Marmara’da artan müsilaj balıkçıları vurdu; avlanamıyorlar

MARMARA Denizi’nde tekrar görülmeye başlayan müsilaj (deniz salyası), Tekirdağ’daki balıkçıların ağlarına yapışıp, ziyan vermeye başladı. Balıkçılar, müsilaj nedeniyle ava çıkamadıklarını belirtirken; Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nden (NKÜ) Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, “Müsilajı oluşturan en büyük sebeplerden biri de denize deşarjlarla bırakılan azot ve fosfor. Bu azot ve fosfor yükünü Marmara Denizi’nden çekmediğimiz sürece, müsilaj sorunlarıyla vakit zaman uğraşmak zorunda kalacağız” dedi.

Marmara Denizi’nde 2021 yılında görülen müsilaj, yine kendini göstermeye başladı. Tekirdağ’ın Marmaraereğlisi ilçesinden avlanmak üzere tekneleriyle Marmara Denizi’ne açılan balıkçıların ağalarına müsilaj yapıştı. Müsilajın ağlara ziyan verdiğini belirten balıkçılar, bu yüzden balık avlamaya çıkamadıklarını anlattı.

‘AĞLARA ZİYAN VERİYOR’

Balıkçı Mehmet Ali Tuncer, “Şimdi bu müsilaj denilen olgu ile karşı karşıyayız. Ağları da görüyorsunuz; bundan ötürü balığa çıkamıyoruz. Tekneyi yoruyor, vinç konusunda zahmetler şeyler çekiyoruz. Ağır olduğu için çekemiyoruz. Ağlara ziyan veriyor, her şeye ziyan veriyor. Denizin içindeki canlıları, düşünün yosunlara bile ziyan veriyor. Bu 2 yıl evvel de olmuştu, yengeç kalmamıştı, işimiz zor” dedi.

‘MARMARA DENİZİ BİTMİŞ DURUMDA’

70 yıldır balıkçılık yapan Aydın Şengül, “Bu sene ile birlikte ikinci defa müsilajla karşı karşıyayız. Müsilajdan ötürü ağlar yırtıldı, ağlarımızı tamir ediyorum. Müsilaj bizi etkiliyor; bundan ötürü balık Marmara’ya hiç girmedi. Balık Karadeniz’de kaldı. Palamut, lüfer devamlı Karadeniz’de kaldı. Marmara Denizi bitmiş durumda. 3 aydır balığa çıkamıyoruz” diye konuştu.

‘MÜSİLAJDAN ÖTÜRÜ RANDIMAN YOK’

İlçede 45 yıllık balıkçılardan Cezmi Koç ise “Balığa çıkıyoruz lakin ağların formunu görüyorsunuz, düşüncelerimiz var. Müsilajdan ötürü randıman yok. Ağlarımızın gözenekleri kapandığı için balıkta tutulmuyor. Halimizi görüyorsunuz, devletin bir deva bulması gerekiyor. Müsilajın bir an evvel temizlenmesini istiyoruz” dedi.

‘MÜSİLAJI OLUŞTURAN 3 TANE TEMEL SEBEP VARDI’

NKÜ Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, 2021 yılında Marmara Denizi’nde görülen müsilaj sorunun bitmediğini söyledi. Müsilajın vakit zaman denizin derinliklerine indiğini, vakit zaman da yüzeye çıktığını belirten Tecer, “Bugünlerde de yeniden yapılan çalışmalarda denizin tabanlarında, derinliklerinde olan müsilajın yüzeye yanlışsız çıktığı anlaşılıyor. Biliyorsunuz; müsilajı oluşturan üç tane temel sebep vardı. Bunların üzerine durmak lazım. Bir tanesi; iklim değişikliğine bağlı olarak deniz suyu sıcaklığının artması, akıntının yavaşlaması ve üçüncü olarak da Marmara Denizi’ne yapılan deşarjlardı. Artık deniz suyu sıcaklığının artmasını yalnızca iklim değişikliğine bağlamak çok hakikat değil. Zira baktığımız vakit bu bölgede, Marmara Denizi’nin bilhassa son 50 yılda 2,5 santigrat derece deniz suyu sıcaklığının arttığını görüyoruz. 17,8 santigrat derece ortalama sıcaklıklar. Karadeniz’de bu 1 santigrat derece. Ege Denizi’nde 1,4 santigrat derece. Hasebiyle Marmara Denizi’nin suyunun sıcaklığını yalnızca global ısınmaya bağlamak hakikat değil. Bunun sebepleri var. Bunun sebepleri aslında başka sebeple de alakalı olan Marmara Denizi’ne yapılan deşarjlar” diye konuştu.

