Van’da Ekonomik Kriz: Vatandaşlar Mağdur
Haber: İshak Kara
(VAN) – Ekonomik şartları kıymetlendiren Vanlı vatandaş, “Birçok bölüm güç günler geçiriyor. Gelir ve sarfiyatın pek bir terazisi yok, birbirini karşılamıyor. Vergilerde zahmet yaşıyoruz. Geçmişe nazaran fahiş fiyatlar mevcut yani olağanda prosedürde kiralar yüzde 10- 20 ise birtakım mülk sahipleri bunu yüzde 80- 90’a kadar da artırma peşinde” dedi.
Van’da yaşayan vatandaşlar, ekonomik şartları, hayat koşullarını ve maaşlarına gelen artırımları kıymetlendirdi.
Emekli Mehmet Akçay: “Van’da ekonomik durum çok berbat, kazancımızda bol masrafımız de çok, burada haksız fiyat artışları almış başını gidiyor. Van halkı yazıktır onlara acımalarını istiyoruz. Devletin bu işe bir el atmalarını bekliyoruz. Biz emekliyiz her gün uğradığımız marketlerde değişik fiyatlar nazaran göre artık yılgınlık geldi, bıktık buna bir dur demeleri gerekir. Her gün fiyat değişmez ki ne oluyor anlayamıyorum. Erdoğan her sene bir şeyler diyor. Lakin daima ileriyi gösteriyor. Bugüne baktığı yok. 25’te şöyle olacak dedi bir şey olmadı. 53-54’te bir şey olacak dedi yeniden bir şey olmadı. Aile yılı da olsa Emekli yılı da bir şey fark etmez. Gününü gün ediyor. Onun için hiçbir sorun yok. Lakin bizler için gel düşün. 365 gün onları sayıklaya sayıklaya hiçbir şey olmayacağını bile bile yaşıyoruz.
“20 yıldır bir şey yapmadı”
20 yıldır bir şey yapmadı. 25 sene daha uğraşsa tekrar bir şey yapmayacak zira Maliye Bakanı’nın açıkladığı üzere zenginlere çalışan bir parti, cumhurbaşkanı ve bakan var, fakirleri soyup soğana çevirdiler. Zenginlere veryansın ediyorlar rahat beğenilen ceplerine bakıp köşkte villalarda. 25 yıl devlete memurluk yaptım. 17- 18 bin lira maaş alarak geçinmek zorunda kaldım. Bize yüzde 11,54 verdi gel bunu gelen bütün artırımlarla karşılaştır bakalım. Kimi imkanlar da vermiş 65 yaş üstü ulaşım fiyatsız fakat bu yalnızca ağzı tatlandıran, bal tutan balı yalar ya biz parmağımızı yalıyoruz.”
“Geçinemiyoruz, iktisat anamızı ağlattı.”
“Ekonomi güç bu gidişle düzeleceğini düşünmüyorum. Allah yardımcımız olsun.”
“Van’da iş yok güç yok üzerine birde kış geldi geçinemiyoruz. Millet mağdur. Bu durumla ilgili ne düşünebilirim ki başını kaldıran gidiyor. Garibanlar da altta kalıyor.”
“Tüketimle sağlıklı bir iktisat zor”
Haydar Erdinler: “Türkiye- İran münasebetleri uygun olduğu sürece Van’da bir hareketlilik görünebilir lakin bu Van’ı rahatlatacak bir durum değildir. Van’ı rahatlatacak durum burada üretimin olması gerekiyor. Van’a baktığımızda iktisadı tüketime yönelik iş yerlerinin olduğunu görüyoruz. Tüketimle sağlıklı bir iktisat olacağını düşünmüyorum. Kesinlikle üretim kaide bu ülke içinde geçerlidir. Ülkede üretim, ihracat varsa ülkede bir gelişme olur. Maalesef ülkede ihracat ve üretim olmadığı için ülke önemli düşünceleri içine girdi.
