YÖK: Vakıf Üniversiteleri Eğitim Ücretleri Politikasını Gözden Geçirmeli
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, “Vakıf üniversitelerimiz, öğrencilerimizin yüksek öğretime ulaşma, yüksek öğretim okuma isteğini gerçekleştirecek gerçekçi bir eğitim öğretim fiyatları siyaseti belirlemek zorundadır.” dedi.
Özvar, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Prof. Dr. Fuat Sezgin Konferans Salonu’nda düzenlenen “2030’a Gerçek Yükseköğretim Vizyonu Toplantısı”nın açılışında konuştu.
Daha evvel benzeri toplantıları Ankara, Diyarbakır ve Niğde’de gerçekleştirdiklerini belirten Özvar, dördüncüsünü ise Ege ve Akdeniz bölgesindeki üniversitelerle İzmir’de düzenlediklerini hatırlattı.
İzmir’deki programa KKTC’de faaliyet gösteren 13 farklı üniversitenin temsilcilerinin de katıldığını aktaran Özvar, ” Türkiye’de yüksek öğretiminin önümüzdeki yıllarda karşı karşıya kalabileceği sınamalara karşı bir ortaya geldik. Bu sınamaları muvaffakiyetle verebilmek üniversitelerimizin geleceğini güçlendirmek maksadıyla dijital yetkinlik, büyük data, milletlerarası tanınırlık, saygınlık, girişimcilik, yenilik, performans ve kalite teminatı üzere bahislere odaklanarak çeşitli tedbirler almak durumundayız.” diye konuştu.
Özvar, yüksek öğretimin 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren sırf hudutlu bir bölüme hitap eden seçkinci bir kurum olmaktan çıkarak toplumun çok geniş bölümlerine ulaşmaya başladığını anlattı.
Ekonomik maliyet gitgide yükselmeye devam ediyor
Dünya genelinde 250 milyon öğrencinin yüksek öğretime devam ettiğini, bu sayının 2030’da 380 milyona, 2040’da 600 milyona ulaşacağının varsayım edildiğini vurgulayan Özvar, şöyle devam etti:
“Dünya genelinde yüksek öğretime ulaşmanın ekonomik maliyetleri gitgide yükselmeye devam ediyor. Türkiye’deki devlet üniversitelerinde öğrencilerin parasız okuması devletin en kıymetli eğitim siyasetlerinden birini teşkil etmektedir. Vakıf üniversitelerinin başarılı öğrencileri yüzde 100 burslu okutması da bu bakımdan takdire şayan bir hizmettir. Vakıf üniversitelerimiz, öğrencilerimizin yüksek öğretime ulaşma, yüksek öğretim okuma isteğini gerçekleştirecek gerçekçi bir eğitim öğretim fiyatları siyaseti belirlemek zorundadır. Bu tahminen de en kıymetli mevzuların başında gelmektedir. Avrupa’da ve öteki coğrafyalarda bildiğiniz üzere yalnızca kendi vatandaşları için değil ancak tıpkı vakitte milletlerarası öğrencileri çekebilmek ismine eğitim öğretim fiyatlarında indirime gittikleri son vakitlerde göze çarpmaktadır. Vakıf üniversitelerimizin, Avrupa’daki, Amerika’daki ve öbür gelişmiş ülkelerde, coğrafyalarda faaliyet gösteren özel ve vakıf üniversitelerinin eğitim fiyatlarını yakından takip etmeleri buna nazaran birtakım stratejiler geliştirmeleri gerektiğini kendilerine hatırlatmak isterim.”
Kovid-19 salgını ve sonrasında eğitim teknolojilerinin gelişmesiyle çevrim içi eğitim platformları, yapay zeka dayanaklı şahsileştirilmiş öğrenme, sanal ve arttırılmış gerçeklik uygulamalarının öne çıktığını aktaran Özvar, yeni eğitim teknolojileriyle klâsik eğitimin dengelenmesinin değerine değindi.
