Ticaret Bakanı Bolat, İhracatta 2025 Yılı Eylem Planı’nı açıkladı: (1)

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, reeskont kredilerinin maliyetinin yeni yıla girerken 6 puan düşürüldüğünü belirterek, “İhracat reeskont kredi finans maliyeti yüzde 29,9’a düşürülmüştü. İhracat finansmanındaki maliyet önümüzdeki ay da inşallah yine düşürülecek, finansman maliyetinde yeni bir indirim muştusunu alacağız.” dedi.
Bolat, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Dış Ticaret Kompleksi’nde düzenlenen toplantıda 77 unsurluk İhracatta 2025 Yılı Hareket Planı’nı açıkladı.
İhracatın Türk iktisadı için ehemmiyetinden, yatırım, üretim, istihdam ve döviz getirisi açısından ülke iktisadına büyük katkılar sağladığından bahseden Bolat, bu nedenle kırmızı çizgilerinin, “mal ve hizmet ihracatını her hal ve kaidede artırmayı başarmak” olduğunu söyledi.
Bolat, ihracatı artırırken ithalatı azaltmak için çalışmaları sürdürdüklerini kaydederek, dış ticaret açığını azaltarak cari süreçler açığını düşürmeyi, bu sayede döviz kuru piyasalarında istikrar sağlamayı, öngörülebilirliği artırmayı, fiyatlama noktasındaki meçhullüğü ortadan kaldırmayı hedeflediklerini anlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2025 yılı için 390 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı amacı koyduğunu anımsatan Bolat, bunu başaracaklarının altını çizdi.
“Enflasyonda birkaç ay içinde yüzde 30’lu sayıları konuşuyor olacağız”
Bakan Bolat, geçen yıl 375 milyar dolarlık mal ve hizmet ihracatı sağladıklarını, mal ihracatında yüzde 2,5’lik artışla 262 milyar dolara ulaştıklarını ve Cumhuriyet rekorunu kırdıklarını tabir ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Mal ithalatında da yüzde 5’e yakın azalışla 344,1 milyar dolara geriledik. Böylelikle dış ticaret açığımızı 82,2 milyar dolara geriletmiş olduk. Bu kıymetli bir atak zira 2023’te 106,4 milyar dolardı. Toplamda dış ticaret açığımızı 24,2 milyar dolar azalttık. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 76,1 düzeyinde gerçekleşti. Orada da 5,5 puanlık artış sağladık.”
Enflasyondaki gerilemeye işaret eden Bolat, enflasyonun yokuş aşağı inmeye başladığını belirtti.
Bolat, “İnşallah birkaç ay içinde yüzde 30’lu sayıları TÜFE enflasyonunda konuşuyor olacağız. Yani yüzde 40’ın altına gerileyeceğiz. Yıl sonunda da amaç biliyorsunuz yüzde 21 TÜFE enflasyonu. Fiyatlamada istikrar sağlandıkça büyüme suratı artacaktır.” diye konuştu.
“Hizmetler ihracatında 61 milyar dolarlık dış ticaret fazlamız var”
Ticaret Bakanı Bolat, hizmet ihracatında aralıkta yıllıklandırılmış olarak 113,6 milyar dolara ulaştıklarını belirterek, “2024’ü 114 milyar dolarlık hizmet ihracatıyla kapatacağız. Yaklaşık 8 milyar dolarlık artış sağlamış olacağız. Hizmetler ticaretinde 61 milyar dolar dış ticaret fazlamız var. Bununla mal dış ticaretindeki 82 milyar dolarlık açığımızı kapatmaktan istifade ediyoruz.” tabirlerini kullandı.
Cari süreçler açığındaki düşüşe, dezenflasyon programının çıktısına, kur artışının sonlu kalmasına, global pazarlardaki daralma ve sakinliğe, batı pazarlarındaki ithalatın düşüşüne ve milletlerarası korumacılık eğiliminin sürat kazanmasına dikkati çeken Bolat, gelecek hafta misyona başlayacak ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın uluslararası ticarette ve ithalatta alacağı kararların merakla beklendiğini söyledi.
Bolat, 2025 yılına ait ihracat aksiyon planını tüm bölüm paydaşları ve ülkenin önde gelen STK’leri ile istişare ederek ve koordineli bir biçimde hazırladıklarını, onların görüşlerini aldıklarını, mal ve hizmet ihracatını artıracak yeni takviye düzenekleri hazırladıklarını tabir etti.
İhracatta 2025 Yılı Hareket Planı’nın 77 hareket hususundan oluştuğunu vurgulayan Bolat, bunlar ortasında projeler, ticaret diplomasisinin güçlendirilmesi, gümrük süreçlerinin kolaylaştırılması ve ihracat finansmanının uygun hale getirilmesinin bulunduğunu bildirdi.
Bakanlık bütçesinden ihracatçılara 33 milyar liralık takviye ayrıldı
Bakan Bolat, aksiyon planlarındaki birinci kısmın Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) takviyelerini, ikincisinin mal ihracatına yönelik takviye sistemleri ile iyileştirmeleri, üçüncüsünün hizmet ihracatına ait takviyeleri, dördüncüsünün ticaret diplomasisi ve çok taraflı bölgesel ikili bağları, beşincisinin gümrüklerde alınacak ve ihracatı kolaylaştıracak önlemleri, altıncısının ise ihracatın finansmanını içerdiğini söyledi.
