Prof. Dr. Uğur Özgöker “Fahiş fiyat uygulayan işletmeleri tüketiciler ifşa ve boykot etmeli”

İstanbul Arel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı ve Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Derneği Lideri Prof. Dr. Uğur Özgöker, fiyat artışlarına karşı tahlil tekliflerini sıralayarak tüketicilerin, fahiş fiyat uygulayan işletmeleri ifşalayarak boykot etmesi gerektiğini vurguladı.

Yeni yıla girilmesinin akabinde birçok temel gereksinim hususu esere artırım gelmesi bilhassa minimum fiyatla çalışanları ve emeklileri olumsuz etkiledi. Mevzu ile ilgili açıklamalarda bulunan Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Derneği Lideri Prof. Dr. Uğur Özgöker, fahiş fiyatlara karşı toplumun tüm kesitlerinin sorumlu olduğunu belirtti.

Fiyat artışlarıyla gayrette lokal ve merkezi idarenin sorumluluk alması gerektiğini lisana getiren Prof. Dr. Uğur Özgöker, tüketicinin ise fiyat artışlarına reaksiyon göstermesi gerektiğini vurguladı. Gereğinden fazla artırım yapan işletmelerin boykot edilmesi gerektiğinin altını çizen Özgöker, tüketicileri bu firmaları ifşa etmesi konusunda uyardı.

Prof. Dr. Uğur Özgöker; “Ne diyor devlet; ‘Asgari fiyatı ben şu kadar artırdım.’ Taban fiyatı mesela Aralık ayının başında söylüyor. 2 Aralık’ta bütün zincir marketler etiketleri değiştiriyor, mal fiyatlarını arttırıyor. Taban fiyat arttığı vakit vatandaşın cebine ne vakit girecek? İki ay sonra, 31 Ocak’ta girecek. Patronun cebinden iki ay sonra çıkacak o para. Patronun maliyetini etkilemiyor. Tüketicinin geliri de artmamış. Ancak gidiyor, iki ay sonra artacak minimum fiyattan kaynaklanacak maliyet artışına karşı sattığı her türlü eser ve mal fiyatlarına bugünden taban fiyattaki artış yüzdesinden fazla artırımı koyuyor. Burada bir ahlak sorunu var. İşte çabucak orada bu teşebbüslere kilitleri vuracaksınız, derhal kapatacaksınız işletmeyi” sözlerini kullandı.

“Fahiş fiyat uygulayan işletmelere verilen cezalar caydırıcı olmalı”

Fiyatların denetimsiz artışını önlemek için marketler ve pazarlarda kontrollerin sıklaştırılması gerektiğini söyleyen Özgöker, “Fahiş fiyat uygulayan işletmelere karşı ticaretten men üzere yasal destekler şart” dedi. Ayrıyeten, belediyelerin sabit pazar alanlarını genişletmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Uğur Özgöker, çiftçilerin en son tüketiciye direkt satış yapabilmesinin desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

Özgöker, “Belediyeler sabit pazarları genişletecek. Çiftçi, üretici direkt tüketiciye malını satabilmeli. Belediyeler, zincir marketlerde ve pazarlarda çok sıkı kontrol yapacak. Eserin giriş fiyatı 10 lira, satış fiyatı 30 lira. 10 lira nerede, 30 lira nerede. Yüzde 300’lük kar. Dünyada bu türlü bir adaletsizlik olamaz. O nedenle buradaki belediyelerin zabıtaları girişi, çıkışı, irsaliyesini faturasını denetim edecek namuslu, adil bir karla satılacak. Fahiş fiyatla satılmayacak” dedi.

“Fahiş fiyat ve düzmece eser satışında tüketiciye çok iş düşüyor”

Taklit ve tağşiş yapanlara yönelik belediyelerin verdiği cezaların en az 5 kat artırılmasını öneren Özgöker, tüketicilerin bu cins durumları çabucak şikayet etmesinin ehemmiyetine dikkat çekti. Prof. Dr. Uğur Özgöker açıklamasına şu halde devam etti;

“İçinde et olmayan kıyma, sucuk satıyorlar. İçinde süt olmayan peynir satıyorlar. Bal diye hiç arı görmemiş şekerli su satıyorlar. Bu sahtekarları tüketici boykot edecek ve çabucak ilgili makamlara şikayet edecek. Besin güvenliğinin dışında bir de fahiş fiyatlar var. Bir bakıyorsun esere bugün 100 lira, yarın 105 lira, başka gün 110 lira etiket yapıştırılıyor. Ne değişti ki, bir günde? Taban fiyat mi değişti, vergi oranları mı değişti, petrole mi artırım geldi? Hiçbir şey artmamış. Bir günden öbürüne artıyor. O vakit ne yapacaksın? Bunu yapanları şikayet edeceksin. Bu ahlaksızları ifşa edeceksin, kimseye oradan alışveriş yapmayacak. Birebir mal bir zincir markette 85 liraya satılıyor, bilmem ne markette 185 lira. Üretici hepsine birebir fiyattan veriyor. İşte burada tüketiciye iş düşüyor. Çabucak şikayet edecek.”

“Marketlerin birlikte muahede yaparak fiyat belirlemesi yasaktır”

Özgöker, “1982 Anayasası devlete mal ve hizmet piyasalarında monopolleşme ve kartelleşmeyi tedbire misyonu verdi. Bunu uygulamak için 4054 Sayılı RKHK ( Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ) çıkartıldı. Marketlerin birlikte muahede yaparak fiyat belirlemesi yasaktır. Tıpkı mal ve hizmet kesiminde teşebbüsler birlikte pazarları paylaşıyorlarsa, birlikte fiyatları belirliyorlarsa, birlikte topluca alım yapıyorlarsa ve piyasaya rakip bir teşebbüsün girmesine pürüz oluyorlarsa hatadır. Mazota yapılan artırım diyelim ki yüzde 3 toplam maliyetini etkiliyorsa o gidiyor mallara 10 katı yüzde 30 artırım koyuyor. Bu ticari ahlaksızlıktır. Monopollerin ve kartellerin gücünün kırılması lazım. Esasen inhisar ve kartellerle gayret bütün dünyadaki demokrasi ile yönetim edilen devletlerin en değerli vazifelerinden biridir” diye konuştu.

Son olarak tüketicilere seslenen Özgöker, raf fiyatıyla kasa fiyatı uyuşmadığında raf fiyatının geçerli olduğunu ve bu çeşit durumların şikayet edilmesi gerektiğini hatırlattı. Kaçak elektrik kullanım bedelinin de kişisel tüketicilerin elektrik faturalarına yansıdığına dikkat çeken Özgöker, tüketicilere daha şuurlu hareket etmeleri tarafında davette bulundu. – İSTANBUL