Emekliyiz geçinme konusuna gelince bu alınan maaşla katiyen geçinmek mümkün değildir. Emeklilerde öbür alanlarda olduğu üzere emeklileri de parçalamış durumdalar. İşte SSK, Bağ- Kur ve emekli sandığına bağlı emekliler vardı. Bunları SGK bünyesinde birleştirdiler. Meğer orda bütün emeklilere yapılan bugün emeklilerin karşılaştığı sıkıntıların başlangıcıydı. Burada daha evvel 657 bilhassa emekli sandığına bağlı olan emekliler, son vakitte önemli halde mağdur edildi. Zira emekli sandığına bağlı olan emekliler belirli bir hizmet sonrası emekli olan şahıslardı. Emekli sandığına bağlı olan şahıslara baktığımızda şu anda gelinen noktada mutlaka minimum fiyatla sonuçta bütün emeklileri minimum fiyat düzeyine getiren bir durum kelam bahsidir.
“Emekliye TEFE TÜFE, kendilerine gelince açık büfe”
Emekliler devlete yük değildir. Emekliler daha evvel çalışırken, çalışma mühletince emeklilerden peşin alınan bir para ve bu parayla hukukî manada onlara verilen bir haktır. Bu haklar son vakitlerde emeklilerin elinden alınmış ve emekliler mağdur edilmiş durumdadır. Emekliler çok önemli külfetler yaşıyor. Genel siyasete baktığımızda emeklinin son devirde lisanından düşmeyen bir şey var; emekliye TEFE TÜFE, kendilerine gelince açık büfe.”
“Gelir ve masrafın pek bir terazisi yok”
Güzellik uzmanı Berdil Açar: “Şu an Türkiye’de iktisadın genel olarak büyük bir sorun olduğu devirdeyiz. Piyasa olarak kesim olarak daha öncesinde piyasalarda iktisatta farkındalıklar oluşuyordu lakin yeni devirde iktisat için piyasa ve dalın kıymeti kalmadı. Birçok dal güç günler geçiriyor. Gelir ve sarfiyatın pek bir terazisi yok. Birbirini karşılamıyor. Bu biçimde gelirlerimiz az, masraflarımız cok oluyor. Vergilerde sorun yaşıyoruz. Geçmişe nazaran fahiş fiyatlar mevcut yani olağanda prosedürde kiralar yüzde 10- 20 ise kimi mülk sahipleri bunu yüzde 80-90’a kadar da artırma peşinde. Esnafa insanların takviye olması gereken yerde tam aksisi takviyesi göremiyoruz. Bu Van’a has bir durum da değil. Taban aslında yetmiyor. Enflasyon zati değişmiyor. Taban fiyatın 2 bin 800 olduğu devirlerde esnaf ve beşerler daha rahattı. Birikim yapabiliyorduk şu an minimum 50- 60 bin bile olabilir. Değerli olan enflasyonun biraz daha sabit kalıp daha çok sarfiyatların azalması istikametinde olması gerektiğine inanıyorum.”
“Mevcut haliyle sistem değişmeden düzelmez”
Kader Köseoğlu: “Asgari fiyatın 22 bin 104 TL olması içler acısı, birtakım konutlarda 6-7 kişi yaşıyor. Minimum fiyat ile geçinmek zorunda olan aile bireyleri var. Kiralar o ölçüde aslında, kira 20 bin aldıkları maaş 22 bin açıklanacak bir şey değildir. Ben bir düzelme de beklemiyorum. Mevcut haliyle bütün sistemin değişmesi gerekiyor. Düzelmesi için Para ünitesinden bir tane sıfır düşürülmesi gerekiyor.”
“Van’da günü birlik olarak çalışan 80- 90 bireyiz. İş yok, güç yok, iki aydır işe gidemedik, buradaki arkadaşlar daima mağdur durumdayız. Güç geçim yok, iş yoksa geçim nasıl olacak. 3 tane öğrencim var. Buradaki arkadaşlarda zati çalışmıyor. Millet perişandır. Biz günübirlik çalışanlar kimileri bir kimileri iki aydır işe gitmemiştir.”
