NATO, Baltık Denizi’nde Operasyon Başlatıyor
NATO, Baltık Denizi’ndeki kritik altyapıya yönelik sabotajların önüne geçmek için operasyon başlatıyor.
Finlandiya’nın başşehri Helsinki’de 14 Ocak’ta düzenlenen tepede, NATO’nun Baltık Denizi’nde özel bir operasyonla ucu açık müddetle bayrak göstereceği açıklandı.
Sabotajların engellenmesi için deniz ve hava ögelerinin devrede olacağı operasyona “Baltık Nöbeti” ismi verildi.
Zirveye Finlandiya, İsveç, Danimarka, Almanya, Polonya, Letonya, Estonya, Litvanya önderleri ile NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve Avrupa Birliği Komitesi Lider Yardımcısı Henna Virkkunen katıldı.
Liderler yaşanan sabotajların sorumlusu olarak Rusya’yı işaret ederken “Rus gölge filosunun” Baltık Denizi bölgesinde ve global çapta deniz ve etraf güvenliğine yönelik özel bir tehdit oluşturduğuna vurgu yaptı.
“Gölge filo” sözü, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonucu ambargo altında olan Rus ham petrol ve petrol eserlerini taşıyan gemileri tanımlamak için kullanılıyor.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz doruğun akabinde yaptığı açıklamalarda, NATO ülkelerinin bölgedeki Rus “gölge filosuna” karşı adım atmayı sürdüreceğini söyledi, mevcut yaptırımlara yenilerinin eklenebileceğinin sinyalini verdi.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı başlattığı savaştan bu yana Baltık Denizi’ndeki elektrik ve bağlantı kabloları ile doğalgaz boru çizgileri amaç haline geldi.
Kasım ayındaki son olayın akabinde Rusya kabloları kestiği savlarını reddetmişti.
Eyleme geçme hakkı olacak
Operasyonda fırkateynler, devriye uçakları ve insansız deniz araçları misyon yapacak.
NATO’nun en yeni üyesi İsveç’in Başbakanı Ulf Kristersson geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, ülkesinin Baltık Denizi’nde kullanılmak üzere üç savaş gemisini NATO komutasına vereceğini duyurmuştu.
Alman donanmasından da Baltık Nöbeti’ne katkı sağlanacak.
Bölgede yaklaşık on NATO savaş gemisinin vazife yapacağı Finlandiya medyasında yer aldı.
Operasyon yalnızca kritik altyapının korunmasına katkı sağlamakla kalmayacak.
Baltık Nöbeti’ne bağlı ögeler, güvenlik tehdidi oluşturduğundan şüphelendikleri deniz ögelerine karşı aksiyona geçme hakkına da sahip olacak.
Rutte, “Gemi kaptanları altyapımıza yönelik potansiyel tehditlerin, muhtemel gemiye çıkma, el koyma ve tutuklama üzere sonuçları olacağını anlamalıdır” diye konuştu.
Tam denetim mümkün mü?
Baltık Denizi’nde her gün yaklaşık iki bin gemi seyrediyor.
Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkcevis, “Kabul edelim ki yüzde 100 muhafaza sağlayamayız lakin bahadır bir sinyal gönderirsek bu tıp olayların azalacağını ve hatta duracağını düşünüyorum” dedi.
Altyapının korunmasının son derece değerli olduğunu belirten Rutte ise şunları söyledi:
“Bu yalnızca güç kabloları ya da boru çizgileri üzere güç tedariki için hayati değer taşımıyor. İnternet trafiğinin yüzde 95’inden fazlası denizaltı kabloları aracılığıyla teminat altına alınmaktadır. 1.3 milyon kilometre uzunluğundaki kablolar her gün varsayımı 10 trilyon dolar bedelinde finansal süreci garanti altına almaktadır.”
NATO Kumandanı: ‘Caydırıcılık sağlayacak’
Operasyon, NATO’nun tüm operasyonlarının planlanması ve icrasından sorumlu olan Müttefik Harekât Komutanlığı (ACO) yetkisinde olacak.
Brunssum Müttefik Ortak Kuvvet Komutanlığı (JFCBS), ACO için Baltık Nöbeti’ne liderlik edecek ve Müttefik Deniz Komutanlığı’nın (MARCOM) deniz alanında merkezi bir rol oynamasıyla çok alanlı faaliyetlerini senkronize edecek.
NATO’nun en üst seviye askeri yetkilisi olan Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Kumandanı (SACEUR) General Christopher G. Cavoli, Baltık Nöbeti’nin caydırıcılık sağlayacağının ve istikrarsızlaştırıcı hareketlere karşı koyacağının altını çizdi.
Cavoli, “Bu, İttifak’ın bu tıp istikrarsızlaştırmalara süratle cevap verme yeteneğinin göstergesi ve her türlü meydan okuma karşısında birliğimizin gücünü gösteriyor” dedi.
Ortak bildiride ‘kararlı karşılık’ vurgusu
Zirve sonrasında yapılan ortak açıklamada, her türlü sabotaj teşebbüsünü caydırmaya, tespit etmeye ve karşı koymaya kararlı olunduğu belirtildi.
Açıklamada, “Altyapımıza yönelik her türlü hücuma sağlam ve kararlı bir karşılık verilecektir” denildi.
Ortak bildiride imzası bulunan ülkeler, kritik deniz altı altyapısını korumak ve dayanıklılığı artırmak için ferdî ve toplu olarak hareket etmeye hazır olduklarını beyan ettiler.
İlgili ülkeler, “Deniz altı altyapısına ziyan verenlere karşı hesap verebilirlik ve daha sıkı yaptırımlar için, zararın tazmini de dahil olmak üzere, adımlar atacakları” iletisini verdiler.
Sabotajlar arttı
Özellikle Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı başlattığı savaştan bu yana Baltık Denizi’ndeki elektrik ve bağlantı kabloları ile doğalgaz boru sınırları amaç haline geldi.
Son iki ayda Litvanya-İsveç ve Almanya-Finlandiya ortasındaki kablolara sabotaj yapıldı.
Son olarak da Finlandiya ile Estonya ortasındaki Estlink 2 elektrik kablosu ve dört bağlantı kablosu ziyan gördü.
Finlandiya polisi olaya neden olduğundan şüphelenilen, Rus petrolü taşıyan Cook Adaları bandıralı Eagle S isimli bir tankeri incelemelerde bulunmak üzere limana çekti.
