TİM Başkanı Gültepe: 2025 ihracatını hedefin üzerinde tamamlayacağız
TÜRKİYE İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, 2025 yılına 280 milyar dolarlık ihracat maksadıyla başlandığını belirterek, “Bu yılı da inşallah maksadın üzerinde bir sayıyla tamamlayacağız” dedi.
Türkiye genelinde 61 ihracatçı birliği ve 150 bin ihracatçının çatı kuruluşu olan TİM, Bölgesel İhracat Buluşmaları kapsamında Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) üyeleriyle İzmir’de buluştu. EİB Konferans Salonu’nda düzenlenen ‘TİM Bölgesel İhracat Buluşmaları İzmir’ toplantısının açılış konuşmalarını EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi ile TİM Lideri Mustafa Gültepe yaptı.
‘TÜM VAKİTLERİN EN YÜKSEK YILLIK İHRACAT PAHASINA ULAŞTIK’
Türkiye’yi ihracatta dünyanın birinci 10 ülkesi ortasına çıkarmak istediklerini lisana getiren Gültepe, “Sıkıntılı 2 yıl geçirdik. 2023’te global talep düşmeye başladı. 2024’teyse rekabetçilikle ilgili önemli meseleler yaşadık. Tekrar de 2024’te yüzde 2,5 artı ile 262 milyar dolarla tüm vakitlerin en yüksek yıllık ihracat bedeline ulaştık. Global ihracattaki hissemizi yüzde 1,08’e çıkardık. Bilhassa otomotiv dalında yüzde 5’in üzerinde bir artışı var, çelik, savunma sanayi, tarım dalında artış var. Mal ihracatı yapan 26 dalımızdan 13’ü artı, 13’ü eksi yazdı. Hizmet ihracatımız son yıllarda cari açığa dayanak veren kesimlerin başında geliyor. Bu yılı da inşallah amacın üzerinde bir sayıyla tamamlayacağız” diye konuştu.
‘BU YIL İHRACATIMIZI YAKLAŞIK YÜZDE 7 ARTIRMAYI HEDEFLİYORUZ’
2024’te EİB’ye kayıtlı 7 bini aşkın firmanın ihracat gerçekleştirdiğini lisana getiren Gültepe, “Bu firmalarımızın ihracatımıza 18,4 milyar dolarlık katkı sundu. EİB çatısı altındaki birliklerimiz 5 kesimde birinci oldu. Türkiye’den Japonya’ya en fazla ihracatı EİB gerçekleştirdi” dedi. 2025 yılına 280 milyar dolarlık ihracat maksadıyla başlandığını belirten Gültepe, “Bu yıl ihracatımızı yaklaşık yüzde 7 artırmayı hedefliyoruz. Başarabilir miyiz? Türkiye’nin potansiyeline, ihracatçımızın gücüne baktığımızda daha fazlasını da yapabiliriz. Ancak yakın coğrafyamızda kuzeyde ve güneyde olan savaşları da unutmamak lazım. Avrupa bölgesindeki talep düşüklüğünü de hesaba katmak lazım. Komşumuz Suriye’de iç savaş sona erdi lakin istikrarlı bir periyoda girince oradaki potansiyel çok daha fazla artar diye düşünüyoruz. ABD’de Donald Trump, 20 Ocak’ta ikinci kere başkanlık koltuğuna oturacak, inşallah Türkiye’ye artı yazar” diye konuştu.
‘KUR YÜKSELTİLMEMELİ, İSTİKRARDA GİTMELİ’
Gültepe, “2024’te rekabetçiliğimiz ziyan gördü, kimi kesimlerimiz güç ve güç kaybetti. İnşallah 2025 birebir biçimde devam etmez. En büyük sorun, Türkiye’nin kıymetli olması. Rakip ülkelerimizden dolar bazında yüzde 50’nin üzerinde kıymetliyiz. Avrupa, Doğu Avrupa ülkelerinden dolar bazında yüzde 20-25 kıymetliyiz. En büyük sorun, Türkiye’nin kurla enflasyon ortasındaki irtibatın kesik olması. Halk ortasında ihracatçı yüksek kur istiyor algısı var. Asla o denli bir şey yok, Türkiye’nin istikrarlı bir iktisada kavuşması için kur yükselmemeli, istikrarda gitmeli. İnşallah 2025 yılında kur ile enflasyon paralel bir şekelde masraf. Bilhassa girdi maliyetleri maliyet içinde teknolojik kesimler dahil olmak üzere nereden baksan kimi dalda iki katı, kimin de yüzde 20-25. Bunun istikrara oturması lazım. 2025’in birinci 6 ayından sonra daha üstlere yanlışsız hareket ederiz. İhracatçının rekabet edebilmesi için gücünü geri toplaması gerekiyor. 2025’te ortaya koyulan 280 milyar dolar ihracatı yakalayabilmek için siyasetleri biraz değiştirmek, endüstrinin ön plana çıkması gerekiyor” dedi.
