u “diğer” ve yüzde 0,9’u süreksiz emekçi olarak kayıtlı.

2024 yılı prestijiyle genel işler kesimindeki istihdamın yüzde 66,7’si yani 644 bin 671 kişi belediyelerde misyon yapıyor. Öte yandan, genel işler işkolunda istihdamın yüzde 33,3’ü ile 322 bin 195 kişi özel bölüm şirketleri yahut konut hizmetlerinde çalışıyor.

2024 yılı Eylül ayı datalarına nazaran, belediyelerdeki istihdam şöyle:

• Yüzde 83’ü personellik (kadrolu, belediye şirket ve süreksiz işçi)
• Yüzde 16,3’ü memurluk
• Yüzde 1’i kontratlı işçi. Buna nazaran, belediyelerde çalışan her 10 bireyden 8’i emekçi.