“Artık kapasitenin kaliteyle taçlandırılması gerekmektedir”
Türkiye’de birtakım kısımların eğitim kalitesiyle ilgili kaygıların bulunduğunu, bunun da farkında olduklarını belirten Özvar, “Öğretim kapasitesinin ve yüksek öğretim programlarının genişlemesi, bilgilere de yansıdığı biçimde üniversitelere erişimi arttırmış, ülkenin dört bir yanında yüksek öğretim kurumları, genç nüfusun bilim ve teknolojiyle buluşmasına imkan sağlamıştır. Bu kapasitenin genişlemesi kimi kesitlerde eğitim kalitesiyle ilgili tasaların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bunu hepimiz aslında yakından takip ediyor ve biliyoruz. Kapasite ile kalitenin de birebir ölçüde yükselmesine yönelik toplumda ortaya çıkan beklentinin karşılanması yalnızca YÖK yahut Yükseköğretim Kalite Heyetini (YÖKAK) değil bütün üniversite bileşenlerini yakından ilgilendirmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Dr. Özvar, Türk üniversitelerinin memleketler arası akreditasyon standartlarını karşılamada ve global üniversite sıralamalarında üst sıralarda yer almada başarılı bir imtihan verdiğini söyledi.
Türkiye’de yüksek öğretimin kapasite hududuna ulaştığını aktaran Özvar, “Artık bundan sonra bu kapasitenin kalite ile taçlandırılması gerekmektedir. Yükseköğretim Konseyinin bugünden önümüzdeki yıllara en değerli gündem hususu başta eğitim, öğretim olmak üzere araştırma ve geliştirme ve akademik performansla daha yüksek kalite standartlarına ulaşmak olacaktır.” tabirini kullandı.
Bilim ve teknoloji alanında global rekabette güçlü olmanın akademisyenlerin bilimsel üretkenlikleriyle mümkün olacağını anlatan Özvar, üretkenliğin arttırılması ve kalitenin yükseltilmesinin değişmez maksatları ortasında yer aldığını kaydetti.
Türkiye’nin süratle yaşlanan bir ülke pozisyonuna geldiğine işaret eden Özvar, “Doğum oranlarında son yıllarda yaşanan süratli düşüş önümüzdeki yıllarda genç nüfusta azalma yaşanacağını haber vermektedir. Türkiye’de genç nüfusun azalması gelecekte üniversiteye olan eğitim talebinde ve kayıtlarda düşüşe yol açabilir. Nüfusa bağlı azalabilecek erişim talebine yönelik üniversitelerimizin ve ilgili devlet ünitelerinin gündeminde memleketler arası öğrenci hareketliliğinden nasıl daha fazla hisse alınabileceği sorusu yer almalıdır.” diye konuştu.
Yeşil hünerler kazandıracak yeni programlar…
Teknolojik değişime ayak uyduracak ve iş dünyasının talep ettiği istihdama hassas programlar açtıklarının altını çizen Özvar, istihdama hassas olmayan kısımları ise tasfiye etmeye devam edeceklerini anlattı.
Organize Sanayi Bölgeleri’ndeki (OSB) meslek yüksekokulları programlarında eğitim gören öğrencilerin mezun olmadan iş bulduklarını belirten Özvar, OSB’lerle daha çok iş birliği kurarak yeni programlar geliştirmeyi hedeflediklerini kaydetti.
Özvar, son yıllarda en fazla yazılım ve yapay zeka tabanlı programların talep edildiğini anımsattı.
Sağlıkta ve tarımda dijital teknolojiler ayrıyeten yeşil dönüşümle ilgili insan kaynağı muhtaçlığını karşılamak için yeni programlar üzerinde çalıştıklarını vurgulayan Özvar, “2025 yılı için yeşil maharetler kazandıracak yeni programlar açmayı planladığımızı paylaşmak isterim. Ayrıyeten Yükseköğretim Konseyinin deneyimini dost ülkelerle paylaşmaya devam ediyoruz. Yakın vakitte Mısır’da yapmış olduğumuz bir temas ile inşallah deneyim paylaşımında bulunacağız.” diye konuştu.
Toplantıya Yükseköğretim Kurulu üyeleri, İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, üniversitelerin rektörleri, rektör yardımcıları ve akademisyenler katıldı.