‘FİNANSMANLA İLGİLİ MESELELERİ AŞTIK’
Gültepe, “Son devirde finansman sorunu yaşanıyordu ancak yeni idare geldikten sonra geçmiş periyotta kısıtlanmış olan finansmanla ilgili sıkıntıları aştık. Finansmana ulaşmada ıstırap yok. 2 yıl evvel Türk Ticaret Bankası’nı ihracat ailemize kazandırmıştık. Türk Eximbank 2024’te 50 milyar dolara yakın kredi kullandırdı. Ancak en büyük sorunumuz, faizlerin yüksek olması. Finansman maliyeti kurda yerinde kalınca eksi yazdı. TİM WINGS Projesi kapsamında bayan girişimcilere 14 milyar liralık finansal takviyesi kullanımına sunduk. Sürdürülebilirlikle ilgili yaptığımız çalışmalar var. Yapay zeka takviyeli GreenTİM platformumuzu ihracatçılarımızın hizmetine sunduk. Yeşil dönüşüm çalışmalarımız kapsamında EcoTİM Programı’nı devreye aldık. Yeşil inovasyonda TÜBİTAK’ın tahlil ortağı olduk. THY ile beşinci defa imzaladığımız hava kargo protokolüyle ihracatçımızın lojistik yükünü hafiflettik” diye konuştu.
‘AVRUPA ŞU ANDA SIKINTILI’
Türkiye’nin 2025 ve daha sonrasında ihracatını artırması için yapılması gerekenleri anlatan Gültepe, “2025 ve sonrası için özgür ticaret mutabakatlarına (STA) çok fazla tartı verilmesi gerekiyor. Avrupa şu anda düşünceli. Amerika tarafında ister Güney Amerika ister Kuzey Amerika ve bir de Uzak Doğu’da çok daha fazla hisse almamız gerekiyor. İhracatımızı önümüzdeki devirlerde, 2025’te 280 milyar dolar daha sonra 300 milyar dolara çıkarmamız için Avrupa pazarında mevcudu koruyarak ilerleyebiliriz. Avrupa’nın ayağa kalması vakit alacak” dedi.
‘REEL KESİM ÇOK ÖNEMLİ BİR ÇIKMAZA GİRİYOR’
EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi de “Rakip ülkelerle kıyaslandığında son periyotta artan maliyetlerimiz nedeniyle rakiplerimize nazaran yüzde 40-50 daha değerliyiz. Tekrar kıymetlendirme oranını devlet kendi alacakları için yüzde 44 belirledi, biz de buna paralel bir döviz artışı talep ediyoruz. Son devirde uygulanmakta olan ekonomik programın temel bir eksikliği olarak, gerçek dal ve endüstriye kâfi takviyenin verilmediği, iktisat idaresinin büyük oranda finansal bir perspektifle yürütüldüğü görülmektedir. Bu durum, gerçek dalın çok önemli bir çıkmaza girmesine neden olmaktadır. Her ne kadar ihracat istatistiklerinde bir artış görülse de bu artışın sebeplerini derinlemesine değerlendirdiğimizde ortaya kazanılan pazarları kaybetme korkusu, sermayesini yitiren sanayi bölümlerinin daha ucuz kredi olan ihracat kredileri için ihracat taahhüdünü kapatma gereksinimi, iş yerini kapatmak isteyen imalatçıların kıdem tazminatını ödeyecek sermayeleri olmaması durumu ortaya çıkıyor. Bu yapısal problemler, ihracatçıların çok daha faal bir dayanak düzeneğine muhtaçlığı olduğunu göstermektedir. İhracatçılara hemen Merkez Bankası’nın döviz bozdurma mecburiyeti ve döviz alma zorunluluklarının kaldırılarak, daha rahat hareket etmesinin sağlanması gerekiyor. Çok pahalı olan TL’ye karşı ihracatçıların döviz bozdurmaları esnasında mahsup edilmek kaydıyla yüzde 10’a kadar bir teşvik verilmelidir” diye konuştu.