‘İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSLERİ KURULMALI’

Prof. Dr. Tecer, “Marmara Denizi’nin kıyısında yaklaşık 25 milyon insan yaşıyor. Birkaç tane büyük kent var ve günlük olarak da 8 milyon metreküp atık su, denize yarı arıtılarak ya da arıtılmadan deşarj ediliyor. Tıpkı vakitte Marmara Denizi’nin kıyısındaki endüstriden gelen soğutma suları da deniz suyunun sıcaklığının artmasına sebebiyet veriyor. Bunu bir kez kaydedelim ve bilelim. Müsilajı oluşturan en büyük sebeplerden biri de denize deşarjlarla bırakılan azot ve fosfor. Atık sularda azot ve fosforun giderilmesi lakin ileri biyolojik arıtma tesislerinin kurulmasıyla mümkün. Baktığımız vakit bilhassa İstanbul ve etraf kentlerdeki kanalizasyonun ve endüstriyel atıkların arıtma prosedürlerinin pek birçoklarının ileri biyolojik arıtma olmadığını görüyoruz. Münasebetiyle bu azot ve fosfor yükünü Marmara Denizi’nden çekmediğimiz sürece, bu deşarjlara kalıcı bir tahlil bulmadığımız sürece müsilaj sorunlarıyla vakit zaman uğraşmak zorunda kalacağız” dedi.

‘DOĞAL OLMASINI SÖYLEMEK MÜMKÜN DEĞİL’

Marmara Denizi’nde bu kadar sıcaklık değişiminin 50 yıl üzere bir müddette olmasının muazzam büyüklük ve anormallik demek olduğunu belirten Tecer, “Deniz suyu sıcaklığındaki 1 derecelik artış o denli 50 yılda falan olacak şeyler değil. Fakat ne yazık ki 1970’li yıllardan itibaren baktığımızda Marmara Denizi 2,5 santigrat derece artmış. Bunun doğal olmasını söylemek mümkün değil. Burada antropojenik bir tesir var. Burada insan faaliyetleri sonucu oluşmuş olan bir etki var. Bu etki baktığımız vakit günlük olarak buraya deşarj edilen 8 milyon ton suyun tesirinden bahsedebiliriz. Marmara Denizi’nin kıyısındaki endüstrilerde kullanılan soğutma sularının sıcak su olarak deşarjından bahsedebiliriz ki bu muazzam bir bir sıcaklık değişimi” diye konuştu.

‘MÜSİLAJ BİR BAHT DEĞİL, SONUÇ’

Prof. Dr. Tecer, müsilajı sadece balıkçıları etkileyen bir durum olarak algılamamak gerektiğinin altını çizerek, “Marmara Denizi’ndeki ekosistemin balık popülasyonunun, florasının ve faunasının etkilenmesi, Marmara Denizi’ndeki ekolojik sistemin bozulması, her tarafıyla alarm zillerinin çaldığı manasına geliyor. Münasebetiyle müsilaj bir yazgı değil, bir sonuç. Bu sebepleri ortadan kaldıracak önlemleri, sebepleri ortadan kaldıracak hareketleri almamız lazım. Biliyorsunuz; Marmara Denizi, bakanlığın uğraşlarıyla aksiyon planı kapsamına alındı. Bu kapsam içerisinde denize deşarjların kesinlikle önlenmesi, azaltılması ve biyolojik arıtımla azot ve fosfor gideriminin yapılması gerekiyor” dedi.

Haber-Kamera: Mehmet YİRUN-Şafak TAŞOYAR/TEKİRDAĞ,