Türkiye Yüzyılı’nı ihracatın yüzyılı yapmak için çalıştıklarını vurgulayan Bolat, Türkiye’nin 9 aylık büyüme sayılarına ihracatın sunduğu katkılara dikkati çekti.
Bolat, 2024’te DFİF takviyelerini iki kat artırarak 17,6 milyar liraya yükselttiklerini, toplamda 23 bin 215 ihracatçı firmanın bu dayanaklardan faydalandığını kaydederek, hizmetler ihracatında da DFİF takviyelerinin 3 kat artışla 7,1 milyar liraya ulaştığını, toplam 2 bin 240 hizmet ihracatçısı firmanın bu destekden faydalandığını söyledi.
Bakanlığın bütçesinin 2025’te 56 milyar liraya çıkarıldığını anımsatan Bolat, “Bunun içinde 33 milyar lira mal ve hizmet ihracatçılarına DFİF dayanakları olarak ayrılmıştır. İddiamız 27 bin 700-28 bin civarında ihracatçımız bu takviyelerden faydalanacak. İhracatçılarımızın en büyük badiresi olan finansmana erişim noktasında nitekim bütün imkanlarımızı kullandık. 13,5 milyar lira olan Eximbank sermayesi 18 ayda tam 4 katı artışla 55 milyar liraya yükseltildi.” halinde konuştu.
Reeskont kredilerinin maliyetinin yeni yıla girerken 6 puan düşürüldüğünü hatırlatan Bolat, “İhracat reeskont kredi finans maliyeti yüzde 29,9’a düşürülmüştü. İnşallah bir iyi haber de önümüzdeki ay bu muştuyu almak için çalışıyoruz. İhracat finansmanındaki maliyet önümüzdeki ay da yine düşürülecek, finansman maliyetinde yeni bir indirim muştusunu alacağız. Bu mevzuda Merkez Bankamız, Hazine ve Maliye Bakanlığımız ve Ticaret Bakanlığı olarak ortak bir çalışma yürütüyoruz.” sözlerini kullandı.
“Bu yıl 8 bin 500 yeni ihracatçımıza yeşil pasaport vermeyi hedefliyoruz”
Ticaret Bakanı Bolat, bu yıl 269 ticaret heyeti programı yapacaklarını, 85 alım heyeti tertibi gerçekleştireceklerini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“65 yurt içi fuara, 330 yurt dışı fuara, 1650 kişisel fuar iştiraki takviyeleriyle ihracatçılarımızın yanında olacağız. 50 adet UR-GE projesini hayata geçireceğiz ve global tedarik zinciri (KTZ) programı çerçevesinde 40 adet yeni KTZ projesini hayata geçireceğiz. 12 bin adet de pazara giriş evrakına yönelik yeni ve genç ihracatçılara takviye vereceğiz. Bunun dışında 61 yeni şirketin 63 markasını da bunları şu anda projelendirilen müracaatlar kapsamında bu sayıları veriyorum, marka ve Turquality kapsamına alacağız.
Böylece yeni 61 şirket ve 63 markayla birlikte toplamda 355 şirketin 380 markasını desteklemeyi hedefliyoruz. Bu yıl 8 bin 500 yeni ihracatçımıza yeşil pasaport vermeyi, bilgilendirme faaliyetlerimizde 30 bin kişinin katılmasını hedefliyoruz. Yurt dışındaki ticaret ataşelerimiz ve ticaret müşavirlerimizle bilgilendirme faaliyetlerini eksiksiz sürdüreceğiz. Bunun yanında teknoloji ve yeni pazar odaklı faiz ve kar hissesi takviyemizi de ihracatçılarımızla buluşturacağız.”
Bolat, AB’nin Hudutta Karbon Düzenlemesi’ne firmaların hazır olması için verecekleri dayanaklara vurgu yaparak, şu sözleri kullandı:
“Buradaki gayemiz sürdürülebilir odaklı, yeşil iktisada uyumlu, memleketler arası rekabetçiliği yüksek firmalarımızın sayısını artırmaktır. Yurt içi fuarların takviye kapsamına alınmasının koşullarını hafifletiyoruz. İtibarlı fuar imkanı statüsünü yurt içi fuarlara da sağlayacağız. Bunlar milletlerarası nitelikteki yurt içi fuarlar. Böylelikle itibarlı fuar uygulaması ile yurt içi fuarlarda da takviyeye temel meblağ uygulamasını yüzde 50’den yüzde 70’e yükseltmiş olacağız. Kolay İhracat Platformumuzun ikinci fazını şubatta bir lansmanla faaliyete geçireceğiz ve platformumuzu güncelleyeceğiz. Global perakende zincirlerine yönelik özel nitelikli alım heyetleri düzenleyeceğiz. Global büyük perakende zincirlerinin ülkemize gelerek ihracatçılarımız ile tedarik noktasında görüşmelerini organize edeceğimiz programlarımızı artıracağız.”
Bolat, bilhassa Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında ithal edilmek istenen eserleri üreten yurt içi üreticilere ait bilgilerin kullanıcılar ile paylaşılması ve yurt içinden girdi teminini teşvik etmek emeliyle bir rehber çıkaracaklarını, böylelikle yerli tedarik sistemini devreye alacaklarını vurguladı.
(sürecek)